Τρεις εβδομάδες έχουν περάσει από την ανακοίνωση της συμφωνίας μεταξύ του γερμανικού δημοσιογραφικού ομίλου Axel Springer και της πρωτοπόρου του τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης OpenAI (Τα ΜΜΕ ανοίγουν την πόρτα στην Τεχνητή Νοημοσύνη | Liberal.gr).
Όπως είχαμε δει τότε, η συμφωνία μεταξύ των δύο ημερών θεωρήθηκε αμέσως εξαιρετικά σημαντική και θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για πολλές άλλες παρόμοιες στο εγγύς μέλλον.
Η OpenAI, και κατ’ επέκταση η Microsoft (MSFT NASDAQ) που υποστηρίζει την εταιρεία Τεχνητής Νοημοσύνης με διάφορους τρόπους, αποφάσισαν πως πρέπει να πληρώνει ένα πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό για να μπορεί να χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό και έντυπο υλικό που αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία ενός από τους μεγαλύτερους ομίλους Μ.Μ.Ε. στον κόσμο.
Καθώς θεωρείται βέβαιο πως η επικράτηση των εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης θα αυξήσει με εκθετικό ρυθμό τη χρήση υλικού ειδησεογραφικού και ενημερωτικού χαρακτήρα, όπως αυτό που παράγουν καθημερινά οι εφημερίδες και οι ιστοσελίδες του ομίλου Axel Springer, η ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ των παραγωγών (και πνευματικών ιδιοκτητών) αυτού του υλικού και των εταιρειών τεχνολογίας που θα το χρησιμοποιούν είναι μία διαδικασία εξαιρετικής σημασίας.
Η προθυμία της πλευράς OpenAI και Microsoft να καταλήξουν γρήγορα σε συμφωνία με τον μεγάλο γερμανικό όμιλο και οι πληροφορίες του διεθνούς Τύπου σχετικά με συζητήσεις παρόμοιου χαρακτήρα με άλλες διεθνείς επιχειρήσεις του χώρου των μέσων μαζικής ενημέρωσης μας έκανε να υποθέσουμε κάτι σχετικά με τις προθέσεις της.
Όπως είχαμε αναφέρει συγκεκριμένα «θέλει να ξεκινήσει με σωστό τρόπο τη νέα εποχή, έτσι ώστε να αποφύγει μελλοντικές προστριβές με τους παραγωγούς ειδησεογραφικού περιεχομένου και φυσικά με τις εποπτικές αρχές ανά τον κόσμο». Μία πολύ πρόσφατη εξέλιξη θα μας δώσει την αφορμή να δούμε πόσο πραγματικά επιθυμεί κάτι τέτοιο.
Όπως μάθαμε την 27η Δεκεμβρίου, η αμερικανική εφημερίδα New York Times (NYT NYSE) κινήθηκε δικαστικά εναντίον της Open AI και της Microsoft, ζητώντας από αυτές αποζημίωση για την παράνομη χρήση υλικού που αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της.
Όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ των δημοσιογράφων των New York Times, η εφημερίδα ισχυρίζεται πως οι δύο τεχνολογικές εταιρείες έχουν χρησιμοποιήσει εκατομμύρια άρθρων που έχουν δημοσιευθεί στους NYT για να εκπαιδεύσουν τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης τους.
Στην αγωγή τους οι NYT προσθέτουν πως αυτά τα συστήματα τώρα τους ανταγωνίζονται ως μία πηγή αξιόπιστης πληροφόρησης. Ένας από τους χαρακτηριστικούς ισχυρισμούς είναι πως όταν τα συστήματα της Open AI, όπως π.χ. το ChatGPT, ερωτώνται από κάποιον χρήστη, μερικές φορές απαντούν αναφέροντας, κυριολεκτικά κατά λέξη, ολόκληρες φράσεις από άρθρα της εφημερίδας που προστατεύονται από τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και είναι διαθέσιμα μόνο για τους συνδρομητές της.
Κατά την άποψη της εφημερίδας, αυτό μπορεί να της στερήσει δυνητικούς αναγνώστες και συνδρομητές οι οποίοι θα «ικανοποιούνται» πλήρως από τις απαντήσεις του συστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης.
Από την ανακοίνωση της εφημερίδας, την αντίδραση της πλευράς Microsoft - OpenAI και το ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου, προκύπτει πως οι δύο πλευρές βρίσκονται εδώ και αρκετό καιρό σε συζητήσεις για τη ρύθμιση του φλέγοντος αυτού ζητήματος.
Για κάποιον λόγο όμως τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν με τον ίδιο τρόπο όπως μεταξύ OpenAI και Axel Springer. Οι NYT υποστηρίζουν πως οι σχετικές επαφές είχαν ξεκινήσει από τον Απρίλιο αλλά δεν κατέληξαν σε κάποια συμφωνία. Από την άλλη μεριά, η εκπρόσωπος της OpenAI εξέφρασε την έκπληξή της για την κίνηση των NYT, καθώς όπως δήλωσε αυτές οι επαφές ήταν αρκετά εποικοδομητικές και η πρόοδος ήταν χειροπιαστή.
Όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες διαμάχες, δεν είναι εύκολο να μάθουμε τι ακριβώς έχει συμβεί και γιατί τα δύο μέρη δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν. Η διαφωνία μπορεί να έχει σχέση με οικονομικά ζητήματα, δηλαδή με το ύψος των δικαιωμάτων που θα πρέπει να εισπράττουν οι NYT.
