Παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις απειλές για αυστηρότερες κυρώσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, οι τιμές του πετρελαίου παρέμειναν σχεδόν όλο το 2024 σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο διακύμανσης, με κέντρο βάρους τα 74 έως 79 δολάρια/βαρέλι, όσον αφορά το Βrent και τα 70 έως 75 δολάρια/βαρέλι όσον αφορά το αμερικανικό αργό.
Ο κύριος λόγος που οι τιμές πετρελαίου δεν έχουν εκτοξευτεί παρά τους γεωπολιτικούς κινδύνους, είναι ότι επί του παρόντος η προσφορά πετρελαίου υπερβαίνει τη ζήτηση. Η συνθήκη αυτή πιθανότατα θα ισχύει και το 2025, καθώς οι εκτιμήσεις για την αύξηση της ζήτησης πετρελαίου από την Κίνα παραμένουν υποτονικές, παρά τις ελπίδες για βελτίωση της ζήτησης από τον δεύτερο μεγαλύτερο καταναλωτή καυσίμων στον κόσμο.
Οι κινεζικές αρχές ενέκριναν την έκδοση ρεκόρ κρατικών ομολόγων το 2025 για την τόνωση των αδύναμων βιομηχανικών δραστηριοτήτων στη χώρα και η Διεθνής Τράπεζα αύξησε τις προοπτικές της για την αύξηση του κινεζικού ΑΕΠ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, οι κινεζικές αρχές θα εκδώσουν το 2025, ομόλογα 3 τρισεκατομμυρίων γιουάν που ισοδυναμούν με 411 δισεκατομμύρια δολάρια, προκειμένου να τονώσουν την οικονομία.
Ο διεθνής δείκτης αναφοράς Brent ανταποκρίθηκε σε αυτές τις ανακοινώσεις με μικρή άνοδο έως και 0,5%, στα 74,50 δολάρια/βαρέλι.
Το μέγεθος της ανόδου είναι ενδεικτικό του πόσο συγκρατημένη είναι η αισιοδοξία για τις οικονομικές επιδόσεις της Κίνας, παρά τα μέτρα στήριξης. Ακόμα και η Διεθνής Τράπεζα που αύξησε τις προοπτικές της για την ανάπτυξη του ΑΕΠ της Κίνας, τόσο το 2024 όσο και το 2025, εξακολουθεί να προειδοποιεί για την αδύναμη εμπιστοσύνη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και τους αντίθετους ανέμους στην αγορά ακινήτων.
Και ενώ οι προοπτικές της ζήτησης παραμένουν υποτονικές, η προσφορά πετρελαίου αναμένεται να ξεπεράσει τη ζήτηση.
Θα παραμείνει ισχυρή η προσφορά παρά τις περικοπές του OPEC+
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της ΕΙΑ, παρά τη συνεχιζόμενη μειωμένη προσφορά από την πλευρά του OPEC+, η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου το επόμενο έτος θα προέλθει κυρίως από χώρες εκτός OPEC.
Υπενθυμίζουμε, ότι στη συνεδρίασή του στις 5 Δεκεμβρίου, ο OPEC+ ανακοίνωσε ότι θα καθυστερήσει την έναρξη της χαλάρωσης των περικοπών κατά 2,2 εκατομμύρια bpd έως τον Απρίλιο του 2025. (σ.σ: Η χαλάρωση των περικοπών είχε οριστεί να ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2025).
Παρά ταύτα, σύμφωνα με την ΕΙΑ, η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου θα αυξηθεί κατά 1,6 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως το 2025, με σχεδόν το 90% αυτής της ανάπτυξης να προέρχεται από χώρες που δεν συμμετέχουν στον ΟPEC+.
Ισχυρότερη αναμένεται να είναι η προσφορά από παραγωγούς εκτός ΟPEC+ με επικεφαλείς τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία, τη Γουιάνα και την Αργεντινή.
Ειδικά όσον αφορά τις ΗΠΑ, οι φιλικές πολιτικές προς τους πετρελαιοπαραγωγούς από τον νέο πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να ενισχύσουν την παραγωγή αργού πετρελαίου στις ΗΠΑ, πέρα από την τρέχουσα εκτιμώμενη ανάπτυξη, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Οil Price. Άλλωστε, οι υποσχέσεις του Ντόναλτ Τραμπ για απορρύθμιση στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου με ταχύτερες αδειοδοτήσεις ήταν ένα από τα βασικά σημεία της προεκλογικής του καμπάνιας.
Η υψηλότερη παραγωγή λοιπόν από χώρες παραγωγούς εκτός του ΟPEC+ πρόκειται να οδηγήσει την αγορά σε μεγάλο πλεόνασμα το 2025, ακόμη και αν ο ΟPEC+ τηρήσει την τρέχουσα δέσμευσή του και καθυστερήσει την επάνοδο της προσφοράς μέχρι τον Απρίλιο του 2025.
