Η αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων επικοινωνίας και διαφήμισης, γνωστή ως Retail Media, δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για τα σούπερ μάρκετ και τους προμηθευτές τους. Κατά τη διάρκεια του 15ου Συνεδρίου του ΙΕΛΚΑ, ο πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος (ΕΣΕ), Αριστοτέλης Παντελιάδης, ανέδειξε τις δυνατότητες που ανοίγονται μέσω αυτών των μέσων για την ενίσχυση του πελατολογίου και των εσόδων.
Τι είναι τα Retail Media;
Ο όρος περιγράφει όλα τα ψηφιακά μέσα που χρησιμοποιούνται είτε εντός καταστημάτων (π.χ. οθόνες προβολής) είτε εκτός αυτών (π.χ. ιστοσελίδες, e-shops, συνδεδεμένες τηλεοράσεις). Περιλαμβάνει επίσης κανάλια επικοινωνίας όπως email και SMS. Τα Retail Media αποτελούν ένα δυναμικό εργαλείο προβολής, του οποίου οι δυνατότητες αρχίζουν να γίνονται ευρέως αντιληπτές στον χώρο της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον κ. Παντελιάδη, πολλές εταιρείες του κλάδου έχουν ήδη αρχίσει να αξιοποιούν αυτά τα μέσα. Όχι μόνο προσφέρουν πρόσθετα έσοδα στις ίδιες, αλλά δίνουν και την ευκαιρία στους προμηθευτές να διαφημίσουν τα προϊόντα τους στο κρίσιμο σημείο που συναντούν τον τελικό καταναλωτή.
Η παγκόσμια αγορά των Retail Media παρουσίασε ραγδαία ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Όπως ανέφερε ο κ. Παντελιάδης, το 2023 η αγορά αυτή είχε αξία 123 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων τα 50 δισ. αφορούσαν την Amazon, ενώ ο κορυφαίος παίκτης από τον χώρο των σούπερ μάρκετ είχε έσοδα μόλις 3,4 δισ. δολάρια. Οι προβλέψεις δείχνουν πως μέχρι το 2029 η αξία της αγοράς θα φτάσει τα 293 δισ. δολάρια, καταδεικνύοντας την τεράστια δυναμική της.
Τα Retail Media εντάσσονται στις τεχνολογικές καινοτομίες που υιοθετούν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ, μαζί με τις ηλεκτρονικές ετικέτες, τα αυτόματα ταμεία, τους αυτοματισμούς στα κέντρα διανομής και τις επενδύσεις σε διαδικτυακές πλατφόρμες.
Οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις
Παρ’ όλα αυτά, ο κλάδος αντιμετωπίζει προκλήσεις, όπως οι οικονομικές ανισότητες. Η φτωχοποίηση μέρους του πληθυσμού και οι αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων έχουν επηρεάσει αρνητικά την καταναλωτική συμπεριφορά. Όπως τόνισε ο κ. Παντελιάδης, αυτές οι οικονομικές πιέσεις αποτέλεσαν και βασικό θέμα στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Οι αλυσίδες οφείλουν να αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους, τόσο σε επίπεδο επικοινωνίας, όσο και στην ποικιλία των προϊόντων που προσφέρουν.
Δημογραφικές αλλαγές και εργασιακές προκλήσεις
Ένα ακόμη ζήτημα που αναδύεται είναι η γήρανση του πληθυσμού, η οποία στην Ελλάδα είναι εντονότερη συγκριτικά με άλλες χώρες. Η μείωση του ενεργού πληθυσμού και η αύξηση των ηλικιωμένων δημιουργεί προκλήσεις για τον εργασιακό χώρο, καθώς οι επιχειρήσεις καλούνται να διαχειριστούν μεγαλύτερης ηλικίας εργατικό δυναμικό. Επιπλέον, η γήρανση αυξάνει τις απαιτήσεις για συνταξιοδοτικά προγράμματα, ενώ παράλληλα επηρεάζει τις αγοραστικές συνήθειες.
Οι συνεχείς αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο, τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελούν έναν ακόμη πονοκέφαλο για τις επιχειρήσεις. Ο κ. Παντελιάδης αναφέρθηκε σε ζητήματα όπως η οδηγία για την κυβερνοασφάλεια, που αυξάνει τη γραφειοκρατία, και η συζήτηση στην ΕΕ για την επιτάχυνση της εξόφλησης προμηθευτών. Επιπλέον, η εφαρμογή του συστήματος DRS (επιστροφή συσκευασιών) δημιουργεί νέες προκλήσεις για την εφοδιαστική αλυσίδα.
Έλλειψη εργατικού δυναμικού
Η έλλειψη προσωπικού αποτελεί μια ακόμα σοβαρή δυσκολία, η οποία επιβαρύνει το μισθολογικό κόστος, επιβραδύνει επενδύσεις και, κατά συνέπεια, απειλεί την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος, ενός από τους σημαντικότερους οικονομικούς πυλώνες της χώρας.
Δυνατότητες για μικρότερες επιχειρήσεις
Οι παραπάνω προκλήσεις διαμορφώνουν ένα περιβάλλον που είναι ιδιαίτερα απαιτητικό για τις μικρότερες επιχειρήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Παντελιάδη, υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές θα διαθέτουν επαγγελματισμό, τεχνογνωσία και εξειδικευμένο προσωπικό. Παρά την αυξανόμενη συγκέντρωση στον κλάδο, οι μικρότεροι παίκτες μπορούν να επιβιώσουν, αρκεί να επιλέγουν προσεκτικά τα πεδία στα οποία θα ανταγωνιστούν.
Συνοψίζοντας, τα Retail Media αποτελούν μια ισχυρή ευκαιρία για τα σούπερ μάρκετ να εξελιχθούν, παρά τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
