Στην ομιλία του για το Ιράν που εκφώνησε τον Μάιο, λίγο μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο «ήταν σαφής: το Ιράν πρέπει να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου και δεν πρέπει ποτέ να επιδιώξει την επεξεργασία πλουτωνίου».
Το ίδιο επανέλαβε με έμφαση χθες η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Χέδερ Νάουερτ, λέγοντας ότι «το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει τη δυνατότητα να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα».
Η Τεχεράνη ανακοίνωσε την Τρίτη ότι δρομολογεί ένα σχέδιο με στόχο να αυξήσει τις δυνατότητές της να εμπλουτίζει ουράνιο, κλιμακώνοντας την πίεση στους Ευρωπαίους, που επιδιώκουν να διασώσουν τη διεθνή συμφωνία του 2015, η οποία είχε στόχο η Ισλαμική Δημοκρατία να μην αναπτύξει πυρηνικό οπλοστάσιο, παρά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον Ιρανό αντιπρόεδρο Αλί Ακμπάρ Σαλεχί το σχέδιο αυτό «δεν παραβιάζει» το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ), τη συμφωνία του 2015.
Η Ουάσινγκτον επαναφέρει σε ισχύ όλες τις κυρώσεις που είχε επιβάλει πριν από το 2015 κι έχει απειλήσει να υιοθετήσει νέες κυρώσεις, που λέει πως θα είναι «οι πιο ισχυρές στην ιστορία» για να πιέσει το Ιράν να εγκαταλείψει την αποσταθεροποιητική δραστηριότητα και επιρροή του στη Μέση Ανατολή.
Διάσταση απόψεων Νετανιάχου-Μακρόν
Χθες, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου προέτρεψε τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν να στρέψει την προσοχή του στην αντιμετώπιση της «επιθετικότητας» του Ιράν «στην περιοχή» της Μέσης Ανατολής, εξηγώντας πως θεωρεί ότι δεν χρειάζεται πλέον να πείσει το Παρίσι να εγκαταλείψει τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που είχε συναφθεί το 2015, διότι αυτή θα καταρρεύσει υπό το βάρος των οικονομικών κυρώσεων.
Ο Νετανιάχου επισκέφθηκε το Παρίσι για συνομιλίες με τον Μακρόν, εντός των ορίων της περιοδείας του στην Ευρώπη για να πείσει τις ευρωπαϊκές μεγάλες δυνάμεις που είχαν υπογράψει το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ) το 2015 (Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία) να μιμηθούν το παράδειγμα της Ουάσινγκτον και να υιοθετήσουν πιο σκληρή στάση έναντι του Ιράν. Οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη συμφωνία τον περασμένο μήνα και ανακοίνωσαν πως επιβάλλουν ξανά όλες τις κυρώσεις που επέβαλαν πριν από το 2015.
«Δεν ζήτησα από τη Γαλλία να αποσυρθεί από το ΚΟΣΔ επειδή θεωρώ ότι βασικά θα διαλυθεί από το βάρος των οικονομικών δυνάμεων», εξήγησε ο Νετανιάχου κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Μακρόν.
«Αν έχεις μια κακή συμφωνία δεν είναι αναγκαστικό να την τηρείς, ειδικά αν βλέπεις ότι το Ιράν κατακτά τη μια χώρα μετά την άλλη και δεν μπορείς να το χωρίσεις αυτό από την επιθετικότητα του Ιράν στην περιοχή» της Μέσης Ανατολής, συνέχισε.
Παρίσι, Λονδίνο και Βερολίνο καταβάλλουν ακόμη προσπάθειες να διασώσουν τη συμφωνία, βάσει της οποίας το Ιράν συμφώνησε στην επιβολή περιορισμών στο πυρηνικό του πρόγραμμα, με αντάλλαγμα την άρση των οικονομικών κυρώσεων, καθώς τη θεωρούν το καλύτερο μέσο προκειμένου η Τεχεράνη να μην αναπτύξει πυρηνικό οπλοστάσιο.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ διατείνεται ότι το Ιράν ξεγέλασε τη Δύση ώστε να συναφθεί μια μονομερώς επωφελής συμφωνία και ότι ήθελε να εκμεταλλευθεί την άρση των κυρώσεων για να αυξήσει το αποθεματικό της σε κεφάλαια πριν επανέλθει στον πλήρη εμπλουτισμό ουρανίου στο μέλλον με στόχο την απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Ο Μακρόν δεν φάνηκε να πείθεται από τα επιχειρήματα του Νετανιάχου. «Είπα στον ισραηλινό πρωθυπουργό ότι είναι βαθιά πεποίθησή μου, την οποία μοιραζόμαστε με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, πως η συμφωνία πρέπει να παραμείνει σε ισχύ για να διασφαλιστεί ο έλεγχος των πυρηνικών δραστηριοτήτων» του Ιράν, επέμεινε.
Μάλιστα, ο Μακρόν επέμεινε ότι θέλει να αρχίσουν νέες, χωριστές διαπραγματεύσεις με το Ιράν, απευθύνοντας έκκληση να αποφευχθεί κάθε κλιμάκωση. «Καλώ τους πάντες να σταθεροποιήσουν την κατάσταση και να μην παρασυρθούν σε αυτή την κλιμάκωση διότι δεν θα οδηγήσει παρά μόνο σε ένα πράγμα, τη σύγκρουση», είπε ο Μακρόν έχοντας τον Νετανιάχου δίπλα του στο Ελιζέ.
Το Ιράν, που εδώ και χρόνια επιμένει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα έχει αποκλειστικά ειρηνικούς σκοπούς, λέει πως το πρόγραμμά του για την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων έχει αμυντική φύση και δεν προτίθεται να το διαπραγματευθεί, ενώ τονίζει πως έχει δικαίωμα να υποστηρίζει συμμάχους του που έχουν εμπλακεί σε συγκρούσεις στην περιοχή.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ
