Του Γιάννη Σ. Καλαντζάκη
Η φυσική καταστροφή έχει ένα ειδικό χαρακτηριστικό: δεν προειδοποιεί! Απαιτεί ετοιμότητα, ρεαλισμό, οργάνωση, συνέπεια. Άγνωστα χαρακτηριστικά για τη διοίκηση του υπουργείου υγείας! Όπως συμβουλεύουμε στα συστήματα ποιότητας: «γράψε ό,τι κάνεις και κάνε ό,τι έγραψες». Στο υπουργείο Υγείας υπάρχουν τα εσωτερικά σχέδια «Περσέας» και «Σώστρατος» αλλά κανείς δεν τα αναφέρει και κανείς δε γνωρίζει αν εφαρμόστηκαν στις πρόσφατες πυρκαγιές. Το «θολωμένο» δελτίο τύπου του ΥΥΚΑ της 24/7/18 αναφέρει την αποστολή «ικανού» αριθμού ασθενοφόρων και κινητών ιατρικών μονάδων (ΚΙΜ) στην περιοχή της Κινέτας και «μεγάλου» αριθμού αντίστοιχα στην περιοχή της Ραφήνας. Στις 26/7/18 το ΕΚΑΒ με σχετικό δελτίο τύπου δίνει αριθμούς: 5 ασθενοφόρα, 1 Κινητή Μονάδα με ιατρό, 1 όχημα του Τμήματος Ειδικών Ιατρικής Καταστροφών (ΕΤΙΚ) και 1 μηχανή για την Κινέττα και 4 ΚΙΜ με ιατρούς, 11 ασθενοφόρα και ένα όχημα του ΕΤΙΚ για τη Ραφήνα.
Είμαι απόλυτα βέβαιος για την αυταπάρνηση, τον επαγγελματισμό και την ενσυναίσθηση (empathy) όλων των υγειονομικών επί τόπου στα σημεία, στα κέντρα υγείας και στα νοσοκομεία. Σε κανέναν όμως στο υπουργείο υγείας δεν αρέσει να μετράει. Γι αυτούς αρκεί η διαθεσιμότητα και το φιλότιμο των υπηρετούντων.
Σε κάθε περίπτωση όμως και πρέπει και μπορούμε να μετράμε: τον αριθμό ατόμων που ενδεχόμενα δεν απάντησε η υπηρεσία τηλεφωνικά, το χρόνο αναμονής για τηλέφωνο, το χρόνο αναμονής από ειδοποίηση μέχρι έλευση οχήματος, το χρόνο αναμονής για εξυπηρέτηση, το ποσοστό περιστατικών που εξυπηρετήθηκαν χωρίς μεταφορά («see & treat»), κλπ. Και διαδικασίες έχουμε και εκπαιδευμένο προσωπικό έχουμε και 4 ειδικές μονάδες εγκαυμάτων για ενήλικες και μια για παιδιά στην Αττική έχουμε, αλλά και ΕΤΙΚ στο ΕΚΑΒ έχουμε (το τελευταίο δραστηριοποιείται στα πλαίσια εφαρμογής του σχεδίου «Ξενοκράτης» από την περιφέρεια). Απλά όταν δεν ξέρουμε τι έχουμε, «θολώνουμε» και δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε. Έτσι στέλνουμε εγκαυματίες απλά σε εφημερεύουσες ΜΕΘ (χωρίς καν τα απαραίτητα υλικά), αφήνουμε μέχρι και 5 ώρες στη θάλασσα εκατοντάδες ανθρώπους χωρίς την ανάγκη ενεργοποίησης του ΕΤΙΚ και «προσπαθούμε» να επικοινωνήσουμε με την πυροσβεστική, αλλά ο καπνός της πυρκαγιάς και η ανικανότητα των υπουργών «θολώνουν» το συντονισμό, την ετοιμότητα, την όποια οργάνωση. Οι άνθρωποι κάηκαν, πνίγηκαν κι όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν δεν αισθάνονται ασφαλείς από τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Το φιλότιμο και η αυταπάρνηση των επαγγελματιών υγείας δεν φτάνουν όταν δεν υπάρχει συντονισμός, όταν δεν υπάρχουν υλικά. Είναι αλήθεια ότι η περίθαλψη των νοσηλευομένων από την πυρκαγιά στον Ευαγγελισμό πραγματοποιήθηκε μόνο χάρη στη δωρεά ειδικών ιατροτεχνολογικών προϊόντων ειδικών για εγκαύματα; Και πότε επικαιροποιήθηκαν τελευταία φορά τα σχέδια «Περσέας» ανά υγειονομική περιφέρεια και νοσοκομείο;
