Σε ιστορική συμφωνία σχετικά με την πρώτη φάση της διαδικασίας του brexit, σχετικά με τους όρους εξόδου της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έφθασαν η πρωθυπουργός της Βρετανίας Theresa May και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean Claude Juncker. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί πλέον το πέρασμα στη δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων, όπου θα καθοριστεί ποιες θα είναι οι μελλοντικές σχέσεις των δύο πλευρών και ειδικά το καθεστώς των εμπορικών συναλλαγών τους.
Η προκαταρκτική συμφωνία, που επιτεύχθηκε σήμερα, περιλαμβάνει την υποχρέωση του Ηνωμένου Βασιλείου να συνεχίσει να συνεισφέρει στον προϋπολογισμό της Ε.Ε ως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 (δηλαδή, σχεδόν για δύο χρόνια μετά την τυπική ολοκλήρωση της εξόδου, εφόσον τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα), τις εγγυήσεις για τα 3 περίπου εκατ. των ευρωπαίων πολιτών που ζουν και εργάζονται στη Βρετανία και του ενός εκατ. Βρετανών που ζουν σε άλλες χώρες της Ε.Ε. και, τέλος, το καθεστώς που θα διέπει τα σύνορα Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας -που είναι και τα μόνα χερσαία ανάμεσα στη Βρετανία και την υπόλοιπη Ευρώπη.
«Είχαμε πει τη Δευτέρα ότι είναι εφικτή μια συμφωνία», είπε η βρετανίδα πρωθυπουργός, «και το σημείο που φτάσαμε σήμερα αντιπροσωπεύει μια ουσιαστική εξέλιξη» στις πρώτες της δηλώσεις μετά τη συνάντηση.
Αφού ανέφερε ότι είναι περήφανη για τις διαπραγματευτικές ομάδες υπό τον David Davis (Μ. Βρετανία) και Michel Barnier (EE), η Theresa May σημείωσε ότι χρειάστηκαν πολλές παραχωρήσεις αλλά και υποχωρήσεις και από τις δύο πλευρές, ενώ τόνισε ότι το κοινό ανακοινωθέν που συμφωνήθηκε εξυπηρετεί με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα του βρετανικού λαού.
«Νομίζω ότι πλέον είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση της διαδικασίας», συνέχισε η βρετανίδα πρωθυπουργός, «όπου θα συζητήσουμε για τα θέματα των εμπορικών σχέσεων και της ασφάλειας, αλλά και τη γενικότερη φιλόδοξη νέα σχέση που είναι προς το συμφέρον όλων».
Αφού υπενθύμισε ότι είχε αναφέρει πολλές φορές κατά το παρελθόν την επιθυμία της να χτισθεί μια βαθιά και ειδική σχέση με την ΕΕ, η Th. May ενημέρωσε ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε θα «εξασφαλίσει τα δικαιώματα περισσότερων από τριών εκατομμυρίων πολιτών της ΕΕ που ζουν στη Μ. Βρετανία αλλά και το ενός εκατομμυρίου Βρετανών που ζουν στην ΕΕ», προσθέτοντας χαρακτηριστικά ότι οι ευρωπαίοι πολίτες «θα μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους όπως πριν».
Επιπλέον, σημείωσε ότι η συμφωνία είναι «δίκαιη για τον βρετανό φορολογούμενο, κάτι που σημαίνει ότι μελλοντικά θα μπορέσουμε να επενδύσουμε περισσότερα χρήματα για τις προτεραιότητες στη χώρα».
Τέλος, σχετικά με τη Βόρειο Ιρλανδία δήλωσε ότι δεν θα υπάρξουν «σκληρά» σύνορα και συνεχίσει να υφίσταται η συμφωνία του Μπέλφαστ, σημειώνοντας ότι είχε αρκετές συνομιλίες αυτή την εβδομάδα στη Βρετανία και την Ιρλανδία όπου συμφώνησαν ότι δεν χρειάζεται να υπάρξουν σύνορα, «ούτε βόρεια ούτε νότια».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean Claude Juncker, αφού ευχαρίστησε και αυτός την Theresa May και τις διαπραγματευτικές ομάδες, δήλωσε ότι θεωρεί πως έγινε η πρόοδος που ήταν αναγκαία. Πρόσθεσε ότι η συμφωνία ήταν φυσικά αποτέλεσμα συμβιβασμών, ωστόσο βασικής σημασίας για την Κομισιόν ήταν το να είναι προστατευμένοι οι ευρωπαίοι πολίτες, όταν η Βρετανία εξέλθει από την ΕΕ.
«Εφόσον τα 27 κράτη μέλη αποδεχθούν την αξιολόγηση που έχουμε κάνει, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο διαπραγματευτής μας Michel Barnier, είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε αμέσως τις εργασίες της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων», πρόσθεσε ο πρόεδρος Κομισιόν.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Donald Tusk, ενημέρωσε ότι πλέον θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για την μεταβατική περίοδο μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ώστε να υπάρξει περισσότερη σαφήνεια για με τη νέα σχέση.
Σημείωσε ότι η Βρετανία ζήτησε μια μεταβατική περίοδο δύο ετών, κατά την οποία θα παραμείνει μέλος της κοινής αγοράς και της τελωνειακής ένωσης, κάτι για το οποίο η πλευρά της Ευρώπης είναι έτοιμη να το συζητήσει, υπό τον όρο ότι η Βρετανία θα σεβαστεί τους νόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ως προς τον προϋπολογισμό και τις διαδικασίες δικαστικής εποπτείας της Ένωσης.
