Τα τελευταία χρόνια, η Ευρώπη προσπαθεί και έχει καταφέρει να οικοδομήσει ένα δυναμικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων. Ένα οικοσύστημα που ναι μεν αναπτύσσεται, ωστόσο, παραμένει πίσω σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα, κυρίως όσον αφορά στην ταχύτητα ανάπτυξης αλλά και τη χρηματοδότηση. Δεν έχει η Ευρώπη ιδέες, ή μήπως δεν έχει κεφάλαια και υποδομές; Έχει αποδείξει ότι έχει και από τα τρία. Το θέμα είναι βαθύτερο: είναι η νοοτροπία, η κουλτούρα γύρω από την επιχειρηματικότητα.
Η Ευρώπη θέλει το επιχειρείν, εξακολουθεί όμως να το συνοδεύει με ένα διστακτικό «ναι μεν, αλλά». Με περίπλοκες ρυθμίσεις, με μια αγορά κατακερματισμένη και σίγουρα όχι τόσο ενιαία όσο θα ήθελε και κυρίως, αντιμετωπίζοντας την αποτυχία σαν στίγμα. Αντίθετα, στις ΗΠΑ, το «fail fast, learn faster» είναι κανόνας. Αν μια startup δεν πετύχει, θα προσπαθήσει ξανά και έχοντας την εμπειρία, θα το κάνει καλύτερα, δεν θα φοβηθεί. Αυτή η νοοτροπία είναι που κάνει, άλλωστε, τη Silicon Valley αυτό που είναι.
Δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη δεν κάνει βήματα. Σε επίπεδο Ένωσης έχουν δημιουργηθεί χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το European Innovation Council και το European Investment Fund, ενώ προγράμματα όπως το Horizon Europe και το Startup Europe στηρίζουν startups και διευκολύνουν τις διασυνδέσεις με επενδυτές και πανεπιστήμια. Ωστόσο, όλα αυτά είναι γράμμα κενό αν οι νέοι επιχειρηματίες συνεχίσουν να νιώθουν ότι η γραφειοκρατία τους τραβάει πίσω και κυρίως ότι η αποτυχία είναι κάτι που σε στιγματίζει και δεν συγχωρείται.
Αν η Ευρώπη θέλει να γίνει πραγματικά ανταγωνιστική, χρειάζεται πάνω απ' όλα να αλλάξει νοοτροπία. Χρειάζεται να αποδεχτεί την αποτυχία ως μέρος του παιχνιδιού, να απλοποιήσει τους κανονισμούς και να δημιουργήσει έναν πραγματικά ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο στον οποίο θα μπορούν να αναπτύσσονται οι startups, αντί να περιορίζονται μέσα στα σύνορα μιας χώρας μέλους της. Στο τέλος της ημέρας, μια επιτυχημένη startup δεν είναι αυτή που δεν απέτυχε ποτέ, αλλά αυτή που απέτυχε, έμαθε, και προσπάθησε ξανά.
* Ο Νίκος Παπουτσής είναι Εντεταλμένος Σύμβουλος Elevate Greece AE, Οικονομολόγος με Mεταπτυχιακές Σπουδές στο Hλεκτρονικό Επιχειρείν και τη Διαχείριση Στελεχών Οργανισμών & Επιχειρήσεων.