Διογκώνεται συνεχώς το κόστος του δεύτερου επιδημιολογικού κύματος στην Ελλάδα και μαζί του και ο λογαριασμός από ένα τυχόν lockdown στην οικονομία. Στο σενάριο που η κυβέρνηση αναγκαζόταν να οδηγηθεί σε μια τέτοια επιλογή, είναι προφανές ότι οι εκτιμήσεις για την ύφεση, που τον Σεπτέμβριο την υπολογίζαμε στο 7,5%, σήμερα την εκτιμάμε στο 8,2% ενώ το ΔΝΤ μιλά για 9,2%, θα εκτινάσσονταν περαιτέρω.
Αποτιμώντας τι θα συνέβαινε στην Αττική, όπου και το 47,6% της συνολικής εθνικής προστιθέμενης αξίας και χρησιμοποιώντας το μοντέλο της Oxford Economics, διαπιστώνουμε ότι τον Μάρτιο 2020, το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 5,59 δισ. ευρώ. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι η μείωση το Μάρτιο αφορούσε περίπου το μισό της παραγωγής (σχεδόν το 56,4%), τότε η μείωση του ΑΕΠ θα πρέπει να είναι της τάξης των 580 εκατ. ευρώ για διάστημα δύο εβδομάδων ή 1,16 δισ. ευρώ σε επίπεδο μήνα. Αν αυτό αναχθεί σε επίπεδο χώρας ισούται με 2,7 δισ. ευρώ.
Στο σενάριο τώρα ενός ολικού lockdown (όπως τον Μάρτιο 2020), τα μεγαλύτερα πλήγματα στην Αττική θα αφορούσαν τους κλάδους Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία, Παροχής Υπηρεσιών και τις μη Διαφοροποιημένες Δραστηριότητες Νοικοκυριών.
Δηλαδή οι τομείς με την μεγαλύτερη μείωση θα αφορούσαν την Παραγωγή Αγαθών και Υπηρεσιών για Ίδια Χρήση, όπου η παραγωγή θα μειωνόταν κατά περίπου 82%, τη Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας, όπου θα είχαμε μείωση κατά περίπου 68,5%, αλλά και τις Κατασκευές όπου η παραγωγή θα υποχωρούσε κατά περίπου 64%. Από εκεί και πέρα σε Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, Μεταφορά και Αποθήκευση, Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης η παραγωγή θα υποχωρούσε κατά περίπου 55%, ενώ ο κλάδος Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές Δραστηριότητες θα βιώνε μια πτώση περίπου 54,5%.
Στο ίδιο σχεδόν συμπέρασμα (κόστος για ένα μήνα) μπορούμε να φθάσουμε και μέσω ενός διαφορετικού αυτήν την φορά μακροοικονομικού συλλογισμού. Εξετάζοντας το κόστος του πρώτου lockdown της χώρας, παρατηρούμε με τη βοήθεια και πάλι του μοντέλου της Oxford Economics τη διαφορά μεταξύ των εκτιμήσεων του Ιανουαρίου 2020 για το δεύτερο τρίμηνο του 2020 (πριν δηλαδή την εμφάνιση της πανδημίας) σε σχέση με τα απολογιστικά στοιχεία. Στην πράξη προκύπτει μια διαφορά η οποία είναι της τάξης των 8,36 δισ. ευρώ σε επίπεδο τριμήνου και σε επίπεδο 2,80 δισ. ευρώ σε επίπεδο μήνα.
Τα δύο μεγέθη (με τις δύο διαφορετικές μίκρο και μάκρο αναλύσεις) είναι εξαιρετικά παραπλήσια. Τι μας δείχνουν ; Οτι το κόστος ενός μήνα πλήρους lockdown (όπως τον Μάρτιο του 2020) ο λογαριασμός θα ανέρχονταν σε περίπου 2,8 δισ ευρώ για ολόκληρη την χώρα. Αυτό οδηγεί όμως και σε ορισμένες παραπλήσιες συνέπειες : Σε ένα τέτοιο σενάριο οι άνεργοι θα αυξάνονταν (πέρα όσων έχουν ήδη χάσει την δουλειά τους λόγω πανδημίας) κατά 14.000, ενώ οι απασχολούμενοι θα μειώνονταν κατά 50.000 αφού αρκετοί (κυρίως γυναίκες) θα προτιμούσαν να αποχωρήσουν από το εργατικό δυναμικό. Όλοι δε, θα γινόμασταν φτωχότεροι αφού το ετήσιο ιδιωτικό διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα θα μειωνόταν κατά 130 ευρώ.
Συμπερασματικά το κόστος ενός lockdown είναι βαρύ και το δίλημμα που φέρνει (ζωή vs οικονομία) είναι ακόμη βαρύτερο. Οι πολιτικοί μας έχουν πολύ δύσκολες αποφάσεις μπροστά τους.
* Ο κ. Παναγιώτης Ε. Πετράκης είναι Καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.