Ως μια αμήχανη Σύνοδο περιγράφουν τα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης, την αποψινή Σύνοδο Ε.Ε. -Τουρκίας. Ενδεικτικά τα δημοσιεύματα που ακολουθούν:
Bloomberg: Οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είναι ανύπαρκτες και η αρχή γίνεται από πολύ χαμηλά
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Donald Tusk, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Boyko Borissov και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean Claude Juncker θα έχουν σήμερα συνομιλίες με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Recep Tayyip Erdogan, σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσουν τις τεταμένες σχέσεις και να διασφαλίσουν ότι η Τουρκία θα εξακολουθήσει να αποτρέπει τις προσφυγικές ροές, κάτι για το οποίο επείγεται η ΕΕ.
Η Άγκυρα τηρεί τη συμφωνία να φιλοξενεί αιτούντες ασύλου από τη Μέση Ανατολή, ενώ δεν έχει τερματίσει επίσημα τις συνομιλίες για ένταξή της στην Ένωση. Από την πλευρά του, ο Erdogan επιδιώκει να αποσπάσει παραχωρήσεις για την κατάργηση του καθεστώτος βίζας και την αναβάθμιση της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης, χωρίς να αναλάβει δεσμεύσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. «Οι σχέσεις είναι ανύπαρκτες και η αρχή γίνεται από πολύ χαμηλά. Δεν περιμένω πολλά, πέρα από μια συζήτηση επί της συμφωνίας για την μετανάστευση. Βέβαια και μόνο το γεγονός ότι η Σύνοδος διεξάγεται συνιστά βελτίωση», δήλωσε ο Asli Ayd?ntasbas, αναλυτής του European Council on Foreign Relations.
Reuters: Αμήχανη Σύνοδος
Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία συνέρχονται σήμερα σε μια αμήχανη σύνοδο κατά την οποία είναι πιθανό να χορηγηθούν στην Άγκυρα επιπλέον κονδύλια για τους πρόσφυγες από την Συρία, ωστόσο οι τουρκικές απαιτήσεις για κατάργηση του καθεστώτος βίζας και εμβάθυνση των εμπορικών σχέσεων δεν αναμένεται να γίνουν αποδεκτές, εκτιμά το Reuters. Η Βουλγαρία θεωρεί την Σύνοδο στη Βάρνα ως σπάνια ευκαιρία για διάλογο, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ επικαλούνται τη σημασία της Τουρκίας ως μέλους του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Ευρώπης και ως αναχώματος των μεταναστευτικών ροών.
Η περαιτέρω χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ είναι μάλλον πιθανή, όμως τίποτε περισσότερο, ανέφεραν αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ. Ωστόσο, διπλωμάτες εκτιμούν ότι η πρόσκληση στον Erdogan θα έχει ως τίμημα επικρίσεις από χώρες-μέλη της Ένωσης που υποστηρίζουν πως η Άγκυρα υπαναχωρεί από τις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Παρά τη σημασία που έχει η συνεργασία της Τουρκίας για την ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική, η ΕΕ οφείλει να τηρήσει σκληρή γραμμή.
Stratfor: Οι πολιτικές συγκρούσεις θα συνεχιστούν
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία θα επιδιώξουν σήμερα να επανεκκινήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις στη Βάρνα της Βουλγαρίας, σχολιάζει το Ινστιτούτο Stratfor. «Αν και η Τουρκία δεν πρόκειται να ενταχθεί στην ΕΕ στο ορατό μέλλον, οι δύο πλευρές μπορούν να συνεργαστούν σε τομείς όπως η αναβάθμιση της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης. Ωστόσο ζητήματα όπως η διένεξη για την Κύπρο, οι ευρωπαϊκές επικρίσεις για την εσωτερική πολιτική του Erdogan και η διευρυνόμενη και μονομερής τουρκική επέμβαση στη Συρία θα εξακολουθήσουν να γεννούν τριβές μεταξύ των Βρυξελλών και της Άγκυρας.
Σημειώνεται ότι η Σύνοδος μάλλον δεν πρόκειται να καταλήξει σε συγκεκριμένες αποφάσεις για το μέλλον των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Παρά το γεγονός ότι ο Juncker και ο Tusk ηγούνται των σημαντικότερων θεσμών της ΕΕ, οι τελικές αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική εναπόκεινται στα κράτη-μέλη, πολλά από τα οποία διστάζουν να συνεταιριστούν με την Τουρκία. Μια σχέση πάντως που θα βασίζεται στον πραγματισμό και τη συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς αμοιβαίου συμφέροντος όπως το εμπόριο, η μετανάστευση και η ασφάλεια είναι πιθανή, αν και οι περιστασιακές πολιτικές συγκρούσεις είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχιστούν», τονίζουν οι αναλυτές του Stratfor.
