Δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε κουραστεί. Τα κρούσματα κορονοϊού είναι περισσότερα από ποτέ και τα ποσοστά νοσηλείας αυξάνονται ραγδαία για ακόμα μία φορά σε πολλές χώρες.
Κόντρα σε αυτή τη νοσηρή εικόνα, λαχταράμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα. Να συναντήσουμε φίλους, να φάμε μαζί τους, να επιστρέψουν τα παιδιά στις εξωσχολικές τους δραστηριότητες, να ανέβουμε σε ένα λεωφορείο, να επιστρέψουμε στο γυμναστήριο ή να χορέψουμε σε ένα κλαμπ, χωρίς να φοβόμαστε μήπως κολλήσουμε κορονοϊό.
Ποιες από αυτές τις δραστηριότητες είναι ασφαλείς; Και πόσο; Σε αυτές τις ερωτήσεις επιδιώκει να απαντήσει νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο theconversation.com.
Εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι
H μετάδοση του SARS-CoV-2 από άνθρωπο σε άνθρωπο, συμβαίνει κυρίως μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων (βήχας, φτέρνισμα ή ομιλία), επομένως, για να φρενάρουμε τη μετάδοση του ιού πρέπει προηγουμένως να κατανοήσουμε πώς συμπεριφέρονται τα αιωρούμενα σωματίδια.
Ο αέρας αποτελείται από αόρατα μόρια που κινούνται τυχαία με μεγάλη ταχύτητα. Έτσι τα αιωρούμενα σωματίδια διασκορπίζονται με την πάροδο του χρόνου σε εσωτερικούς χώρους, όπως σε ένα δωμάτιο ή σε ένα λεωφορείο. Ένα μολυσμένο άτομο μπορεί να εκπνεύσει σωματίδια που περιέχουν τον ιό και όσο πιο κοντά βρίσκεται κάποιος, τόσο πιο πιθανό είναι να εισπνεύσει ορισμένα σωματίδια που περιέχουν ιό.
Όμως, όσο μεγαλύτερη είναι η περίοδος που περνάει κάποιος σε έναν χώρο, τόσο περισσότερο εξαπλώνεται ο ιός. Αν βρίσκεται κάποιος σε εξωτερικό χώρο, ο ιός δεν συσσωρεύεται με τον ίδιο τρόπο. Ωστόσο, ο ιός μπορεί να μεταδοθεί αν δύο άτομα βρίσκονται κοντά.
Τα σωματίδια του ιού εκπέμπονται κάθε φορά που ένα μολυσμένο άτομο αναπνέει, αλλά ακόμη περισσότερο αν η αναπνοή του είναι βαθιά (όπως όταν ασκείται) ή περιλαμβάνει δυνατές φωνές (ομιλία ή τραγούδι).
Μάσκα και... διαπληκτισμός
Φορώντας κατάλληλη μάσκα μειώνεται η πιθανότητα μετάδοσης, ωστόσο ένα «ακάλυπτο» μολυσμένο άτομο που κάθεται ήσυχα σε μια γωνία είναι πολύ λιγότερο πιθανό να σας κολλήσει, σε σχέση με εκείνον που θα σας πλησιάσει και θα ξεκινήσει έντονο διαπληκτισμό.
Όλες οι παραλλαγές του SARS-CoV-2 είναι εξίσου αερομεταφερόμενες, ωστόσο, η πιθανότητα να κολλήσει κάποιος COVID εξαρτάται από τη μεταδοτικότητα της παραλλαγής (η Δέλτα ήταν πιο μεταδοτική από τις προηγούμενες παραλλαγές, αλλά η Όμικρον είναι υπερμεταδοτική).
Οι παράγοντες μετάδοσης
Στη μελέτη προσδιορίζεται ο ρόλος διαφορετικών παραγόντων που αλληλεπιδρούν: ιικοί παράγοντες (μεταδοτικότητα/επιπολασμός), παράγων άνθρωπος (με μάσκα/χωρίς, άσκηση/καθήμενος, οχλαγωγία/ησυχία), καθώς και παράγοντες ποιότητας του αέρα (σε εσωτερικούς χώρους/εξωτερικούς, μεγάλο δωμάτιο/μικρό, γεμάτο/χωρίς κόσμο, αεριζόμενο/μη αεριζόμενο).
Στο μαθηματικό μοντέλο, οι ερευνητές μελέτησαν δεδομένα σχετικά με το πόσοι άνθρωποι μολύνθηκαν σε συμβάντα υπερμετάδοσης όπου βασικές παράμετροι, όπως το μέγεθος του δωματίου, η πληρότητα και τα επίπεδα αερισμού, ήταν τεκμηριωμένα.
Πιθανότητα μόλυνσης
Πώς μπαίνει κάποιος στο βαθύ κόκκινο σημείο του «χάρτη» υπερμετάδοσης; Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα:
- Να βρεθεί με πολλά άλλα άτομα σε εσωτερικό χώρο με κακή ποιότητα αέρα, όπως γυμναστήριο, νυχτερινό κέντρο διασκέδασης ή σχολική τάξη που δεν αερίζεται
- Να επιδοθεί σε επίπονη ή θορυβώδη δραστηριότητα, όπως άσκηση, τραγούδι και διαληκτισμό
- Να βγάλει τη μάσκα του
- Να παραμείνει για μεγάλο διάστημα σε «επικίνδυνη περιοχή»
Για να αποφύγει κάποιος να κολλήσει κορονοϊό, πρέπει να μείνει στους πράσινους ή πορτοκαλί χώρους του «χάρτη» υπερμετάδοσης.
Για παράδειγμα:
- Αν πρέπει να συναντήσει άλλους ανθρώπους, να το κάνει σε εξωτερικό χώρο ή σε χώρο που αερίζεται καλά
- Να περιορίσει τον αριθμό των ατόμων που βλέπει από κοντά στο ελάχιστο
- Να περάσει τον ελάχιστο δυνατό χρόνο με άλλους
- Να μην φωνάζει, να μην τραγουδά ή να κάνει βαριά άσκηση
- Να φορά μάσκες υψηλής ποιότητας, που εφαρμόζουν καλά από τη στιγμή που εισέρχεται σε κτίριο μέχρι τη στιγμή που φεύγει.
