Οι πρώτες αξιόπιστες εκτιμήσεις για τις οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού έκαναν λόγο για σημαντική επιβράδυνση κυρίως στην Κίνα και ηπιότερη σε Ευρώπη και ΗΠΑ, όμως η οικονομική δραστηριότητα παγώνει σε ολόκληρο τον πλανήτη και καθημερινά βλέπουν το φως της δημοσιότητας όλο και χειρότερες προβλέψεις. Η ιστορία έχει δείξει ότι σε ανάλογες περιπτώσεις κρίσεων η παγκόσμια οικονομία ακολουθεί πορεία σχήματος V, που σημαίνει ότι ανακάμπτει σχεδόν με την ταχύτητα με την οποία επιβράδυνε. Με βάση αυτή την πρόβλεψη, η παγκόσμια οικονομία θα επιβράδυνε σημαντικά στο α’ εξάμηνο και θα κέρδιζε το χαμένο έδαφος στο β’ εξάμηνο.
Όμως οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων δείχνουν ότι τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις. Μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι υποβαθμίζουν συνεχώς τις προβλέψεις και διάσημοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι βρισκόμαστε ήδη σε ύφεση και πλέον το θέμα είναι πόσο βαθιά θα είναι αυτή η ύφεση.
Μερικοί πιστεύουν ότι η χρηματιστηριακή κατρακύλα φτάνει στο τέλος της, όπως η Morgan Stanley η οποία εκτιμά ότι στα τρέχοντα επίπεδα ο S&P 500 βρίσκεται χαμηλότερα από το δυσμενές σενάριο του οίκου, συνεπώς είναι η ώρα να ξεκινήσουν οι τοποθετήσεις μακροπρόθεσμων επενδυτών. Ο Μάικλ Γουίλσον, επικεφαλής ανάλυσης της Morgan Stanley για τις αμερικανικές μετοχές υποστηρίζει ότι η πτώση από τις 20 Φεβρουαρίου έως σήμερα είναι υπερβολική και θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία για τους επενδυτές.
Την ώρα, λοιπόν, που η Morgan Stanley «βλέπει» ευκαιρίες, η JPMorgan εκτιμά ότι οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης θα βρεθούν σε ύφεση έως τον ερχόμενο Ιούλιο καθώς οι εξελίξεις στο μέτωπο του κορονοϊού είναι συνταρακτικές. Η αμερικανική τράπεζα πλέον εκτιμά ότι το αμερικανικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 2% στο α’ τρίμηνο και κατά 3% στο β’ τρίμηνο, ενώ το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα συρρικνωθεί κατά 1,8% και 3,3% αντίστοιχα.
Αυτό που μένει να δούμε είναι αν οι αγορές θα συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχει καμία σίγουρη πρόβλεψη αφού όσο εξελίσσεται η πανδημία τόσο επιδεινώνεται το κλίμα και αναθεωρούνται προς τα κάτω οι εκτιμήσεις. Το πώς θα κινηθούν στο επόμενο διάστημα οι αγορές θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το εύρος και την ισχύ των δημοσιονομικών «πακέτων» που θα ανακοινωθούν σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
Όπως πολύ εύστοχα σημειώνει η JPMorgan, από τον τρόπο που θα αντιδράσουν οι κυβερνήσεις θα εξαρτηθεί το κατά πόσο θα περιοριστεί η διάρκεια της ύφεσης σε ΗΠΑ και Ευρώπη και όχι το αν θα υπάρξει ύφεση. Σύμφωνα με τον καθηγητή του Χάρβαρντ, Κένεθ Ρογκόφ, το σενάριο της παγκόσμιας ύφεσης συγκεντρώνει πάνω από 90% πιθανότητες. «Δεν βλέπω πως μπορούμε να αποφύγουμε το σενάριο της σφοδρής επιβράδυνσης», δηλώνει στους FT ο Ολιβιέ Μπλανσάρ του Peterson Institute, προσθέτοντας: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα είναι αρνητική στο α’ εξάμηνο του 2020». Τέλος, ο Ραγκουράμ Ρατζάν, πρώην κεντρικός τραπεζίτης της Ινδίας και ένας από τους οικονομολόγους που θεωρείται ότι προέβλεψαν την κρίση του 2008, εκτιμά ότι όλα θα εξαρτηθούν από την ταχύτητα με την οποία θα δράσουν οι κυβερνήσεις.
Ο κορονοϊός εξελίσσεται στον πιο τρομακτικό και καταστροφικό «μαύρο κύκνο» που θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη η παγκόσμια οικονομία και προκαλεί σοβαρές απώλειες ακόμη και στους «γκουρού» των αγορών. Όπως ανέφερε το πρακτορείο Bloomberg, το μεγαλύτερο hedge fund στον κόσμο, Bridgewater Associates του διάσημου Ρέι Ντάλιο, έχει δει το Pure Alpha Fund II, να καταγράφει απώλειες 20% μέσα στο 2020, εκ των οποίων το 13% σημειώθηκε μέσα στον Μάρτιο. Το Pure Alpha Fund II διαχειρίζεται σχεδόν τα μισά από τα 160 δισ. δολάρια της Bridgewater Associates.
Εκτός όμως από τον Ντάλιο και τους υπόλοιπους «παίκτες» των χρηματιστηρίων, η ραγδαία επιδείνωση των συνθηκών και τα πρωτοφανή επίπεδα φόβου όπως αυτά αντικατοπτρίζονται στην κατάρρευση των αγορών, έχουν ως αποτέλεσμα να χάνουν σημαντικά ποσά και οι πλουσιότεροι του κόσμου. Σύμφωνα με τον δείκτη Bloomberg Billionaires, οι 500 πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη έχασαν 331 δισ. δολάρια μόνο την περασμένη Πέμπτη, που είναι οι μεγαλύτερες ημερήσιες απώλειες στα 8 χρόνια που υπάρχει ο δείκτης. Συνολικά μέσα στο 2020 οι απώλειες έχουν ανέλθει σε 950 δισ. δολάρια.