Die Welt: Σύνοδος ΕΕ – Τουρκίας: Η μεγάλη επικοινωνιακή επικίνδυνη σκηνή του Εrdogan
Το βράδυ της Δευτέρας συναντάται ο τούρκος πρόεδρος με τις ηγεσίες της ΕΕ στη βουλγαρική πόλη Βάρνα. Ο Erdogan αναμένεται να επιστρέψει στο σπίτι του με άδεια χέρια και ωστόσο θα είναι ο νικητής. Σε αυτό συμμετέχει και η Γερμανία. Όταν ο Εrdogan το βράδυ θα συναντηθεί στη Βάρνα σε συνάντηση κορυφής με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Juncker, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Τusk και τον βούλγαρο πρωθυπουργό Borissov, τα πράγματα θα είναι θυελλώδη. Στην πραγματικότητα η Σύνοδος στη Βουλγαρία, που έχει την προεδρία της ΕΕ, αναμένεται να ανοίξει το δρόμο για μια περαιτέρω αποκλιμάκωση στη σχέση Άγκυρας και Βρυξελλών. Η λίστα επιθυμιών της Τουρκίας είναι μακρά: απελευθέρωση στη χορήγηση βίζας, μια διεύρυνση της τελωνειακής ένωσης, συνεργασίες σε θέματα εξοπλισμών και επανεκκίνηση των τρεχουσών από το 2005 ενταξιακών συνομιλιών.
Ωστόσο ο Erdogan θα επιστρέψει σίγουρα στο σπίτι του με άδεια χέρια, καθώς για τίποτα από αυτά δεν θα του δοθεί υπόσχεση από την ΕΕ στη Βάρνα. Η απογοήτευση για τις συνεχιζόμενες συλλήψεις στην Τουρκία, για την άρνηση της Άγκυρας να αλλάξει ουσιαστικά τον τρομοκρατικό της νόμο, την επίθεση κατά της κουρδικής στρατιωτικής ομάδας YPG στο Αφρίν και για τις πρόσφατες διαμάχες με την Ελλάδα και της Κύπρο είναι απλά πολύ μεγάλη. Παρόλα αυτά η Σύνοδος για τον Erdogan αποτελεί μια μεγάλη επικοινωνιακή επιτυχία. Ο πρόεδρος μπορεί να "σκοράρει" με αυτόν τον τρόπο στην ίδια του τη χώρα: Εκείνος θα παραπέμπει στο ότι τον υποδέχτηκαν οι ηγέτες της ΕΕ και πριν από δέκα μέρες του υποσχέθηκαν τρία ακόμα δισ. ευρώ ως χρηματοδοτική βοήθεια για τους πρόσφυγες στο πλαίσιο της συμφωνίας με την Τουρκία. Αυτάρεσκα ο Erdogan θα παραθέσει επίσης στην τουρκική τηλεόραση τους προγραμματισμένους διθυράμβους των εκπροσώπων της ΕΕ στη Βάρνα, σύμφωνα με τους οποίους η Τουρκία αποτελεί έναν «σημαντικό εταίρο» σε πολλά ζητήματα όπως η ενέργεια, οι πρόσφυγες και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Die Zeit: Η ΕΕ και η Τουρκία ενόψει μιας «πολύ δύσκολης συνάντησης»
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Τusk προτίθεται κατά την προγραμματισμένη συνάντηση με τον Ερντογάν να διεξαχθεί μια «ανοιχτή συζήτηση». Η ΕΕ πιέζει για αποχώρηση από το Αφρίν, η Τουρκία απαιτεί καθεστώς απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για τούρκους πολίτες. Η ηγεσία της ΕΕ εξέφρασε ανησυχία λίγο πριν τη συνάντηση κορυφής με τον τούρκο πρόεδρο Recep Tayyip Erdogan που ξεκινάει σήμερα στην βουλγαρική παράκτια πόλη της Βάρνας. Ο pρωθυπουργός της Βουλγαρίας Boyko Borissov, ο οποίος φιλοξενεί τη Σύνοδο Κορυφής ως Προεδρεύων του Συμβουλίου, δήλωσε ότι αναμένει «μια πολύ δύσκολη συνάντηση». Υπάρχουν πολλές συγκρούσεις και «πολύ λίγα διπλωματικά κανάλια διαλόγου».
Στόχος της συνάντησης είναι η βελτίωση των δύσκολων σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Juncker ανακοίνωσε την έναρξη μιας «ειλικρινούς και ανοιχτής συζήτησης». Ωστόσο, βλέπει «με μικτά συναισθήματα» τη Σύνοδο Κορυφής, δεδομένων των διαφορών ΕΕ – Τουρκίας. Η Καγκελάριος Μerkel δήλωσε μετά τη συνάντηση Κορυφής στις Βρυξέλλες ότι η ΕΕ συνεχίζει να επιθυμεί τη Συμφωνία τους πρόσφυγες και προτίθεται να εκταμιεύσει τη δεύτερη δόση δέσμευσης ύψους έξι δισ. ευρώ. Αλλά υπάρχει «πολύ μεγάλη ανησυχία» εξαιτίας της εξέλιξης στην Τουρκία. Η τουρκική πολιτική στη Συριακή περιοχή Αφρίν και τη Μεσόγειο ανησυχεί επίσης την ΕΕ.
