Σε όλες τις μεσογειακές περιοχές οι πυρκαγιές αποτελούν ενδημικό φαινόμενο, το οποίο σε κάποιο βαθμό, θεωρείται φυσιολογικό για την ανανέωση του μεσογειακού δάσους. Τη φετινή χρονιά όμως, η επερχόμενη κλιματική αλλαγή προκάλεσε παρατεταμένο καύσωνα και συνέβαλε στην τεράστια «πύρινη» καταστροφή που παρατηρήσαμε και η οποία δεν έχει τελειώσει ακόμη. Ευτυχώς, η κυβερνητική διαχείριση ήταν επιτυχής, τουλάχιστον όσον αφορά τις ανθρώπινες ζωές.
Πράγματι, η κλιματική αλλαγή έχει από καιρό θεωρηθεί υπεύθυνη για τα βίαια και ακραία φυσικά φαινόμενα (ανέμους, πλημμύρες, καύσωνες) στην Ελλάδα. Ακόμη περισσότερο στη χώρα μας γνωρίζουμε από χρόνια, ότι το δάσος μας είναι εύφλεκτο, ότι υπάρχει εκτεταμένη «διασπορά» κατοικιών σε δασικές εκτάσεις, ότι η οικολογική καταστροφή από τις πυρκαγιές είναι ανυπολόγιστη και για τις επόμενες γενιές και βέβαια ότι το κόστος για την εικόνα της χώρας, την οικονομία γενικά και την αγροτική παραγωγή και για τον τουρισμό ειδικότερα, είναι τεράστιο.
Επιπλέον, το δημοσιονομικό κόστος της κατάσβεσης, με χερσαία και κυρίως εναέρια μέσα και κυρίως το κόστος της αποκατάστασης με αποζημιώσεις ακινήτων, περιουσιών και επιχειρήσεων είναι δυσβάσταχτο, ιδίως μέσα στις σημερινές συνθήκες των αυξημένων κρατικών δαπανών για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Τέλος, είναι απορίας άξιον, ότι ενώ όλες οι κατά καιρούς κυβερνήσεις προσπαθούν να αποφύγουν το πολιτικό κόστος, ακόμη και για ασήμαντους λόγους, δεν «φοβούνται» το πολιτικό κόστος, ούτε από την πιθανή απώλεια ανθρώπινων ζωών, ούτε από τις βέβαιες τεράστιες καταστροφές των πυρκαγιών, ώστε να αναλάβουν συντονισμένη δράση για να περιοριστεί η πύρινη λαίλαπα.
Όλοι συμφωνούν ότι η πρόληψη είναι ο καλύτερος και ο οικονομικότερος τρόπος αντιμετώπισης των πυρκαγιών, ελάχιστα, όμως, έχουν γίνει στον τομέα αυτόν, παρότι έχουν αναπτυχθεί νέες τεχνολογίες πυρανίχνευσης σε δασικές περιοχές με «αισθητήρες», “drones” κλπ. Συνεπώς, προς την κατεύθυνση της πρόληψης με σύγχρονα μέσα πρέπει να στραφεί η κρατική μέριμνα σε συνεργασία με όλες τις μεσογειακές χώρες και την ΕΕ.
Επίσης, χρειάζεται μεταξύ άλλων, αυστηρότερη εφαρμογή της νομοθεσίας για τις χρήσεις γης, δημιουργία αντιπυρικών ζωνών και οργάνωση δασοφυλάκων, αλλά και κατοίκων για εντοπισμό της έναρξης των πυρκαγιών και πιθανών εμπρηστών, που φαίνεται να δρουν συστηματικά, αλλά δύσκολα ανακαλύπτονται, ώστε να συλληφθούν και να τιμωρηθούν παραδειγματικά.
* Ο Ναπολέων Μαραβέγιας είναι Καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρώην Υπηρεσιακός Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης
