Με αμείωτο ρυθμό και ένταση συνεχίζονται οι σεισμικές δονήσεις στο θαλάσσιο χώρο ανάμεσα σε Σαντορίνη και Αμοργό, καθώς νέοι ισχυροί σεισμοί καταγράφονται από το απόγευμα της Τετάρτης, με τον πιο ισχυρό μέχρι στιγμής να εκδηλώνεται σε μέγεθος 5,2 Ρίχτερ το βράδυ. Η έως τώρα σεισμική δραστηριότητα φέρει τα χαρακτηριστικά ενός σεισμικού σμήνους και δεν διακρίνεται κάποιος σεισμός «ο οποίος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κύριος σεισμός», προειδοποιεί το ΕΚΠΑ.
Η νέα σεισμική δόνηση μεγέθους 5,2 Ρίχτερ, η μεγαλύτερη που σημειώνεται μέχρι σήμερα, συνέβη στις 21:03 το βράδυ σε απόσταση 16 χιλιομέτρων νότια- νοτιοανατολικά της Αρκεσίνης Αμοργού και σε εστιακό βάθος 11,2 χιλιομέτρων, σύμφωνα με την αναθωρημένη μέτρηση του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Συγκεκριμένα, εκδηλώθηκε σεισμός 4,7 Ρίχτερ στις 19:47 με την εστία του να εντοπίζεται σε βάθος 19.4 χιλιομέτρων, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, ενώ το επίκεντρο του υπολογίζεται στα 16 χλμ. νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού.
Δύο λεπτά νωρίτερα, στις 19:45 σημειώθηκε και άλλος σεισμός, μεγέθους 4,3 Ρίχτερ με το επίκεντρό του να εντοπίζεται 15 Χλμ. νότια - νοτιοανατολικά της Αρκεσίνης Αμοργού και σε βάθος 5 χιλιομέτρων.
Νωρίτερα, σεισμική δόνηση με μέγεθος 4 στην κλίμακα Ρίχτερ κατέγραψε, στις 17:58, το σεισμολογικό δίκτυο του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Το επίκεντρο της δόνησης εντοπίζεται στο θαλάσσιο χώρο, 13 χιλιόμετρα νότια-νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού.
Σεισμός μεγέθους 4 Ρίχτερ σημειώθηκε στις 16:33 και το επίκεντρο της δόνησης εντοπίστηκε στο θαλάσσιο χώρο 14 χλμ. ΝΔ της Αρκεσίνης Αμοργού, σύμφωνα με το Ενιαίο Εθνικό Σεισμολογικό Δίκτυο Ακόμα στις 15:09 εκδηλώθηκε σεισμός μεγέθους 4 Ρίχτερ και το επίκεντρο της δόνησης εντοπίστηκε στο θαλάσσιο χώρο 17 χλμ. ΝΔ της Αρκεσίνης Αμοργού.
Επίσης, σεισμική δόνηση μεγέθους 4,8 στην κλίμακα Ρίχτερ σημειώθηκε στις 13:10, 17 χλμ. ΝΔ της Αρκεσίνης Αμοργού, ενώ ακολούθησαν άλλοι τέσσερις σεισμοί άνω των 4 Ρίχτερ.
Οι αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις συνεχίζονταν από το πρωί της Τετάρτης καθώς στις 12:35 σημειώθηκε νέα δόνηση μεγέθους 4,4 Ρίχτερ στην Αμοργό, ενώ στις 11:09 νέα δόνηση της τάξης των 4,9 Ρίχτερ. Στις 10:35 σημειώθηκε επίσης δόνηση μεγέθους 4,6 Ρίχτερ.
Ενώ πάνω από 10 μικρότεροι σεισμοί κάτω των 4 Ρίχτερ σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Σημειώνεται πως την Τρίτη (04/02) η μεγαλύτερη σεισμική δόνηση μεγέθους 5 Ρίχτερ σημειώθηκε στις 15:04 στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Αμοργού, την ώρα που έχουν αποχωρήσει χιλιάδες κάτοικοι από τη Σαντορίνη.