Der Standard: Μερικώς ικανοποιητικός Εταίρος η Τουρκία
Η Ελλάδα και η Κύπρος, η συρρίκνωση του τουρκικού συνταγματικού κράτους και η κατάσταση των ΜΜΕ είναι τα ζητήματα που καθιστούν δύσκολη την εξομάλυνση των ευρωτουρκικών σχέσεων υπό τον Εrdogan. «Η Ρητορική και οι ενέργειες του Εrdogan έχουν δημιουργήσει ένα εξαιρετικά αβέβαιο περιβάλλον. Κατά την πρόσφατη ιστορία, δεν έχουμε ξαναδεί στην περιοχή μας κάτι παρόμοιο», λέει ο Nίκος Κατσίμπρας, πρώην αξιωματικός του ελληνικού ναυτικού και νυν καθηγητής συγκρουσιακών σπουδών στο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται τώρα στο χειρότερο σημείο τους από το 1996, όταν οι δύο χώρες βρέθηκαν στο κατώφλι πολέμου εξαιτίας των Ιμίων.
Ωστόσο, η τρέχουσα κρίση με τους Τούρκους είναι πολύ πιο επικίνδυνη ό,τι εκείνη του 1996, πιστεύει ο ιστορικός και καθηγητής στρατιωτικών σχολών, Ηλίας Ηλιόπουλος. «Το ότι ο τούρκος ηγέτης είναι σκληρός, είναι ελεγχόμενο καθώς η διεθνής πολιτική δεν είναι εργαστήριο γιόγκα», σημειώνει ο Μarkus Bernath και συνεχίζει επισημαίνοντας ότι όλη αυτή η επεκτατική πολιτική του Ερντογάν απειλεί και την Ευρώπη, γεγονός που ανάγεται σε πρόβλημα. Η Τουρκία είναι ήδη με το ένα πόδι έξω από το ΝΑΤΟ, ενώ η συμμαχία της Τουρκίας με την Ρωσία την καθιστά όλο και πιο απρόβλεπτη δύναμη για την Ευρώπη. Για την Ευρώπη, η Τουρκία είναι μόνο ένας μερικώς εποικοδομητικός εταίρος: η Άγκυρα στέκεται εμπόδιο στη ροή των προσφύγων στην ΕΕ και βοηθά στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Κι αυτό δεν είναι λίγο. Αλλά δεν αρκεί για μια μελλοντική σχέση. Για τα δύο θέματα που είναι σημαντικά για την Άγκυρα, την επέκταση της τελωνειακής ένωσης και το τέλος της διαμάχης για τις θεωρήσεις, δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία υποστήριξη στην ΕΕ.
Politico: Χαμηλές προσδοκίες
Η σημερινή συνάντηση των εκπροσώπων της Ε.Ε. με τον Τούρκο Πρόεδρο Εrdogan στη Βάρνα δε μοιάζει να είναι ιδιαιτέρως υποσχόμενη, εκτιμά η ιστοσελίδα Politico.
Τusk, Juncker και Εrdogan θα συναντηθούν «στις, σε γενικές γραμμές, φιλικές βουλγαρικές ακτές της ωστόσο ταραχώδους Μαύρης Θάλασσας, την οποία οι Αργοναύτες κατέβαλαν προσπάθεια για να διασχίσουν». Το δημοσίευμα αναφέρει ότι τα επιπρόσθετα 3 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες, καθώς και επιπλέον προενταξιακά κονδύλια τα οποία ανακατευθύνθηκαν αλλά δεν σταμάτησαν μετά την αντίδραση του Τούρκου Προέδρου μετά από την απόπειρα πραξικοπήματος, καθώς και το ενδεχόμενο άρσης θεωρήσεως εισόδου για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στην Ε.Ε., θέμα που δεν απεσύρθη ποτέ ολοκληρωτικά από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αποτελούν το «καρότο» που έχει να προσφέρει η Ε.Ε. στην Τουρκία.
«Η Ε.Ε θέλει κάτι σε αντάλλαγμα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. την περασμένη εβδομάδα.
Στην καλύτερη περίπτωση, η συνάντηση της Βάρνας θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που συνελήφθησαν από τις τουρκικές δυνάμεις μετά τη διέλευση των συνόρων, καθώς και η καταστολή της όρεξης της Άγκυρας για ενδεχόμενα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα ανοικτά της Κύπρου» γράφει η ιστοσελίδα.
Η Τουρκία την Παρασκευή διαμαρτυρήθηκε για υποτιθέμενη μεροληψία της Ε.Ε. υπέρ της Κύπρου εις βάρος της Τουρκίας (η πρώτη μέλος της Ε.Ε., η τελευταία προφανώς όχι), αλλά φαίνεται να έχει κάποιο ενδιαφέρον για τη συνάντηση, χωρίς κανένα μήνυμα για μη εμφάνιση (στη συνάντηση) μέχρι τώρα. Μην κάνετε κανένα λάθος: Η διατήρηση της συμφωνίας του 2016 για το προσφυγικό με την Άγκυρα εξακολουθεί να βρίσκεται πολύ ψηλά στη λίστα των συμφερόντων της Ε.Ε.»
