Κίνητρα σε εμβολιασμένους, υποχρεωτικούς εμβολιασμούς συγκεκριμένων ομάδων και εκστρατεία πειθούς, το τρίπτυχο αυτό είναι μονόδρομος για να μη βρεθούμε το χειμώνα απέναντι σε 4ο κύμα, επισημαίνουν στο Liberal.gr οι Χ. Γώγος και Αθ. Εξαδάκτυλος, εξηγώντας ποιες ομάδες πρέπει να αφορά η υποχρεωτικότητα και γιατί θα καθυστερήσει το τείχος ανοσίας.
Τα δύο μέλη της επιτροπής εμπειρογνωμόνων μιλούν για την πορεία των εμβολιασμών, τα προνόμια που πρέπει αυτοί να έχουν και το κατά πόσο το εμβόλιο για τον κορονοϊό χρειάζεται να είναι υποχρεωτικό για κάποιες ομάδες.
Δύο είναι οι αστερίσκοι, αναφορικά με την εμβολιαστική κάλυψη στην Ελλάδα, όπως λέει ο καθηγητής παθολογίας - λοιμωξιολογίας από το Πανεπιστήμιο Πατρών Χαράλαμπος Γώγος.
Ο πρώτος αφορά τις ηλικίες άνω των 60 ετών όπου η κάλυψη κυμαίνεται από 65% έως 70% και δεν είναι ικανοποιητική, άρα πρέπει να πάει πιο ψηλά γιατί αφορά ανθρώπους, που εφόσον κολλήσουν θα χρειαστούν νοσηλεία, ΜΕΘ και διασωλήνωση.
Ο δεύτερος αστερίσκος αφορά τις νεότερες ηλικίες οι οποίες συμμετέχουν στη διασπορά, λόγω της αυξημένης τους κινητικότητας.
Τα 3 «όπλα»
Για να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη, ο καθηγητής εξηγεί ότι έχουμε στη διάθεσή μας τρία «όπλα».
Το πρώτο και πιο ανεκτίμητο όπλο είναι η πειθώ - πρέπει να μιλήσουμε στοχευμένα και στη γλώσσα κάθε ομάδας για να την πείσουμε ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και προστατεύουν ατομικά τον άνθρωπο και συλλογικά την κοινωνία
Το δεύτερο «όπλο» είναι τα κίνητρα που μπορούν να αφορούν δραστηριότητες - ειδικά όταν θα χειμωνιάσει που θα έχουμε επάνοδο σε κλειστούς χώρους - αλλά και στις μετακινήσεις όπου ήδη είναι σε εξέλιξη το πράσινο πιστοποιητικό και για να ταξιδέψεις χρειάζεσαι πιστοποιητικό εμβολιασμού ή πιστοποιητικό νόσησης ή έλεγχο με κάποιο τεστ, μοριακό, rapid η self test.
Το τρίτο «όπλο» που θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε είναι η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού σε ορισμένες ομάδες.
Αυτό έχει πολιτική, ηθική και δεοντολογική χροιά, καθώς σε ορισμένες ομάδες επαγγελματιών είναι ηθική υποχρέωση ο εμβολιασμός τους λόγω της επαφής που έχουνε με άλλους ανθρώπους. Όπως υπογραμμίζει ο Χαράλαμπος Γώγος το «όπλο» αυτό θα πρέπει να παραμείνει ένα ανοιχτό ενδεχόμενο στο τραπέζι των διαβουλεύσεων αλλά πρέπει να επιστρατευτεί μόνο εφόσον αποτύχουν τα άλλα δύο δηλαδή η πειθώ και τα κίνητρα.
Ποιους θα αφορά ο υποχρεωτικός εμβολιασμός
Υποχρεωτικός πρέπει να γίνει ο εμβολιασμός κατά τον πατρινό καθηγητή για όλους όσους εργάζονται σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, πρωτίστως τους υγειονομικούς, όλους τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία, στα γηροκομεία και τις μονάδες φροντίδας.
Εκεί πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση γιατί πρόκειται για κλειστές δομές και η επαφή του προσωπικού με ένα κρούσμα θα συμβεί όσο προσεκτικοί κι αν είναι οι εργαζόμενοι.
