Στον ΟΗΕ φέρνει με επιστολή της η Ελλάδα τις τελευταίες σοβαρές προκλήσεις της Άγκυρας με την απόπειρα παραβίασης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων με τις έρευνες του ORUC REIS αλλά και την κινητοποίηση του Στόλου της που δημιουργεί απειλή για την ασφάλεια σε ολόκληρη την περιοχή.
Με την επιστολή της Μονίμου Αντιπροσώπου στον ΟΗΕ Μαρίας Θεοφίλη, η Ελλάδα δηλώνει ότι τέτοιες ενέργειες δεν παράγουν νομικά αποτελέσματα και υπενθυμίζει την ελληνική ρηματική διακοίνωση του 2012 όπου η Ελλάδα βάσει εσωτερικής νομοθεσίας έχει ορίσει τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της (στην βάση της μέσης γραμμής, όπου δεν έχει υπάρξει Συμφωνία οριοθέτησης).
Στην επιστολή της, η ελληνική κυβέρνηση απορρίπτει το επιχείρημα της Άγκυρας ότι… «αντιδρά» στην Ελληνο-αιγυπτιακή Συμφωνία, η οποία συνάφθηκε στην βάση του Δικαίου της Θάλασσας και επισημαίνει επίσης ότι η Συμφωνία αυτή χρησιμοποιήθηκε προσχηματικά από την Τουρκία για να αποχωρήσει από τις προγραμματισμένες διερευνητικές συνομιλίες.
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αναφορά πως η Ελληνο-αιγυπτιακή Συμφωνία, όπως αναφέρει η Ελληνίδα Μόνιμη Αντιπρόσωπος, είναι μερική, «αφήνοντας χώρο για περαιτέρω διαπραγματεύσεις στο μέλλον με δυνητικά ενδιαφερόμενες γειτονικές χώρες»…
Καταδεικνύεται, επίσης, ότι η Τουρκία με τις κινήσεις αυτές αλλά και με τη εν γένει συμπεριφορά της είναι σε εντυπωσιακή αντίθεση με τις προσπάθειες της Ελλάδας και άλλων γειτονικών χωρών για τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.
Η ελληνική επιστολή έχει ως εξής:
«A/74/988–S/2020/795
Συμβούλιο Ασφαλείας - Γενική Συνέλευση
12 Αυγούστου 2020
Επιστολή της 11ης Αυγούστου 2020 από την Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα Κατόπιν εντολής της κυβέρνησής μου, έχω την τιμή να επιστήσω την προσοχή σας στη σημαντική κλιμάκωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο που προκλήθηκε από τις τουρκικές ενέργειες, που θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή, και παραβιάζουν κατάφωρα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Πιο συγκεκριμένα, η Τουρκία έχει αναπτύξει, από τις 9 Αυγούστου, τον στόλο της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, από χθες το πρωί (10 Αυγούστου), μετά την έκδοση μη εξουσιοδοτημένης Αναγγελίας NAVTEX (1024/20), η Τουρκία έχει αποστείλει το ερευνητικό/ερευνητικό σκάφος Oruc Reis για σεισμικές δραστηριότητες σε περιοχή που εμπίπτει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, παραβιάζοντας κατάφωρα το Δίκαιο της Θάλασσας.
Η Ελλάδα δεν μπορούσε παρά να αναπτύξει τον δικό της στόλο στην περιοχή για να προστατεύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Το πρόσχημα της Τουρκίας για την ανάληψη αυτής της παράνομης και επιθετικής πράξης ήταν η σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, στις 6 Αυγούστου, η οποία προβλέπει μερική οριοθέτηση των ΑΟΖ τους σε μια συγκεκριμένη περιοχή, αφήνοντας χώρο για περαιτέρω διαπραγματεύσεις στο μέλλον με δυνητικά ενδιαφερόμενες γειτονικές χώρες. Η εν λόγω συμφωνία συνήφθη καλή τη πίστει και σύμφωνα με τις διατάξεις του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Επιπλέον, η Τουρκία χρησιμοποίησε την εν λόγω συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου ως πρόσχημα για μονομερή αποχώρηση από τις διμερείς διερευνητικές συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ των δύο χωρών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες είχαν προγραμματιστεί να πραγματοποιηθούν αργότερα αυτό το μήνα.
Η παραπάνω ενέργεια ήταν η τελευταία από μια σειρά παράνομων και προκλητικών ενεργειών που ανέλαβε η Τουρκία τους τελευταίους μήνες, συμπεριλαμβανομένων των σχεδόν καθημερινών παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων, της υπογραφής του Μνημονίου Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης, της πρωτοφανούς εργαλειοποίησης των «μεταναστών» για την υποκίνηση της διέλευσης των ευρωπαϊκών συνόρων, της απόπειρας σφετερισμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων των παράκτιων κρατών με την επίκληση ότι τα νησιά δεν δικαιούνται αποκλειστική οικονομική ζώνη και υφαλοκρηπίδα, την έκδοση μη εξουσιοδοτημένων Αναγγελιών NAVTEX, καθώς και τη συνέχιση των ερευνητικών δραστηριοτήτων στις υφαλοκρηπίδες άλλων χωρών. Θα ήθελα να τονίσω ότι η πρόσφατη αποστολή τουρκικού ερευνητικού/ερευνητικού σκάφους με σκοπό τη διεξαγωγή σεισμικών δραστηριοτήτων σε περιοχή που εμπίπτει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα συνιστά από μόνη της σαφή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας επί της υφαλοκρηπίδας της, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 77 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, που αντικατοπτρίζει το εθιμικό διεθνές δίκαιο.
Συνιστά επίσης κατάφωρη παραβίαση του άρθρου 121 παράγραφος 2 της Σύμβασης, σύμφωνα με το οποίο τα νησιά δημιουργούν θαλάσσιες ζώνες (υφαλοκρηπίδα/Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) πέραν των χωρικών τους υδάτων όπως κάθε άλλη χερσαία επικράτεια. Δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει ab initio και ipso facto κυριαρχικά δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας της, συμπεριλαμβανομένης της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών της πόρων, οι παραπάνω δραστηριότητες από την Τουρκία δεν δημιουργούν καμία νομική συνέπεια στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας ούτε προδικάζουν τα δικαιώματα αυτά με οποιονδήποτε τρόπο. Από την άποψη αυτή, υπενθυμίζω τη ρηματική μας διακοίνωση της 8ης Μαΐου 2012 με την οποία καταχωρήθηκε στα Ηνωμένα Έθνη η νομοθεσία που καθορίζει τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (βλ. Law of the Sea Bulletin, τόμος 79, σ. 14).
Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω τονίζοντας ότι οι ενέργειες της Τουρκίας έρχονται σε εντυπωσιακή αντίθεση με τις προσπάθειες της Ελλάδας και άλλων γειτονικών χωρών για τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή. Επιπλέον, η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στις προσπάθειές της να συμβάλει στην περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Θα σας ήμουν ευγνώμων αν μπορούσατε να έχετε κυκλοφορήσει την παρούσα επιστολή ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας και να την δημοσιεύσετε στο επόμενο Law of the Sea Bulletin.
Μαρία Θεοφίλη
Πρέσβης Μόνιμη Αντιπρόσωπος.
- - -
Ολόκληρη η επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