«Εάν οι επενδυτές πίστευαν το εγχείρημα της Καταλονίας θα είχαν "πουλήσει" ήδη την Ισπανία σαν τρελοί και αυτό δεν συμβαίνει». Οι εκτιμήσεις προέρχονται από τα χείλη ενός μεγάλου επιχειρηματία και συνοψίζουν το γενικότερο συναίσθημα που επικρατεί στις αγορές, έπειτα από την ψήφιση των νόμων για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και την μετέπειτα πορεία προς την καταλανική ανεξαρτησία που ψήφισε το τοπικό Κοινοβούλιο, όπως γράφει σήμερα η ισπανική εφημερίδα El Pais.
Η παγκόσμια πολιτική ατζέντα που ενδιαφέρει τους οικονομικούς παράγοντες και τους επενδυτές είναι ιδιαίτερα πλήρης, όμως σε κανένα της σημείο δεν θίγεται η κατάσταση στην Καταλονία. Στα πιο σημαντικά γεγονότα που θα σηματοδοτήσουν τις επόμενες εβδομάδες την πολιτικο-οικονομική ζωή και θα καθορίσουν και τις τάσεις στην αγορά, δεσπόζουν η σύνοδος της ΕΚΤ στις αρχές του Σεπτεμβρίου, η επακόλουθη συνεδρίαση της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), οι διαπραγματεύσεις για το ανώτατο όριο δαπανών στην Ε.Ε. και οι βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία στις 24 Σεπτεμβρίου.
«Για το ζήτημα της Καταλονίας έχουμε μπροστά μας πολύν καιρό. Ουσιαστικά πρόκειται να έχουμε ένα δημοψήφισμα, που κατόπιν θα καταλήξει σε διαβούλευση και αργότερα σε άλλες εκλογές και αυτές οι άλλες εκλογές θα ήσαν εκείνες που θα έκριναν εάν θα προκύψει ανεξαρτησία στην περίπτωση που προκύψουν οι απαιτούμενες πλειοψηφίες. Όμως για τώρα απλώς έχουμε την επανάληψη ενός δημοψηφίσματος. Πιστεύω πως οι αγορές δείχνουν σε γενικές γραμμές μία αναισθησία αναφορικά με το ζήτημα τούτο, γιατί η πιθανότητα να υπάρξει στα αλήθεια μία ανεξαρτησία, ή ένας εκτροχιασμός της οικονομικής δραστηριότητας, είναι στην ουσία ελάχιστη», τονίζει στην El Pais o γενικός διευθυντής της συμβουλευτικής/διαχειριστικής εταιρείας Abante Asesores Gestion, Hoakin Casasus.
«Είναι σαφές πως αυτό το θέμα δίνει μεγάλη τροφή σε συζητήσεις και σε τηλεοπτικά πάνελ όμως δεν πιστεύω πως είναι μείζονος σημασίας από την πλευρά των αγορών. Από πρακτικής άποψης δεν πρόκειται να συμβεί τίποτε», προσθέτει ο ίδιος οικονομολόγος.
Βέβαια, λίγες είναι οι εταιρείες που έχουν τολμήσει να ταχθούν ευθέως και ανοικτά κατά της διαδικασίας για την ανεξαρτησία της Καταλωνιας. Οι μεγάλες εταιρείες Planeta και Freixenet συγκαταλέγονται μεταξύ όσων έχουν εκφρασθεί δημόσια για την πιθανή ρήξη, ή έχουν συντάξει εναλλακτικά σχέδια. Στο σημείο που συγκλίνουν όλοι οι επιχειρηματίες είναι πως η λύση στο πολιτικό τούτο πρόβλημα θα πρέπει να βρεθεί μέσω του διαλόγου.
«Οι επιχειρηματίες θέλουν να ρυθμισθεί πολιτικά το πρόβλημα της Καταλωνίας. Θα πρέπει να εργασθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση και να μη ρίχνουμε λάδι στη φωτιά. Αυτό που θέλουν οι επιχειρήσεις είναι ασφάλεια, και να γνωρίζουν ποιοι είναι οι νόμοι για να τους τηρούν πλήρως», τόνισε ο πρόεδρος της CEOE Χουάν Ροσέλ σε σχετικό συνέδριο που διοργανώθηκε στη Βαρκελώνη. Στην ίδια γραμμή κινούνται και οι δηλώσεις της ομοσπονδίας των καταλανών βιομηχάνων, που εκπροσωπούν επιχειρήσεις με συμφέροντα σε άλλες χώρες, και με τις οποίες διαβεβαιώνει πως δεν έχουν καταρτισθεί εναλλακτικά σχέδια λειτουργίας τους. «Οι επιχειρήσεις δεν έχουν καταστρώσει τίποτε. Αυτό που τονίζουν είναι πως δεν έχει υπάρξει διάλογος και πως έχει δημιουργηθεί μία σύγκρουση ανάμεσα σε δύο δυνάμεις, η οποία θα πρέπει να επιλυθεί μέσα από τον πολιτικό διάλογο», τονίζεται στην ανακοίνωση.