Τουτέστιν, η αναμενόμενη αύξηση της προσφοράς πρόκειται να αντισταθμίσει μεγάλο μέρος των συνεχιζόμενων περικοπών παραγωγής του ΟPEC+. Επιπλέον, η αγορά «ζυγίζει» το γεγονός ότι με περισσότερα από 2 εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα περικοπές, η παγκόσμια αγορά πετρελαίου έχει μια άνετη πλεονάζουσα δυναμικότητα πάνω από 5 εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα, συγκεντρωμένη σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους παραγωγούς του ΟPEC, ήτοι τη Σαουδική Αραβία, το Ιράκ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κουβέιτ.
Όταν δε ο ΟPEC+ αρχίσει να χαλαρώνει τις εθελοντικές περικοπές από τον Απρίλιο και μετά τότε το πλεόνασμα στην προσφορά πετρελαίου αναμένεται να διογκωθεί σε 1,4 εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα, σύμφωνα με τον οργανισμό.
Όμως, ήδη στην τρέχουσα κατάσταση, η προσφορά αναμένεται να υπερβεί τη ζήτηση κατά περίπου 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα κατά το επόμενο έτος.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος που παρά το γεγονός ότι δεν εκλείπουν φέτος οι ανοδικοί κίνδυνοι για την τιμή του πετρελαίου, εντούτοις οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι οι τιμές του πετρελαίου το 2025 θα διατηρηθούν κατά μέσο όρο στα τρέχοντα επίπεδα.
Ποιοι όμως είναι αυτοί οι ανοδικοί κίνδυνοι;
Καταρχάς, οι γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις. Αν και η αστάθεια και το ασφάλιστρο κινδύνου που σχετίζεται με τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή μετριάστηκε τις τελευταίες εβδομάδες, εντούτοις η διάρκεια και η σοβαρότητα της συνεχιζόμενης σύγκρουσης παραμένουν αβέβαιες, όπως και η πιθανότητα κλιμάκωσης.
Η πολιτική του Τραμπ έναντι του Ιράν, της Βενεζουέλας και της Ρωσίας μέσω αυστηρότερων κυρώσεων στη βιομηχανία πετρελαίου και τις εξαγωγές τους, είναι άλλος ένας ανοδικός κίνδυνος για τις τιμές του πετρελαίου.
Όμως την ίδια στιγμή, δεν εκλείπουν και οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις πετρελαϊκές τιμές.
Για παράδειγμα, οι πιθανές επιπτώσεις των δασμών όχι μόνο στις τιμές της ενέργειας των ΗΠΑ, αλλά και στην οικονομία τους και την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη γενικότερα. Λιγότερη ανάπτυξη μεταφράζεται αυτόματα σε λιγότερη κατανάλωση πετρελαίου.
Η μη δέσμευση των μελών του OPEC+ στις εθελοντικές περικοπές παραγωγής είναι άλλος ένας κίνδυνος. Αν και η ΕΙΑ εκτιμά ότι οι παραγωγοί του OPEC+ πιθανότατα θα συνεχίσουν να περιορίζουν την παραγωγή σύμφωνα με τους στόχους που ανακοινώθηκαν πρόσφατα, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα αποδυνάμωσης των δεσμεύσεων τους.
Ακόμα και αυτοί οι κίνδυνοι όμως, δεν αναμένεται να ανατρέψουν, πέραν ίσως από κάποιες βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις, την εικόνα της αγοράς, όπως έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες εβδομάδες. Ως εκ τούτου, οι τιμές αναμένεται να διατηρηθούν στα τρέχοντα επίπεδα το επόμενο έτος, ήτοι στα 72-83δολάρια/βαρέλι για το Βrent και 65-77 δολάρια/βαρέλι για το WΤΙ.
Παρεμφερείς είναι οι εκτιμήσεις και των περισσότερων διεθνών οίκων. Για παράδειγμα, η J.P Morgan αναμένει πλεόνασμα στην αγορά 1,3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα και ένα μέσο όρο για την τιμή του Brent πέριξ των 73 δολαρίων.
Οι τιμές του αργού πετρελαίου Brent αναμένεται να διαμορφωθούν κατά μέσο όρο στα 76 δολάρια το βαρέλι το επόμενο έτος, από τον αναμενόμενο μέσο όρο των 80 δολαρίων το βαρέλι το 2024, εν μέσω αναμενόμενου πλεονάσματος στην αγορά, σύμφωνα και με την Goldman Sachs.
Η βασική περίπτωση για την τράπεζα είναι ότι το Brent το 2025 θα παραμείνει στο εύρος των 70-85 δολαρίων/βαρέλι, με την υψηλή πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, την ελαστικότητα των τιμών του OPEC+ και την προσφορά σχιστόλιθου να περιορίζουν την τιμή.
Η Goldman Sachs αναμένει πλεόνασμα 400.000 βαρελιών την ημέρα στην αγορά το 2025. Αυτό το πλεόνασμα αναμένεται να αυξηθεί σε 900.000 bpd το 2026, έτος κατά το οποίο προβλέπει ακόμα πιο χαμηλές τιμές για το πετρέλαιο, κατά μέσο όρο στα 71 δολάρια ανά βαρέλι.
Μαίρη Βενέτη
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