Πρόσθεσε ότι ωστόσο δεν θα λαμβάνει πλέον μέρος στις διαδικασίες λήψεως αποφάσεων και τόνισε ότι είναι απαραίτητο η Βρετανία να καταστήσει σαφές το πώς οραματίζεται τη μελλοντική της σχέση με την ΕΕ, όταν εγκαταλείψει την κοινή αγορά και την τελωνειακή ένωση.
Επιπλέον, δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της είναι έτοιμη να συμμετάσχει σε ένα διάλογο για τις μελλοντικές σχέσεις των δύο πλευρών όσο αφορά στο εμπόριο, αλλά επίσης και στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και του διεθνούς εγκλήματος, καθώς και στην ασφάλεια, την άμυνα και την εξωτερική πολιτική.
Τέλος, o Donald Tusk επισήμανε ότι παρόλο που είναι ικανοποιημένος από τη σημερινή επιτυχία της έκβασης των συνομιλιών, ωστόσο «δαπανήθηκε υπερβολικά πολύς χρόνος στο ευκολότερο μέρος του ζητήματος και τώρα, προκειμένου να διαπραγματευτούμε τη συμφωνία μετάβασης και το πλαίσιο των μελλοντικών σχέσεων, έχουμε ντε φάκτο λιγότερο από χρόνο»
«Η συμφωνία αποχώρησης θα πρέπει να είναι έτοιμη έως τον Οκτώβριο του 2018»
Η συμφωνία αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι έτοιμη έως τον Οκτώβριο, υπογράμμισε ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit, Michel Barnier.
Ειδικότερα, ο M. Barnier δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι «σήμερα μετά από έξι μήνες δουλειάς δημοσιεύσαμε μια κοινή έκθεση με τα σημεία συμφωνίας» προσθέτοντας ότι ακόμα «απομένει πολλή δουλειά» σε «αρκετά ζητήματα».
«Η πρόοδος που επιτεύχθηκε είναι αρκετή προκειμένου να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση» είπε και εξήγησε ότι εάν αυτή η συμφωνία εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από τη Σύνοδο Κορυφής την επόμενη εβδομάδα μπορεί να αποτελέσει τη «βάση» για μια συμφωνία αποχώρησης. Το τελικό κείμενο θα πρέπει να είναι έτοιμο τον Οκτώβριο του 2018, επισήμανε ο M. Barnier.
Αναφερόμενος αναλυτικά στα τρία ζητήματα «προτεραιότητας» στα οποία επιτεύχθηκε συμφωνία, τόνισε ότι η θετική αξιολόγηση βασίζεται σε «αληθινή πρόοδο».
Σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των πολιτών, σημείωσε ότι τα 4,5 εκατ. των πολιτών που αποφάσισαν να ζήσουν σε μια άλλη χώρα της ΕΕ προ Brexit θα διατηρήσουν αυτό το δικαίωμα στη βάση τριών αρχών: 1. Η εφαρμογή θα είναι αμοιβαία, θα αφορά τους Ευρωπαίους πολίτες στο Ηνωμένο Βασίλειο, και τους Βρετανούς στην ΕΕ, 2. Καμία διάκριση σε ό,τι αφορά την εθνικότητα και 3. Η ημερομηνία λήξης θα είναι αυτή της εξόδου του Ην. Βασιλείου από την ΕΕ, με δυνατότητα παράτασης κατά τη μεταβατική περίοδο.
Αναφορικά με το ζήτημα της Β. Ιρλανδίας, ο Μ. Barnier ανέφερε και εκείνος ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύτηκε να παράσχει τις απαραίτητες εγγυήσεις προκειμένου να αποφευχθούν τα «σκληρά σύνορα». Επίσης, σημείωσε ότι θα διατηρηθεί η ευθυγράμμιση με την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση καθώς και η προστασία της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής. Ωστόσο, διευκρίνισε ότι συγκεκριμένες και πρακτικές λύσεις θα πρέπει να βρεθούν στο μέλλον.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τον οικονομικό διακανονισμό ανέφερε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν στη μεθοδολογία για τον υπολογισμό των υποχρεώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου, στη βάση τριών αρχών:
1. Κανένα κράτος-μέλος δε θα κληθεί να πληρώσει περισσότερο για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ή να λάβει λιγότερα εξαιτίας του Βrexit,
2. Το Ην. Βασίλειο θα εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις που έχει λάβει ενόσω ήταν μέλος της ΕΕ και
3. Το Ην. Βασίλειο δεν έχει καμία υποχρέωση να πληρώσει ούτε περισσότερο ούτε πιο νωρίς από ό,τι εάν συνέχιζε να ήταν μέλος της ΕΕ.
O M. Barnier κατέληξε αναφέροντας ότι τα σημεία αυτά συμφωνίας είναι «πολύ σημαντικά» προκειμένου να προχωρήσουν οι συζητήσεις στις αρχές τις επόμενης χρονιάς στην επόμενη φάση, δηλαδή στη συζήτηση για τη μέλλουσα εμπορική σχέση μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ υπογράμμισε πως διασφαλίζουν την αποκατάσταση της «εμπιστοσύνης».
DUP:«Τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι την τελική συμφωνία»
Από την πλευρά, του το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας DUP ανακοίνωσε νωρίς το πρωί ότι τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί πριν να συμφωνηθούν όλα. «Ο τρόπος που θα ψηφίσουμε στην φάση 2 της συμφωνίας θα εξαρτηθεί από το περιεχόμενό της», σημείωσε.
Διαβάστε ακόμα:
- N. Farage: «Το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί τώρα να περάσει στο επόμενο στάδιο της ταπείνωσης»
- N. Sturgeon: Μόνη λογική επιλογή η παραμονή της Βρετανίας σε ενιαία αγορά και τελωνειακή ένωση
- Ικανοποιημένη η Ιρλανδία για το θέμα των συνόρων στη συμφωνία του Brexit
(φωτογραφία AP)