Συνεχίζεται η «μεγάλη έξοδος» από τη Σαντορίνη
Χιλιάδες άνθρωποι αναχωρούν από τη Σαντορίνη με πλοία και αεροπλάνα. Το βράδυ της Τρίτης, το Blue Star Chios απέπλευσε γεμάτο από το λιμάνι Αθηνιός της Σαντορίνης, λόγω των αλλεπάλληλων σεισμικών δονήσεων.
Οι περισσότεροι ήταν εργαζόμενοι που άφησαν τις δουλειές τους, φοβούμενοι ισχυρό χτύπημα του Εγκέλαδου. Το πλοίο ήταν το τελευταίο της ημέρας με προορισμό απευθείας το λιμάνι του Πειραιά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, συνολικά 11.000 άνθρωποι έχουν ήδη εγκαταλείψει το νησί. Από την Τρίτη (04/02), προστίθενται συνεχώς νέα έκτακτα δρομολόγια αεροπορικά και ακτοπλοϊκά προκειμένου να εξυπηρετηθεί η αυξημένη ζήτηση.
Κλειστά θα παραμείνουν τα σχολεία έως και την Παρασκευή 07/02/2025 σε Θήρα, Ανάφη, Ίο και Αμοργό, ενώ διαπιστώθηκε ότι η σεισμική ακολουθία στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού, είναι ιδιαίτερα αυξημένη με 200 σεισμούς από την 1η Φεβρουαρίου με μέγεθος άνω του 3.0 (και με μέγιστο καταγεγραμμένο μέγεθος 4.9).
Ειδικότερα, μετά την ενδελεχή εξέταση όλων των μέχρι τώρα δεδομένων, διατυπώθηκε ομόφωνα από όλα τα μέλη των
Επιτροπών ότι:
1. Η σεισμική δραστηριότητα εντός της καλδέρας παραμένει στα ίδια χαμηλά επίπεδα με τις προηγούμενες μέρες. 2. Η σεισμική ακολουθία στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού, είναι ιδιαίτερα αυξημένη με 200 σεισμούς από την 1η Φεβρουαρίου με μέγεθος άνω του 3.0 (και με μέγιστο καταγεγραμμένο μέγεθος 4.9). 3.
Η τρέχουσα σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της νήσου Ανύδρου οφείλεται σε υποθαλάσσια ρήγματα με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ και δεν σχετίζεται με ηφαιστειακή δραστηριότητα. 4. Οι Επιτροπές προτείνουν τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:
α. Τα σχολεία να παραμείνουν κλειστά έως και την Παρασκευή 07/02/2025 σε Θήρα, Ανάφη, Ίο και Αμοργό.
β. Οι πολίτες θα πρέπει:
- να αποφεύγουν τις μεγάλες συναθροίσεις εντός κτιρίων.
- να αποφεύγουν την προσέγγιση σε εγκαταλελειμμένα κτίρια.
- να αποφεύγουν την πρόσβαση και παραμονή στα λιμάνια Αμμουδίου, Αρμένης, Κόρφου και Παλαιού Λιμένα Φηρών.
- να προχωρήσουν σε άρση επικίνδυνων στοιχείων μη δομικής τρωτότητας στα κτίριά τους (βαριά επικρεμάμενα αντικείμενα, ψευδοροφές κλπ) και στο άδειασμα των υδάτων στις κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες).
- να επιλέγουν ασφαλείς διαδρομές κατά τη μετακίνησή τους μέσα στον αστικό ιστό και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στα σημεία που υπάρχουν έντονες μορφολογικές κλίσεις και είναι πιθανόν να εκδηλωθούν κατολισθητικά φαινόμενα.
- να υπάρχει άμεση απομάκρυνση από τις παράκτιες περιοχές, σε περίπτωση ισχυρής σεισμικής δόνησης.
Στο πλαίσιο τον έκτακτων μέτρων επίσης, ακυρώνονται όλες προγραμματισμένες εκδηλώσεις και συγκεντρώσεις σε κλειστούς χώρους του Δήμου Θήρας, έως και την Παρασκευή 07/2/2025.
ΕΚΠΑ: Δεν έγινε ακόμα ο κύριος σεισμός
Την πρωτοφανή σεισμική έξαρση στη θαλάσσια ζώνη Σαντορίνης - Αμοργού επιβεβαιώνει σε ανακοίνωσή της η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων ΕΚΠΑ, η οποία και αναφέρει ότι μέσα σε 10 ημέρες, από τις 26 Ιανουαρίου μέχρι και τις 3 Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν περισσότεροι από 6.000 σεισμοί.
Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι η ανάλυση σεισμολογικών δεδομένων απέδωσε ένα πλήθος άνω των 1,300 σεισμών την 2η Φεβρουαρίου και άνω των 1,400 σεισμών την 3η Φεβρουαρίου.
«Η έως τώρα σεισμική δραστηριότητα στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού πιθανώς φέρει τα χαρακτηριστικά ενός σεισμικού σμήνους, καθώς δεν διακρίνεται κάποιος σεισμός με μέγεθος σαφώς μεγαλύτερο από όλους τους υπόλοιπους, ο οποίος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κύριος σεισμός», επισημαίνει σε άλλο σημείο και προσθέτει:
«Επιπλέον, ο ρυθμός σεισμικότητας βαίνει αυξανόμενος, ενώ οι μετασεισμικές ακολουθίες χαρακτηρίζονται από φθίνουσα χρονική κατανομή σεισμών, με το μέγεθος του μεγαλύτερου μετασεισμού συνήθως να είναι μικρότερο από ~0.5 συγκριτικά με τον κύριο σεισμό».
Οι ειδικοί εκτιμούν πως «αν και η παρατηρούμενη σεισμική έξαρση λαμβάνει χώρα εντός του ενεργού ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου, δεν σχετίζεται άμεσα με κάποιο γνωστό ηφαιστειακό κέντρο, αλλά φαίνεται να έχει ενεργοποιήσει ένα σύστημα κανονικών ρηγμάτων».
Τι λένε οι σεισμολόγοι, ποια σενάρια εξετάζουν
Δ. Παπανικολάου: Η μέγιστη σεισμική δόνηση που αναμένουμε στη Σαντορίνη είναι 6 Ρίχτερ
«Ο χορός των Ρίχτερ δεν λέει να κοπάσει τις τελευταίες ημέρες στην περιοχή γύρω από τη Σαντορίνη», δήλωσε ο Δημήτρης Παπανικολάου, ομότιμος Καθηγητής Γεωλογίας και πρώην πρόεδρος του ΟΑΣΠ, ενώ τόνισε επίσης ότι η μέγιστη σεισμική δόνηση που αναμένεται είναι 6 Ρίχτερ.
«Δεν περιμένουμε να έχουμε επιπτώσεις στα τρία νησιά της Αμοργού, της Ανάφης και της Ίου. Το μόνο μας πρόβλημα είναι η Σαντορίνη, στην οποία οι κάτοικοι νιώθουν πολύ περισσότερο τους σεισμούς.
Είναι η διεύθυνση των ρηγμάτων τέτοια που τους νιώθουν πολύ περισσότερο. Το 1956 ο σεισμός έγινε στην Αμοργό, 30 χιλιόμετρα μακριά από τη Σαντορίνη, όμως η Σαντορίνη καταστράφηκε, γιατί είναι η κατευθυντικότητα από το ρήγμα τέτοια που μεταφέρθηκε η σεισμική ενέργεια και για αυτό και γκρεμίστηκαν πάρα πολλά σπίτια. Τώρα η σημερινή πραγματικότητα δεν έχει καμία σχέση με αυτό που έγινε τότε», επεσήμανε ο κ. Παπανικολάου μιλώντας στον ΣΚΑΪ.
Ενώ στη συνέχεια υπογράμμισε πως για να υπογράμμισε: «Είναι μια πολύ μικρότερη ζώνη που έχει δραστηριοποιηθεί και στης οποίας το ανώτερο μέγεθος είναι της τάξεως του 6 και εξακολουθούμε να το περιμένουμε. Ήδη είμαστε στο 5 ως κατά πάσα πιθανότητα προσεισμική σειρά. Το θέμα μας είναι μόνο όταν έρθει αυτό τις επόμενες μέρες, τα σωστά κατασκευασμένα σπίτια δεν θα έχουν πρόβλημα. Δεν περιμένουμε σε καμία περίπτωση καταρρεύσεις.