Θα μπορούσε να έχει σχέση και με κάτι που αναφέρεται στο ρεπορτάζ της ίδιας της εφημερίδας, δηλαδή την απόφασή της να αναπτύξει δικό της τμήμα Τεχνητής Νοημοσύνης. Θα μπορούσε να έχει σχέση και με κινήσεις τακτικής από τη μεριά της εφημερίδας. Το θέμα εδώ είναι πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση από εδώ και πέρα.
Η αρθρογράφος του Reuters Anita Ramaswamy εκτιμά, πως όποια και να είναι η εξέλιξη αυτής της νομικής διαμάχης, θα έχει σαν αποτέλεσμα την ενδυνάμωση της θέσης των δημιουργών ειδησεογραφικού περιεχομένου απέναντι στις μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις.
Το γεγονός πως αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ένας αγώνας δρόμου για την ανάπτυξη των συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης, σε συνδυασμό με το ότι αυτά τα συστήματα χρειάζονται τεράστιες ποσότητες δεδομένων προκειμένου να «εκπαιδευτούν» και να γίνουν αξιόπιστα, δίνει ένα πλεονέκτημα στους δημιουργούς.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα των δημιουργών είναι πως για να είναι αξιόπιστα αυτά τα συστήματα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους αναλόγως αξιόπιστα στοιχεία, δηλαδή στην περίπτωση αυτή υλικό από σοβαρούς ειδησεογραφικούς οργανισμούς.
Η κάθε OpenAI δεν έχει χρόνο για χάσιμο και αυτό το ξέρουν πολύ καλά οι επιχειρήσεις σαν τους NYT, οι οποίες βλέπουν τα οικονομικά τους μεγέθη σε στασιμότητα εδώ και χρόνια. Όπως επισημάνθηκε και σε σχετικό άρθρο του Bloomberg αλλά και από τη Ramaswamy του Reuters, σύμμαχοι των δημιουργών μπορεί να αποδειχθούν οι νομοθέτες και οι εποπτικές αρχές.
Η κίνηση των NYT δεν είναι η πρώτη εναντίον της OpenAI από δημιουργούς. Ήδη έχουν ασκηθεί αρκετές αγωγές εναντίον της από συγγραφείς, καλλιτέχνες και άλλους.
Καμία όμως δεν έχει λάβει τη δημοσιότητα που έλαβε η αγωγή της αμερικανικής εφημερίδας. Μιλώντας στην τηλεόραση του Bloomberg, ο αναλυτής της Macquarie Fred Havemeyer υποστήριξε πως η συγκεκριμένη υπόθεση είναι αυτή την οποία θα πρέπει όλοι μας να παρακολουθήσουμε. Κατά την άποψή του, αυτή θα είναι η πρώτη ευκαιρία για να δούμε πως θα προσεγγίσουν τέτοια ζητήματα τα δικαστήρια των ΗΠΑ.
Οι συνομιλητές του στην τηλεοπτική εκπομπή εκτίμησαν επίσης πως η συγκεκριμένη υπόθεση μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης και για την επιτάχυνση της προσπάθειας των νομοθετών και των εποπτικών αρχών για τη δημιουργία του νομικού και θεσμικού πλαισίου που θα διέπει τη λειτουργία των εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης.
Γνωρίζοντας τις απεριόριστες οικονομικές δυνατότητες της Microsoft αντιλαμβανόμαστε πως έχει τη δυνατότητα να επιλέξει οποιαδήποτε από τις δύο λογικές λύσεις: τον συμβιβασμό με τους New York Times ή τη -πιθανώς μακροχρόνια και με αβέβαιη έκβαση- δικαστική διαμάχη.
Το τι θα επιλέξει ο επικεφαλής της Satya Nadella δεν είναι εύκολο να το πούμε. Τείνουμε όμως να συμφωνήσουμε με την αρθρογράφο του Reuters πως η υπόθεση αυτή θα βοηθήσει τον αγώνα των πάσης φύσεως δημιουργών να εξασφαλίσουν μία δίκαιη αποζημίωση για τη χρήση της πνευματικής τους ιδιοκτησίας από τους τεχνολογικούς κολοσσούς και να αποφύγουν αυτά που έπαθαν με την επέλαση των μηχανών αναζήτησης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Αν η Microsoft αποφασίσει να μην διακινδυνεύσει μία δικαστική διαμάχη με αβέβαιο αποτέλεσμα και πιθανώς μεγάλη χρονική διάρκεια και προτείνει μία καλή συμφωνία στους New York Times, αυτό θα αποτελέσει ένα πολύ ισχυρό προηγούμενο για τη σύναψη συμφωνιών μεταξύ των εταιρειών που θέλουν να ασχοληθούν με την Τεχνητή Νοημοσύνη και των δημιουργών.
Από την άλλη, αν προτιμήσει τις αίθουσες των δικαστηρίων, ακόμα και αν στο τέλος κερδίσει, θα έχει δώσει την αφορμή στους νομοθέτες, τις εποπτικές αρχές, πολλούς πολιτικούς και την κοινή γνώμη να σπεύσουν να διαμορφώσουν το πλαίσιο λειτουργίας του τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης με τρόπο μάλλον φιλικό προς τους δημιουργούς.
Καθώς δεν διαθέτουμε ενσωματωμένο σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης δεν μας είναι εύκολο να προβλέψουμε τι θα γίνει τελικά. Είμαστε όμως απόλυτα βέβαιοι πως η συγκεκριμένη υπόθεση αξίζει την απόλυτη προσοχή μας.