Μετά ανοίγει μία μεγάλη συζήτηση για τους εργαζόμενους στην εστίαση, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, τους εκπαιδευτικούς.
«Ο κίνδυνος ενός τετάρτου κύματος είναι εδώ, ο κίνδυνος για όσα ζήσαμε τους προηγούμενους μήνες για τα οποία δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος στην Ελλάδα που θέλει να τα ξαναζήσει αφορά όλους μας. Όσο δεν κάνουν το χρέος τους να εμβολιαστούν αυτοί που πρέπει, θα μιλάμε ακόμα για κίνδυνο κλεισίματος δραστηριοτήτων ή για το πόσα άτομα μπορούν να συμμετέχουν σε ένα γάμο», λέει ο Χ. Γώγος.
Αρκεί το 70% για το τείχος ανοσίας
Στο ερώτημα, ποια είναι τα επίπεδα στα οποία πρέπει να φτάσει η εμβολιαστική κάλυψη, η απάντηση εξαρτάται από την μεταδοτικότητα των μεταλλάξεων.
Θεωρητικά, μια εμβολιαστική κάλυψη σε ποσοστό 70% αρκεί (θα αθροιστεί και το ποσοστό των ατόμων που απέκτησαν φυσική ανοσία). Αλλά αυτό που πρέπει πρώτα απ’ όλα να γίνει σαφές είναι ότι όσο αυξάνεται η εμβολιαστική κάλυψη τόσο μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης επικίνδυνων μεταλλαγμένων στελεχών.
Σε ό,τι αφορά τις ενστάσεις, περί αντισυνταγματικότητας του υποχρεωτικού εμβολιασμού, ο Χ. Γώγος, όπως και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθ. Εξαδάκτυλος, απαντούν ότι υπάρχει δεδικασμένο με υποχρεωτικά εμβόλια από την προ Covid εποχή, όπως για παράδειγμα το εμβόλιο για την ηπατίτιδα για όσους εργάζονται σαν μάγειρες και το εμβόλιο για τον κίτρινο πυρετό για ταξιδιώτες.
Ηθική υποχρέωση να κάνουν το εμβόλιο οι άνω των 60 ετών
Το πρόβλημα ωστόσο είναι ότι φυσιολογικά, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, λόγω ακριβώς των θερινών διακοπών, θα δούμε μείωση στους εμβολιασμούς με αποτέλεσμα να καθυστερήσει περισσότερο η επίτευξη της συλλογικής ανοσίας.
«Αν επομένως δεν εμβολιαστούν σε πολύ υψηλό ποσοστό (80-100%) οι άνθρωποι άνω των 60 ετών, τότε για να χτίσουμε το τείχος της ανοσίας θα χρειαστεί να εμβολιάσουμε σε πολύ υψηλό ποσοστό όλους τους άλλους κάτι το οποίο είναι αδύνατο γιατί εκεί συμπεριλαμβάνονται και τα παιδιά», σημειώνει ο Αθ. Εξαδάκτυλος.
Έχοντας λοιπόν σαν δεδομένο το γεγονός ότι η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών θα προκρίνει τον εμβολιασμό για τα παιδιά που ανήκουν μόνο σε ευπαθείς ομάδες και όχι για τα υγιή παιδιά μεγαλώνει ακόμα περισσότερο η ανάγκη να εμβολιαστούν οι ηλικιωμένοι που αποτελούν την πρώτη ομάδα πληθυσμού η οποία κινδυνεύει από σοβαρή νόσηση και θάνατο εφόσον κολλήσει την λοίμωξη.
«Ο ένας στους τρεις ανθρώπους ηλικίας άνω των 60 ετών δεν έχει εμβολιαστεί κι αυτό είναι ηθικά απαράδεκτο», λέει ο πρόεδρος του ΠΙΣ, τονίζοντας πως για όλους τους ηλικιωμένους ανθρώπους το να εμβολιαστούν δεν είναι μόνο το επιβαλλόμενο από την λογική.
Είναι και μια ηθική υποχρέωση απέναντι σε όλη την κοινωνία η οποία έκανε shut-down οικονομικών δραστηριοτήτων, στέρησε από δουλειά, όνειρα και εκπαίδευση ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού με ένα και μόνο στόχο, να τους προστατέψει.
«Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους αν η κοινωνία μας αποτελούνταν από φοιτητές που εδώ και ένα χρόνο δεν πάνε στα πανεπιστήμια και από μαθητές που έμειναν πέντε μήνες χωρίς ανοιχτά σχολεία, δεν θα έχει κλείσει τίποτα γιατί οι νέοι απλά θα κολλούσαν μια ήπια λοίμωξη και θα την περνούσαν στο σπίτι τους», τονίζει ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.
Και προσθέτει πως ό,τι κάναμε το κάναμε για να προστατέψουμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες. «Επομένως, αν κάποιος ισχυριστεί ότι θα πρέπει να εμβολιάσουμε υγιή παιδιά επειδή οι μπαμπάδες τους και οι μαμάδες τους ή ακόμα περισσότερο οι παππούδες τους και οι γιαγιάδες τους δεν θέλουν να εμβολιαστούν, τότε αυτή η συζήτηση εμένα σαν άνθρωπο και σαν επιστήμονα με ξεπερνάει», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Η αποδοχή των εμβολίων είναι υψηλότερη στους περισσότερο μορφωμένους
Ο ίδιος ζητά από όλους μας να εμπνευστούμε από την ομάδα των συνανθρώπων μας που είναι 20-40 ετών, τους πλέον μορφωμένους Έλληνες καθώς τα ευρήματα δείχνουν ότι οι μορφωμένοι εμβολιάζονται σε πολύ υψηλότερο ποσοστό.
Για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των υγειονομικών ο πρόεδρος του ΠΙΣ προτείνει να γίνεται υποχρεωτικός ανά κατηγορία υγειονομικών, γιατί είναι απαράδεκτο να μην εμβολιάζονται οι τραυματιοφορείς και οι νοσηλευτές με την δικαιολογία ότι έχουν δει πολλά τα μάτια τους.
Σύγκριση της Ελλάδας με τα σκανδιναβικά κράτη
Για το θέμα του φόβου που έχει δημιουργηθεί στον κόσμο με τις θρομβώσεις ο Α. Εξαδάκτυλος θυμίζει πως αν ο κίνδυνος θρόμβωσης μετά τον εμβολιασμό είναι 1 περιστατικό στους 120.000 ανθρώπους, τότε ο κίνδυνος θρόμβωσης από τη λοίμωξη Covid για τα άτομα 60 ετών κι άνω είναι άνω του 22%.
Και μάλιστα αυξάνεται με την ηλικία, με τους ηλικιωμένους να μην έχουν καμία δικαιολογία, καθώς εξαρχής είχαν τη δυνατότητα να κλείσουν ραντεβού με όποιο εμβόλιο επιλέξουν.
Επίσης αναφορικά με το ζήτημα των εμβολιασμών στο σπίτι όπου πρόκειται να κάνει ανακοινώσεις σήμερα ο γενικός γραμματέας φροντίδας υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, ο πρόεδρος του ΠΙΣ επισημαίνει ότι ας μη γελιόμαστε το 30% των ατόμων άνω των 60 ετών που έχουνε μείνει ανεμβολίαστοι δεν είναι όλοι τους κατάκοιτοι.
Όσο για το πώς χειρίστηκαν τα σκανδιναβικά κράτη την πανδημία, ο Α. Εξαδάκτυλος θυμίζει ότι ενώ για παράδειγμα στη Νορβηγία κινήθηκαν περίπου στους ρυθμούς της Ελλάδας, στη Σουηδία υπήρξε τελείως διαφορετική αντιμετώπιση: Έτσι, η κυβέρνηση απηύθυνε ισχυρή σύσταση στους ηλικιωμένους να μην κυκλοφορούν, δεν έκλεισαν οι οικονομικές δραστηριότητες, οι ηλικιωμένοι που νοσήσαν από κορονοϊό πήγαν στο σπίτι τους με ευχολόγια και αναλγητικά, αφού είχαν λάβει τη σχετική προειδοποίηση και γι’ αυτό οι θάνατοι στην Σουηδία ήταν περισσότεροι σε σύγκριση με τους θανάτους σε άλλα κράτη που ακολούθησαν το lockdown της Ελλάδας.