Εντείνονται οι πολιτικές και διπλωματικές διεργασίες Ελλάδας – Αιγύπτου ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη αύριο Τετάρτη, 8 Ιανουαρίου, στο Κάιρο, σε μια κρίσιμη περίοδο τόσο γεωπολιτικά όσο και ενεργειακά.
Ψηλά στην ατζέντα του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Προέδρου της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι θα βρίσκεται η ενέργεια, με επίκεντρο την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, γνωστή ως GREGY, που αναμένεται να καθορίσει τις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή.
Η Αίγυπτος είναι η πρώτη χώρα που επισκέπτεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την έλευση του νέου έτους, γεγονός που αναδεικνύει τη ξεχωριστή βαρύτητα που έχουν πλέον οι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών με έμφαση στην ενεργειακή συνεργασία που οικοδομείται τα τελευταία χρόνια. Είχαν προηγηθεί προπαρασκευαστικές συναντήσεις δύο Ελλήνων Υπουργών στο Κάιρο, του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σκυλακάκη και του Υπουργού Εξωτερικών, κ. Γεραπετρίτη.
Και οι δύο Υπουργοί έχουν μιλήσει πολλές φορές για τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου για την πράσινη ενέργεια προς την Ευρώπη, θέτοντας στο επίκεντρο αυτής της ενεργειακής συζήτησης την ηλεκτρική διασύνδεση των δυο χωρών. Μάλιστα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, σε συνάντηση με τον Υπουργό Ηλεκτρισμού της Αιγύπτου, Δρ. Mahmoud Esmat, συμφώνησαν να προχωρήσουν στα επόμενα βήματα για την υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου.
Ως αποτέλεσμα της κοινής τους απόφασης, οι διαχειριστές των εθνικών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας των δύο χωρών θα ξεκινήσουν άμεσα τη διαδικασία συμμετοχής τους στο έργο. Ο αιγυπτιακός Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς (EETC) είναι υποψήφιος μέτοχος, γεγονός που ενισχύει τη στρατηγική συνεργασία της Αιγύπτου με την Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Έμφαση στο «GREGY»
Την ώρα που η διψασμένη για πράσινη ενέργεια Ευρώπη στρέφει το βλέμμα της στον ήλιο και τον άνεμο της Αιγύπτου, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου «GREGY», μπαίνει στην πιο κρίσιμη φάση της, αυτή των τεχνικών μελετών, οι οποίες θα κρίνουν την οριστική όδευση και τα τελικά κόστη, με πάνω από συνολικά 20 διεθνείς εταιρείες να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Το έργο έχει πλέον ωριμάσει και αποκτά νέο status, ενώ οι διευρυμένες συζητήσεις αποδεικνύουν τη βούληση των δύο πλευρών να κινηθούν γρήγορα. Η επίσημη ανακοίνωση των οικονομικών προσφορών από τους επιλεγέντες της short list που αναμένεται σύντομα, θα σηματοδοτήσει την οριστικοποίηση της καλύτερης δυνατής διαδρομής του υποθαλάσσιου καλωδίου και τα σημεία προσαιγιάλωσης στις δύο χώρες καθώς και όλο το τεχνικό σκέλος.
Η διασύνδεση αυτή, θεωρείται έργο ζωτικής γεωστρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της διαφοροποίησης των προμηθευτών ενέργειας και της απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια έως το 2027. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό το έργο GREGY, προϋπολογισμού 4,2 δισ. ευρώ, θα μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, παραγόμενα από 9,5 GW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), κυρίως αιολικών πάρκων που θα κατασκευαστούν στην Αίγυπτο.
Από τα 3.000 MW, το ένα τρίτο θα καταναλώνεται στην Ελλάδα, ένα άλλο τρίτο θα εξάγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το υπόλοιπο τρίτο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου. Πρόκειται, δηλαδή, για χαρακτηριστικά που το κάνουν να ξεχωρίζει στην άτυπη κούρσα που έχει ανοίξει στην Μεσόγειο, για το ποια χώρα θα προλάβει να αξιοποιήσει την αχανή πράσινη ενέργεια της Αιγύπτου, μετατρέποντας την ίδια ώρα τη χώρα του στο κλειδί της διηπειρωτικής αυτής συνεργασίας.
Να σημειωθεί ότι η αυριανή συνάντηση είναι τριμερής, καθώς το «παρών» θα δώσει και ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης. Η τριμερής συνάντηση Ελλάδας - Αιγύπτου - Κύπρου είναι η δέκατη που θα πραγματοποιηθεί και εκτός από τις συνομιλίες των ηγετών θα υπάρξουν συναντήσεις μεταξύ επιχειρηματιών και από τα τρία κράτη, µε σκοπό τη διερεύνηση των επενδυτικών προοπτικών και τη συνεργασία κυρίως στον τομέα της ενέργειας.
Κυριάκος Μητσοτάκης, Νίκος Χριστοδουλίδης και Αµπντέλ Φατάχ αλ Σίσι θα επιχειρήσουν να εμβαθύνουν και να διευρύνουν την τριμερή στρατηγική συνεργασία, στέλνοντας παράλληλα ένα μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ότι το σχήμα αυτό συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί έναν άξονα σταθερότητας σε μια ταραγμένη περιοχή.
