Σε λιγότερο από 50 ημέρες ανοίγει η Άιοβα την αυλαία των προκριματικών εκλογών που θα κρίνουν το ρεπουμπλικανικό χρίσμα, με τον Ντόναλντ Τραμπ να οδεύει ακάθεκτος προς τη νίκη στην πολιτεία-κλειδί των μεσοδυτικών ΗΠΑ και τους εσωκομματικούς αντιπάλους του να αδυνατούν να βρουν το «ξόρκι» για να απαλλαγεί η συντηρητική παράταξη από τον ίδιο και την τοξικότητά του.
Ο άγνωστος Χ στην κάλπη της 15ης Ιανουαρίου στην Άιοβα δεν είναι εάν ο Ντόναλντ Τραμπ επικρατήσει, καθώς άνευ συγκλονιστικού απροόπτου είναι εξέλιξη προδιαγεγραμμένη, αλλά εάν στη δεύτερη θέση βρεθεί η Νίκι Χέιλι ή ο Ρον Ντε Σάντις, η απόσταση που θα τους χωρίζει από τον Τραμπ, και εάν συνδυαστικά το ποσοστό των υποψηφίων που ανήκουν στο μέτωπο κατα του πρώην προέδρου θα είναι μεγαλύτερο από το δικό του.
Εκείνος από την πλευρά του φιλοδοξεί να βγάλει τους αντιπάλους του «νοκ άουτ» και να συνεχίσει με ακόμα μεγαλύτερη φόρα. Στις τρεις από τις τέσσερις πολιτείες που θα ψηφίσουν πρώτες στις προκριματικές εκλογές -Άιοβα, Νιου Χαμσάιρ, Νότια Καρολίνα- ο Ντόναλντ Τραμπ διατηρεί προβάδισμα περίπου 30 ποσοστιαίων μονάδων έναντι των συνυποψηφίων του στον μέσο όρο των δημοσκοπήσεων του FiveThirtyEight.
Και στις τρεις πολιτείες (και σε εθνικό επίπεδο), το προβάδισμα Τραμπ για το ρεπουμπλικανικό χρίσμα έχει παραμείνει αρκετά σταθερό από τα τέλη του καλοκαιριού, παρότι ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών «κουβαλά» συνολικά 91 κατηγορίες σε τέσσερις ποινικές υποθέσεις που κυμαίνονται από επιχειρηματική απάτη έως συνωμοσία για να κλέψει ο ίδιος του νίκη του Τζο Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές του 2020, με τη γνωστή κατάληξη στο Καπιτώλιο.
Πρόσφατη δημοσκόπηση του NBC News/Des Moines Register/Mediacom «έδωσε» μάλιστα στον Τραμπ ποσοστό 43% στην Άιοβα, την πολιτεία που είχε χάσει το 2016 πριν φθάσει να κατακτήσει το χρίσμα.
Η Άιοβα είναι η πολιτεία στην οποία πολλοί Ρεπουμπλικανοί που εναντιώνονται στον Τραμπ εναπόθεταν τις ελπίδες τους ότι μπορεί να εκθέσει τις αδυναμίες του, όμως οι δημοσκοπήσεις έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι ούτε ο Ρον ντε Σάντις, ούτε η Νίκι Χέιλι, έχουν ακόμη βρει τη λύση για τη μεγαλύτερη πρόκληση της εσωκομματικής κούρσας: Πώς να εκμεταλλευτούν τη μεγαλύτερη αδυναμία του Τραμπ -ότι είναι παράγοντας χάους και διώκεται- χωρίς να αποξενώσουν τους ψηφοφόρους του κινήματος MAGA.
«Η κούρσα στην Άιοβα είναι μεταξύ της Χέιλι και του Ντε Σάντις για τη δεύτερη θέση και για μια συνδυαστική ψήφο μεγαλύτερη από αυτήν του Τραμπ», επισημαίνει στην Washington Post ο Ντέιβιντ Όμαν, πρώην συμπρόεδρος των Ρεπουμπλικανών στην πολτεία, ο οποίος συμμετέχει στις εκλογές του κόμματος από τότε που ξεκίνησαν το 1976, αλλά όχι στην επερχόμενη. «Τα περί προβαδίσματος 40, 50, 60 μονάδων δεν είναι πραγματικά και δεν θα είναι πραγματικά στην Άιοβα», εκτιμά.
Μία μεγάλη νίκη Τραμπ θα μπορούσε να του δώσει ανυπέρβλητη δυναμική εν όψει της κάλπης στο Νιου Χαμσάιρ. Ωστόσο, οι αντίπαλες εκστρατείες εξακολουθούν να ελπίζουν πως μία ανατροπή για την πρώτη θέση ή πιο ρεαλιστικά εάν είναι μικρή η διαφορά που τον χωρίζει από τον υποψήφιο που θα τερματίσει δεύτερος, θα μπορούσε να αλλάξει τη συνολική πορεία των προκριματικών. Για τη δεύτερη θέση προβάλλει πλέον η Νίκι Χέιλι, πρώην κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας και πρώην πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ (επί προεδρίας Τραπ).