Έχω ήδη προτείνει εδώ: την ενοποίηση της επικοινωνίας όλων των υπηρεσιών επείγουσας βοήθειας (ΕΚΑΒ, πυροσβεστική, αστυνομία, ΕΜΑΚ, φύλαξη συνόρων, ιδιωτών) σε ενιαίο δίκτυο ψηφιακής ραδιοεπικοινωνίας βασισμένο σε πρότυπα TETRA (terrestrial trunked radio, Επίγειες Ραδιοεπικοινωνίες σε Κοινούς Διαύλους). Σε μια χώρα με οργάνωση ποιοτικών υπηρεσιών υγείας το ΕΚΑΒ θα ήταν υπεύθυνο για να διασώσει, μεταφέρει και διανείμει τα θύματα στις κατάλληλες ειδικές μονάδες εγκαυμάτων εγκαταστάσεις σύμφωνα με τα καθιερωμένα πρωτόκολλα για τα εγκαύματα και τους άλλους ασθενείς σε άλλα υγειονομικά πλαίσια. Η υγειονομική περιφέρεια θα μπορούσε να συγκεντρώσει όλο το ανθρώπινο δυναμικό κι όλες τις προμήθειες υλικών στις προαναφερθείσες υγειονομικές μονάδες, που καλούνται να αντιμετωπίσουν μεγάλο αριθμό ασθενών. Το ΕΤΙΚ του ΕΚΑΒ σε συνεργασία με την Περιφέρεια και την πυροσβεστική θα βοηθούσε στη συμπλήρωση των τοπικών καταλόγων ατυχημάτων και κλινικών πληροφοριών. Η διεύθυνση του ΕΤΙΚ επί τόπου θα έκανε τη διαλογή (triage) και την προτεραιότητα των ασθενών για μετακίνηση προς τις εξειδικευμένες μονάδες σύμφωνα με τα καθιερωμένα πρωτόκολλα. Η υγειονομική περιφέρεια θα εξασφάλιζε ότι μεταδίδονται οι κατάλληλες κλινικές πληροφορίες μεταξύ των μονάδων παραπομπής και λήψης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μεταφοράς.
Η ανικανότητα και ανεπάρκεια των διοικούντων στην υγεία δεν μπορεί να καλυφθεί με σταυροφορίες «ηθικοποίησης» της υγείας. Ο στόχος της προσφοράς ποιοτικής υγειονομικής περίθαλψης με βάση την αξία, η οποία πρέπει να είναι διασυνδεόμενη, απαρτιωμένη, προσανατολισμένη στην παροχή της σωστής υγειονομικής φροντίδας, στη σωστή θέση, την κατάλληλη στιγμή, με τη σωστή ομάδα και στο σωστό επίπεδο κόστους δεν μπορεί να επιτευχθεί από «θολωμένους» από ιδεοληψία και ταξικό μίσος διοικούντες. Η ανασφάλεια των πολιτών σε θέματα υγείας (δημόσιας και ιδιωτικής) και η απογοήτευση των επαγγελματιών υγείας από την ηγεσία του υπουργείου υγείας δεν «θολώνονται» από επικοινωνιακές ατάκες και δεν ξεχνιώνται από τις διακρίσεις της κυβέρνησης σε θέματα δικαιοσύνης σε κατά συρροή δολοφόνους! Όσο διάστημα ακόμα κυβερνούν, ας κάνουν επιτέλους τη δουλειά τους!
*Ο Γιάννης Σ. Καλαντζάκης είναι entrepreneur υπηρεσιών υγείας.