Το πρόβλημα μπορεί να εμφανιστεί στα σπίτια που είναι στην Καλντέρα ψηλά, στις μεγάλες μορφολογικές κλίσεις ανάμεσα στις λάβες και την αλαφρόπετρα, όπου υπάρχουν αναγκαστικά διανοίξεις και ασυνέχειες, οι οποίες προκαλούν κατολισθήσεις και καταπτώσεις»
Ε. Λέκκας: Υπαρκτό το σενάριο για σεισμό πάνω από 6 Ρίχτερ
«Υπαρκτό το σενάριο για σεισμό πάνω από 6 Ρίχτερ» δήλωσε ο Ευθύμιος Λέκκας εκτιμώντας ότι το μεγάλο ρήγμα της Αμοργού, που είχε δώσει τον σεισμό των 7,6 Ρίχτερ το 1956, δεν έχει ενεργοποιηθεί.
«Αυτό το ρήγμα χρειάζεται χιλιάδες χρόνια για να ξαναγεμίσει ενέργεια. Έχουν περάσει μόλις 70 χρόνια από τον προηγούμενο σεισμό, συνεπώς αποκλείεται να ενεργοποιηθεί», ανέφερε ο καθηγητής σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ.
«Η αρχική εκτίμηση της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου ήταν ότι η σεισμική δραστηριότητα (σ.σ. στις Κυκλάδες) θα είναι ιδιαίτερα έντονη, και αυτό εξακολουθεί να ισχύει, παρά τις διακυμάνσεις που παρουσιάζει. Συνολικά, η δραστηριότητα παραμένει σε υψηλά επίπεδα», δήλωσε ο κ. Λέκκας.
Όπως είπε, «βλέπουμε μια σμηνοσειρά, δηλαδή σειρά σεισμών με μεγέθη έως 5 Ρίχτερ, που μπορεί να διαρκέσει μέρες ή εβδομάδες». Σύμφωνα με τον καθηγητή αυτό που δεν ξέρουμε είναι το πώς λειτουργεί η φύση και κυρίως πως λειτουργεί κάτω από τη θάλασσα που δεν έχουμε άμεση οπτική επαφή.
«Υπάρχουν δεκάδες ρήγματα μεταξύ της Αμοργού και της Σαντορίνης και σταδιακά ενεργοποιούνται το ένα ρήγμα μετά το άλλο» πρόσθεσε ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας.
Σύμφωνα με ίδιο, υπάρχουν δύο βασικά σενάρια για την εξέλιξη της δραστηριότητας: Το ευνοϊκό σενάριο, κατά το οποίο η σεισμική δραστηριότητα θα κορυφωθεί με έναν σεισμό της τάξεως των 5,5 Ρίχτερ, χωρίς σοβαρές ζημιές. «Σε αυτή την περίπτωση, η κατάσταση θα αποκλιμακωθεί σταδιακά», σημείωσε ο κ. Λέκκας. Και το ακραίο σενάριο, που προβλέπει σεισμό 6 – 6,2 Ρίχτερ. «Αν συμβεί αυτό, σίγουρα θα έχουμε κάποιες επιπτώσεις, γι’ αυτό έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα επιχειρησιακά μέτρα», τόνισε.
Ο καθηγητής διαβεβαίωσε ότι η πολιτεία βρίσκεται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα. «Λειτουργούμε με βάση το ακραίο σενάριο, το οποίο έχει μικρή πιθανότητα να εκδηλωθεί. Ωστόσο, για πρώτη φορά είμαστε προετοιμασμένοι σε κάθε επίπεδο, με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς σε εγρήγορση», υπογράμμισε.
Όσον αφορά το ενδεχόμενο πλήρους αποκλιμάκωσης, ο κ. Λέκκας επισήμανε ότι δεν υπάρχει «σημείο μηδέν». «Η σεισμική δραστηριότητα μπορεί να συνεχιστεί για μέρες ή και εβδομάδες. Στο Αρκαλοχώρι, για παράδειγμα, η διαδικασία αποφόρτισης κράτησε πάνω από ένα χρόνο», εξήγησε.
Β. Καραστάθης: Το παράδειγμα της Αιθιοπίας με τους 256 σεισμούς σε 6 μήνες
Για «σχετική σταθεροποίηση» στη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη έκανε λόγο το πρωί της Τετάρτης (05/02), ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης.
«Θα μπορούσε να είναι και καλό σημάδι. Υπάρχει η περίπτωση να έχουμε το καλό σενάριο της σμηνοσειράς» πρόσθεσε ο κ. Καραστάθης στον ΣΚΑΪ παρουσιάζοντας το παράδειγμα της Αιθοπίας με 256 σεισμούς που ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο και ολοκληρώθηκαν τον Φεβρουάριο» συνέχισε ο σεισμολόγος εξηγώντας ότι «η έντονη περίοδος ήταν από Δεκέμβριο μέχρι το Φεβρουάριο και εκεί μόνο δύο σεισμοί είχαν περάσει το μέγεθος του 5, ένας 5,2 και ένας 5,7 Ρίχτερ».
«Το ενδιαφέρον με την περίπτωση της Αιθιοπίας ήταν και ότι η ακολουθία αυτή ήταν κοντά σε δύο ηφαίστεια» πρόσθεσε ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου.
Όπως είπε, επίσης, στη Σαντορίνη έχουν καταγραφεί «440 σεισμοί με μέγεθος άνω των 3 Ρίχτερ από την 1η Φεβρουαρίου και 73 σεισμοί άνω των 4 Ρίχτερ».
Σε κάθε περίπτωση ο κ. Καραστάθης ζήτησε «να περιμένουμε 1-2 ημέρες και τα νέα δεδομένα από τους σεισμογράφους που τοποθετήσαμε. Δεν είναι ιδιαίτερα μικρή η πιθανότητα να πάμε με το πρώτο σενάριο (σ.σ. της σμηνοσειράς)».
Ερωτηθείς, δε, αν ο ίδιος θα έμενε στη Σαντορίνη, απάντησε «εγώ ενδεχομένως να παρέμενα γιατί οι αποστάσεις από τα επίκεντρα είναι σε καλή απόσταση από το νησί».
Κ. Παπαζάχος: Σημαντικά απίθανο να αλλάξει η κατάσταση τις επόμενες 2-3 εβδομάδες
Για τη σεισμική ακολουθία στη Σαντορίνη και την ευρύτερη περιοχή μίλησε το πρωί της Τετάρτης (05/02), ο καθηγητής Γεωφυσικής και Σεισμολογίας, Κώστας Παπαζάχος, σύμφωνα με τον οποίο «η ακολουθία ξεκίνησε με μικρότερα μεγέθη κοντά στη Σαντορίνη και πάει στο ρήγμα της Ανύδρου που έχει μήκος 15χλμ».
«Η δυσκολία είναι ότι δεν μιλάμε για φαινόμενα που λειτουργούν με τον ανθρώπινο χρόνο. Θεωρώ ότι είναι σημαντικά απίθανο να αλλάξει η κατάσταση τις επόμενες 2-3 εβδομάδες. Αν υπάρξει μεγάλος σεισμός τότε θα πάμε σε μήνες» είπε στην ΕΡΤ για τους σεισμούς στη Σαντορίνη.
«Έχουν σπάσει αρκετά κομμάτια αλλά μια περιοχή δεν έχει σπάσει ακόμα, άρα δεν μπορούμε να αποκλείσουμε έναν σεισμό 6 Ρίχτερ. Δύσκολο για να έχουμε 6,5 ή 6,2 Ρίχτερ. Επομένως, παραμένει σε ισχύ το σενάριο για έναν ισχυρό σεισμό στη Σαντορίνη» πρόσθεσε ο κ. Παπαζάχος.
Παρόλα αυτά εκτίμησε ότι «τα πράγματα είναι πιο αισιόδοξα πριν από 24 ή 48 ώρες καθώς είναι καθαρά στο νησί της Ανύδρου η σεισμική ακολουθία. Αυτό σημαίνει ότι είναι σε απόσταση 20-25 χλμ. από τη Σαντορίνη. Είναι ενδεικτικό ότι οι κάτοικοι ακόμα και τους ισχυρότερους σεισμούς τους κατάλαβαν λίγο λιγότερο χθες».
Σημείωσε, επίσης, ότι «δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο, αν είναι προσεισμική δεν την έχω ξανασυναντήσει. Είναι σπάνια ακολουθία για τον ελλαδικό χώρο».
Παράλληλα δήλωσε «κατηγορηματικά δεν υπάρχει κανένα στοιχείο για τα ελληνικά ηφαίστεια ότι έχουν επιπτώσεις από τους σεισμούς»