H δυναμική με την οποία ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον Ντε Σάντις εισήλθε στην κούρσα για το ρεπουμπλικανικό χρίσμα έχει εδώ και καιρό ξεθωριάσει και η Νίκι Χέιλι ισοψηφεί τώρα μαζί του στις δημοσκοπήσεις, με αμφότερους να συγκεντρώνουν ποσοστό που κυμαίνεται γύρω στο 16%. Η Χέιλι είναι το πρόσωπο που συγκεντρώνει τη στήριξη -και τις χορηγίες- συντηρητικών δισεκατομμυριούχων και επιχειρηματικών και βιομηχανικών κύκλων που πιστεύουν ότι είναι υπερβολικό το ρίσκο μίας νέας προεδρικής υποψηφιότητας του Ντόναλντ Τραμπ. Αναδεικνύεται σε φαβορί του ρεπουμπλικανικού κατεστημένου ως η «εναλλακτική λύση» στον Τραμπ.
Θεωρητικά, η στήριξη που έχει λάβει τις τελευταίες ημέρες η Νίκι Χέιλι από ισχυρά συντηρητικά δίκτυα δύναται να συμβάλει στη δημιουργία των μοναδικών συνθηκών υπό τις οποίες ο Τραμπ θα μπορούσε να ηττηθεί στις προκριματικές για το χρίσμα.
Να επιταχυνθεί μία διαδικασία κατά την οποία η Χέιλι θα επισκιάσει αντιπάλους όπως ο Ρον Ντε Σάντις και ο πρώην κυβερνήτης του Νιου Τζέρζι Κρις Κρίστι, και έτσι να εδραιωθεί μία γνήσια υποψηφιότητα κόντρα στον Τραμπ με ισχυρή επίδοση σε Άιοβα και Νιου Χαμσάιρ, κάτι που στη συνέχεια ίσως καθιστούσε τον πρώην πρόεδρο ευάλωτο στις επόμενες αναμετρήσεις σε μεγάλες πολιτείες.
Ωστόσο τα αν είναι πολλά και δρόμος της Νίκι Χέιλι εξαιρετικά δύσβατος. Για να κερδίσει το χρίσμα, θα πρέπει να λύσει τα μάγια που έχουν καθηλώσει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ κατέβηκε από τη χρυσή κυλιόμενη σκάλα στον Πύργο Τραμπ το καλοκαίρι του 2015 για να φθάσει έως τον Λευκό Οίκο, σημειώνει ο Στίβεν Κόλινσον του CNN. Θα πρέπει να ανασκευάσει το λαϊκιστικό, εθνικιστικό πρόσωπο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος ή τουλάχιστον να εξουδετερώσει τη βάση που υποστηρίζει τον Τραμπ και να κερδίσει ορισμένους από τους υποστηρικτές του πρώην προέδρου.
Η Χέιλι επιδιώκει στην πραγματικότητα να νικήσει τον Τραμπ επαναφέροντας τους Ρεπουμπλικανούς στις ίδιες αρχές από τις οποίες ο πρώην πρόεδρος άντλησε δύναμη, συνθλίβοντάς τες: Τη δημοσιονομική ορθοδοξία που μειώνει το έλλειμμα και μια «γερακίσια» εξωτερική πολιτική που υποστηρίζει τους συμμάχους των ΗΠΑ και εξοστρακίζει τυράννους όπως ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, τον οποίο ο Τραμπ θαύμαζε
Αν εδραιωθεί ως η κύρια εναλλακτική λύση στον Τραμπ στο πεδίο των Ρεπουμπλικανών, η Χέιλι θα βρεθεί απέναντι σε κύμα επιθέσεων από τον πρώην πρόεδρο, ο οποίος τη θεωρεί «άπιστη» επειδή υπηρέτησε στην κυβέρνησή του ως πρέσβειρα στον ΟΗΕ και στη συνέχεια τον αμφισβήτησε με μία υποψηφιότητα για το χρίσμα που εκείνος θεωρεί ότι δικαιωματικά του ανήκει.
Για όσα θα επακολουθήσουν προϊδέασε ήδη ο εκπρόσωπος της εκστρατείας Τραμπ, Στιβεν Τσουνγκ, λέγοντας πως η Χέιλι είναι η «υποψήφια υπέρ της Κίνας, των ανοιχτών συνόρων και της παγκοσμιοποίησης» σε συνεργασία με τους «RINOs» που τάσσονται κατά του Ντόναλντ Τραμπ και «πλάσματα του βάλτου του ατέρμονου πολέμου» που «θέλουν να σταματήσουν το κίνημα MAGA».
RINOs είναι το αρκτικόλεξο για τους Ρεπουμπλικανούς μόνο κατ' όνομα (Republican in Name Only), υποτιμητικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει πολιτικούς των Ρεπουμπλικανών που δεν θεωρούνται πιστοί στο κόμμα ή εκλαμβάνονται ως ανεπαρκώς συντηρητικοί. Ο όρος ανάγεται στον 20ό αιώνα, αλλά τον «βρήκε» και τον υιοθέτησε ο Τραμπ μαζί με το περιβόητο μότο «Κάντε την Αμερική Μεγάλη Ξανά» (Make America Great Again) με το οποίο ήλθε το 2016 να κατακτήσει την προεδρία, διαβρώνοντας τους Ρεπουμπλικανούς και την ίδια την αμερικανική Δημοκρατία.