Σύγκλιση παρουσιάζεται ταυτόχρονα και στην αντίληψη των επιχειρηματιών όσον αφορά το γεγονός ότι οι διαδικασίες για την ανεξαρτησία δεν έχουν επηρεάσει στο ελάχιστο την οικονομική δραστηριότητα και πως ούτε έχει σημειωθεί 'φυγή' επιχειρήσεων, ή μεταφορά έδρας, ούτε και ακυρώσεις επενδύσεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία για την επιχειρηματικότητα της Axesor για το πρώτο τρίμηνο, 405 επιχειρήσεις εγκατέλειψαν την Καταλωνία, την ώρα που άλλες 227 εισήλθαν στο καταλανικό επιχειρηματικό έδαφος. Δηλ. ένα αρνητικό ισοζύγιο μόλις 68 επιχειρήσεων. Ένας αριθμός αμελητέος μπροστά στις 609.000 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται συνολικά στην βορειοανατολική επαρχία της Ισπανίας, που την καθιστούν την πιο ανθηρή επιχειρηματικά στη χώρα.
Το επιχειρηματικό σκηνικό έχει ελάχιστα μεταβληθεί την τελευταία διετία. Οι επιχειρήσεις που έχουν δείξει τις διαθέσεις τους απέναντι στην διαμορφούμενη κατάσταση μπορούν να μετρηθούν στα δάκτυλα του ενός χεριού κι εν γένει το κάνουν διατηρώντας την ανωνυμία τους. Σύμφωνα με ένα στέλεχος των εργοδοτικών οργανώσεν «στην κοινωνία της Καταλωνίας παρατηρείται μία 'ιταλοποίηση'. Η πολιτική και η οικονομία πορεύονται σε διαφορετικούς δρόμους». Κατά τη γνώμη του θα πρέπει να γίνει μία διάκριση ανάμεσα σε ό,τι σκέπτονται οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μολονότι αμφότεροι επιμένουν στη μεγάλη σημασία της Ισπανίας ως εμπορικού εταίρου.
«Οι μεγάλες πολυεθνικές στην Καταλωνία όπως η CaixaBank, Sabadell, ή Freixenet έχουν απορρίψει την διαδικασία ρήξης με την Ισπανία και τάσσονται υπέρ της διατήρησης των εμπορικών σχέσεων στο ίδιο μήκος κύματος με σήμερα», τόνισε το ίδιο στέλεχος, προσθέτοντας ότι και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις εξαρτώνται ευρέως από την ισπανική αγορά, ενώ την ίδια ώρα βρίσκονται κι εκτεθειμένες με εμφατικό τρόπο στον αποκλεισμό των προϊόντων τους από τους καταναλωτές άλλων αυτόνομων περιοχών της Ισπανίας—όπως συνέβη με το μποϊκοτάζ στα καταλανικά κρασιά κατά το προηγούμενο δημοψήφισμα το 2014.
Ο επιχειρηματίας που είχε τοποθετηθεί σαφέστερα στο ζήτημα της Καταλονίας ήταν ο εκλιπών πρόεδρος της Planeta, Hose Manuel Lara, όπως και οι κληρονόμοι του, που όλοι τους έχουν καταστήσει σαφές που στην περίπτωση ανεξαρτησίας της περιοχής θα μεταφέρουν τη δραστηριότητά τους σε άλλη αυτόνομη περιοχή της Ισπανίας: «Εάν η Καταλονία ανεξαρτητοποιηθεί θα φύγουμε», είναι η φράση που συνοψίζει την πολιτική της εταιρείας.
Μία άλλη παρόμοια περίπτωση είναι αυτή της καταλανικής φαρμακευτικής εταιρείας Grifols. Το 2014 ο πρόεδρός της είχε μεν καλέσει τον τότε πρόεδρο της καταλανικής κυβέρνησης, Artur Mas, να μην υποχωρήσει στο δημοψήφισμα, όμως αργότερα η ίδια επιχείρηση επέλεξε να αποκλείσει την Καταλονία από τις μελλοντικές επενδύσεις της. Στην παρουσίαση του επενδυτικού της σχεδίου για το διάστημα 2016-21, η επιχείρηση ανακοίνωσε πως από τα 326 εκατ. ευρώ που σκοπεύει να επενδύσει, μόλις το 18% (58 εκατ. ευρώ) θα παραμείνουν στην Καταλονία. Τα υπόλοιπα θα επιμερισθούν σε άλλες επενδύσεις στις ΗΠΑ και την Ιρλανδία, στις οποίες στοχεύει να κατασκευάσει τέσσερα νέα εργοστάσια σε μία 5ετία.
Προ διετίας, η Ισπανική Ένωση Τραπεζών (ΑΕΒ) και η Ισπανική Συνομοσπονδία Ταμιευτηρίων (CECA) προειδοποίησαν για τους κινδύνους που θα εγκυμονούσε η ανεξαρτησία της Καταλωνίας. Σε μία τέτοια περίπτωση «τα τραπεζικά ιδρύματα με παρουσία στην καταλανική κοινωνία θα αντιμετώπιζαν μεγάλα προβλήματα στην τραπεζική νομοθεσία».
Τον περασμένο Ιανουάριο, ο πρόεδρος της τράπεζας Sabadell προειδοποίησε πως «δεν χρειάζεται να περάσει από την ολομέλεια του συμβουλίου των μετόχων η απόφαση για αλλαγή έδρας, και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα σε περίπτωση που υπάρξει κίνδυνος και χρειασθεί να τεθούμε υπό την προστασία της ΕΕ». Ενώ το 2014, ο τότε πρόεδρος της Caixabank είχε ζητήσει μετ' επιτάσεως μία συμφωνία για το Καταλανικό. «Εμπιστεύομαι τους πολιτικούς μας ηγέτες και τους καλώ να βρούν μία λύση στα πλαίσια του νόμου», είχε τονίσει.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
