Αναχώματα στην διαδικασία στην οποία εγκλωβίστηκαν Αθήνα και Λευκωσία, από την άνευ όρων αποδοχή των προτάσεων της τουρκοκυπριακής πλευράς για συνέχιση των συνομιλιών με αυστηρό χρονοδιάγραμμα και εκ των προτέρων καθορισμό Πολυμερούς (πενταμερούς όπως επιμένει η Τουρκία) Διάσκεψης, επιχειρεί τώρα να βρει τόσο η ελληνοκυπριακή πλευρά όσο και η ελληνική κυβέρνηση.
Ήδη η Λευκωσία επέμεινε ότι θα πρέπει να εξασφαλισθεί η πρόσκληση της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Πολυμερή για τα θέματα Ασφάλειας όπως και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και η Ε.Ε., με την τουρκική πλευρά να αντιδρά, καθώς στόχος είναι η συμμετοχή μόνο των δυο κοινοτήτων, σε μια προσπάθεια ακύρωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν καν την διαδεχθεί το ομόσπονδο κράτος.
Από την Λευκωσία τίθενται τώρα και ορισμένες προϋποθέσεις για την επίτευξη συμφωνίας σε μια σειρά θεμάτων, ώστε να μην βρεθούν τα δυο μέρη αλλά και η Πολυμερής Διάσκεψη, αντιμέτωποι με μια σειρά ανοικτών θεμάτων τα οποία θα πρέπει να επιλυθούν και μάλιστα σε αλληλοσύνδεση (πάρε-δώσε) εντός ...τριών ημερών.
Όμως και η Αθήνα επιμένει στην θέση της ότι θα πρέπει πριν συγκληθεί η Πολυμερής (είχε προγραμματισθεί για τις 12 Ιανουαρίου στην Γενεύη) να είχε προηγηθεί συνάντηση Τσίπρα - Erdogan ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει πεδίο σύγκλησης στο Κεφάλαιο Εγγυήσεων/Ασφάλειας γιατί σε διαφορετική περίπτωση η Πολυμερής θα είναι εκ των προτέρων καταδικασμένη σε αποτυχία, συμπαρασύροντας έτσι και όλη την διαπραγματευτική διαδικασία.
Καθώς η απόσταση μεταξύ των θέσεων των δυο χωρών στο θέμα των Εγγυήσεων /Ασφάλειας είναι τεράστια, οι υπουργοί εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας Νίκος Κοτζιάς και Mevlut Cavusoglu συμφωνήσαν την Πέμπτη στο Αμβούργο να ξεκινήσουν συνομιλίες σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων και με επικεφαλής τους Γενικούς Γραμματείς των δυο υπουργείων εξωτερικών ώστε να προετοιμασθεί το έδαφος για μια συνάντηση Τσίπρα - Erdogan, εντός του ασφυκτικά περιορισμένου χρονικού διαστήματος που απομένει.
Ένα πολύ σοβαρό θέμα είναι φυσικά το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των τούρκων στρατιωτών από το νησί. Προτάσεις όπως αυτές που έχουν πέσει στο τραπέζι από την Τουρκική πλευρά και προβλέπουν είτε δημιουργία ενός στρατοπέδου στο νησί, είτε χρονοδιάγραμμα αποχώρησης για τουλάχιστον μια δεκαετία, ακόμη κι αν γίνονταν δεκτά στην διαπραγμάτευση θεωρείται δεδομένο ότι θα υπονόμευαν τις ελπίδες έγκρισης του Σχεδίου Λύσης σε ένα δημοψήφισμα.
Στο θέμα αυτό όμως πρέπει να υπάρξουν και συγκεκριμένες ασφαλιστικές δικλείδες που έχει θέσει σύμφωνα με πληροφορίες στο τραπέζι το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Θα πρέπει η όποια συμφωνία να προβλέπει ότι θα υπάρχει διαρκής ροή στην διαδικασία αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων. Δεν γίνεται δεκτή η αποχώρηση στην πρώτη φάση ενός αριθμού στρατιωτών, εάν δεν μπει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την αποχώρηση και των υπολοίπων.
Ούτε γίνεται δεκτό η δεύτερη φάση αποχώρησης να μετατεθεί για ...μερικά χρόνια αργότερα, καθώς έτσι θα ακυρωθεί η ιδέα και η αντίληψη της αποχώρησης των κατοχικών δυνάμεων και αντιθέτως θα δίνεται η εντύπωση «παραμονής» των κατοχικών δυνάμεων.
Ιδιαίτερα σημαντικό επίσης είναι να υπάρξει συμφωνία και στο θέμα της σύνθεσης του εξοπλισμού που είχε μεταφερθεί στα Κατεχόμενα ,καθώς η απομάκρυνση εξοπλισμού και οπλικών συστημάτων ίσως είναι πιο ουσιαστική και αποτελεσματική από την ροή και τον αριθμό των τούρκων στρατιωτών που θα αποχωρήσουν
Το πιο σημαντικό όλων όμως είναι ,να έχει προηγηθεί η καταμέτρηση και καταγραφή των οπλικών συστημάτων και των τούρκων στρατιωτών που είναι στο νησί. Μόνο με μια αξιόπιστη καταγραφή που θα μπορούσε να γίνει μέσω κάποιου διεθνούς οργανισμού όπως ο ΟΑΣΕ, θα είχε νόημα η συζήτηση των θεμάτων Ασφαλείας και Εγγυήσεων…
Πάντως η Τουρκία φαίνεται να μην ενθουσιάστηκε με την πρόταση για ανάληψη αυτού του έργου από τον ΟΑΣΕ.
Σε ότι αφορά το καθεστώς των Εγγυήσεων, η Ελλάδα είναι κατηγορηματικά αντίθετη σε κάθε ιδέα διατήρησης τους έστω και με «εκσυγχρονισμένη» μορφή που φαίνεται να συζητά η Τουρκία και αντ' αυτού έχει προτείνει μια συνθήκη μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας - Ομόσπονδης Κύπρου που σε συνδυασμό με την ιδιότητα του νέου ενωμένου κράτους ως μέλους της Ε.Ε., θα αποτελέσουν το αναγκαίο πλαίσιο για την ασφάλεια και των δυο κοινοτήτων.
Παρά το γεγονός ότι αρκετοί από τους υπέρμαχους της, με κάθε κόστος λύσης, περιμένουν ότι την τελευταία στιγμή κ. Erdogan θα κάνει ένα «βήμα μπροστά», η κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η Τουρκία και η έκρηξη αλαζονείας του τούρκου ηγέτη μάλλον λειτουργούν αρνητικά και στο Κυπριακό, όπου δύσκολα θα δεχθεί λύση με αποχώρηση τουρκικού στρατού, «παράδοση» του κατεχομένου τμήματος του νησιού στην …Ε.Ε., την ώρα που διακηρύσσει ότι θα οδηγήσει την Τουρκία, στα 100 χρόνια από την ίδρυση της, έξω από το ασφυκτικό εδαφικό πλαίσιο που της «επιβλήθηκε» με την Συνθήκη της Λωζάννης.
Ν. Μ.
