Ειδικά τιμολόγια ρεύματος για θέρμανση, δυνατότητα προαγοράς ενέργειας από τους καταναλωτές με έκπτωση και αυτόματη διαχείριση βλαβών είναι ορισμένες από τις νέες δυνατότητες που θα παρέχουν στους καταναλωτές οι έξυπνοι μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας που εγκαθίστανται σταδιακά στο δίκτυο.
Η διαδικασία εγκατάστασης έξυπνων μετρητών έχει ξεκινήσει, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2030 ενώ σύμφωνα με τη μελέτη κόστους - οφέλους του ΔΕΔΔΗΕ, οι έξυπνοι μετρητές επιτρέπουν την παροχή υπηρεσιών διαφοροποιημένων χρεώσεων π.χ. για θέρμανση ή / και για ηλεκτρικά οχήματα.
Διαφορετικά τιμολόγια ανάλογα με τη χρήση
Εκτός, λοιπόν, από τα πολυζωνικά τιμολόγια (δηλαδή διαφορετικές χρεώσεις στη διάρκεια του 24ώρου, υψηλότερες τις ώρες αιχμής και χαμηλότερες σε ώρες χαμηλής ζήτησης) οι έξυπνοι μετρητές θα μπορούν την ίδια στιγμή να εφαρμόζουν διαφορετικά τιμολόγια ανάλογα με τη χρήση, εφόσον η συσκευή φόρτισης ή θέρμανσης είναι συνδεδεμένη σε ξεχωριστή γραμμή παροχής.Με αυτό τον τρόπο, οι καταναλωτές και καταναλώτριες θα μπορούν να αμείβονται αν κλείνει τις ενεργοβόρες συσκευές σε περιόδους υψηλής ζήτησης, συμμετέχοντας στη λεγόμενη αγορά απόκρισης ζήτησης.
Τι είναι το «έξυπνο boiler»;
Παράλληλα, η υπηρεσία του «έξυπνου boiler» έχει στόχο τις ώρες που η ζήτηση είναι περιορισμένη και οι τιμές είναι χαμηλές (έως και μηδενικές ή αρνητικές, όπως έχει συμβεί σε αγορές της ΕΕ) να μπορεί να δίνει αυτόματα εντολή να τεθεί σε λειτουργία το boiler προκειμένου να ζεσταθεί το νερό με χαμηλό ή ακόμη και αρνητικό κόστος.
Δηλαδή σε ακραίες περιπτώσεις ο καταναλωτής και η καταναλώτρια θα πληρώνεται από την αγορά για να καταναλώσει ενέργεια - η οποία σε διαφορετική περίπτωση θα είχε απορριφθεί από το δίκτυο - και αντίστοιχα να περιορίσει την κατανάλωση ρεύματος για θέρμανση νερού τις ώρες που η ζήτηση είναι υψηλή.
Προαγορά κιλοβατώρας
Μια δεύτερη δυνατότητα είναι η προαγορά ενέργειας είναι το γεγονός ότι ο καταναλωτής θα μπορεί να προαγοράζει π.χ. 1000 κιλοβατώρες με έκπτωση από τον προμηθευτή του (όπως κατ’ αναλογία οι χρήστες κινητής τηλεφωνίας προαγοράζουν χρόνο και δεδομένα με τα καρτοκινητά). Προϋπόθεση φυσικά είναι να αναπτυχθούν στην Ελλάδα τέτοια εμπορικά προγράμματα που εφαρμόζονται ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Σε περίπτωση διακοπής ο έξυπνος μετρητής πριν «σβήσει» θα στέλνει ένα σήμα (το λεγόμενο last gasp) στο δίκτυο ενημερώνοντας αυτόματα το Διαχειριστή για τη βλάβη. Αν υπάρχουν πολλά σήματα από την ίδια περιοχή ο Διαχειριστής θα γνωρίζει σε πραγματικό χρόνο αν το συμβάν είναι τοπικό ή γενικότερο καθώς και την ακριβή έκταση της βλάβης για να δρομολογήσει την αποκατάσταση. Όταν η ηλεκτροδότηση επανέλθει, ο μετρητής θα στέλνει επίσης ένα σήμα (first breath) ότι η βλάβη αποκαταστάθηκε.
Μείωση ρευματοκλοπών και εξοικονόμηση ενέργειας
Οι υπηρεσίες αυτές προστίθενται στα χαρακτηριστικά των έξυπνων μετρητών που συμβάλουν στον εντοπισμό και μείωση των ρευματοκλοπών καθώς και στη δυνατότητα εφαρμογής του πολυζωνικού τιμολογίου το οποίο επίσης μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων από τους καταναλωτές εφόσον περιορίζουν την κατανάλωση ρεύματος τις ώρες αιχμής που η ενέργεια είναι ακριβότερη.
Για παράδειγμα, τις απογευματινές ώρες όταν εκλείπει η παραγωγή των φωτοβολταϊκών ενώ η ζήτηση π.χ. για θέρμανση ή κλιματισμό είμαι υψηλή.
Το πλάνο του ΔΕΔΔΗΕ και το κέρδος των 1,14 δισ. από τους smart meters
Στην ανάλυση κόστους-οφέλους που δημοσίευσε ο Διαχειριστής, αναφέρει ότι το κεφαλαιακό κόστος από το project εγκατάστασης των smart meters πρόκειται να φτάσει το 1,16 €δισ.
Μάλιστα, σε βάθος χρόνου για τους καταναλωτές το οικονομικό όφελος από τους έξυπνους μετρητές υπολογίζεται σε 1,14 δισ. με τον ΔΕΔΔΗΕ να επισημαίνει πως η εκτίμηση είναι συντηρητική.
Οι έξυπνοι μετρητές αναμένεται να εγκατασταθούν εντατικότερα στο δίκτυο από τη νέα χρονιά με στόχο να καλύψουν το σύνολο της Χαμηλής και Μέσης τάσης ως το 2030. Να σημειωθεί ότι το 2024 θα «κλείσει» με 400.000 έξυπνους μετρητές στη Χαμηλή τάση ενώ από το επόμενο έτος πρόκειται να εγκατασταθούν επιπλέον 500.000, φτάνοντας τους 900.000.
Στην ίδια μελέτη κόστους-οφέλους, ο ΔΕΔΔΗΕ, υπολογίζει σε 243 εκατ. τα συνολικά οφέλη για το έτος 2030, όταν δηλαδή οι έξυπνοι μετρητές θα έχουν εγκατασταθεί στο σύνολο της κατανάλωσης.
Βασικός σκοπός του ΔΕΔΔΗΕ είναι να προστατεύσει τους συνεπείς καταναλωτές, οι οποίοι εξακολουθούν να επωμίζονται το extra κόστος από τις ρευματοκλοπές, αναλαμβάνοντας τώρα τη δέσμευση ότι θα μειώνει κατά 2,5% ετησίως τις απώλειες του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας συμπεριλαμβανομένων και των ρευματοκλοπών.