Ο θάνατος πέντε νέων ανθρώπων ηλικίας από 18-39 ετών τις τελευταίες ημέρες από τη λοίμωξη covid φέρνει στο προσκήνιο με τον πιο τραγικό τρόπο την επείγουσα ανάγκη να επεκταθεί ο εμβολιασμός για τον κορονοϊό και στις νέες ηλικίες, εκεί όπου εσφαλμένα οι άνθρωποι θεωρούν πως είναι «άτρωτοι».
Στην πρώτη του συνέντευξη στο Liberal.gr, o καθηγητής παιδιατρικής Θεοκλής Ζαούτης, πρόεδρος του ΕΟΔΥ μιλά για το έλλειμμα στους εμβολιασμούς, αναζητά τις αιτίες, προτείνει λύσεις για την επέκταση του εμβολιαστικού προγράμματος και ξεδιπλώνει τα σχέδια του για τη δημιουργία ενός θωρακισμένου τείχους προστασίας της δημόσιας υγείας από γνωστές και νέες - άγνωστες - υγειονομικές απειλές, με προμετωπίδα έναν ισχυρό και αναδιαρθρωμένο ΕΟΔΥ, στα πρότυπα του αμερικανικού CDC.
Συνέντευξη στην Αλεξία Σβώλου
Τα τελευταία 24ωρα ακούμε για θανάτους νέων ανθρώπων ηλικίας κοντά στα 30 έτη που ήταν στην πλειονότητα τους ανεμβολίαστοι. Το μήνυμα του εμβολιασμού πρέπει να φτάσει και στους νέους, φαίνεται πως δεν αρκεί να φτάσει στους ηλικιωμένους. Πώς θα γίνει αυτό;
Καταρχάς να συμφωνήσουμε πως αναλόγως με το πού θα τοποθετήσουμε τον πήχη για το τείχος ανοσίας έχουμε ένα έλλειμμα. Είμαστε στο 60% της εμβολιαστικής κάλυψης στον γενικό πληθυσμό, έχουμε ένα 10% που απέκτησε φυσική ανοσία μετά από νόσηση και πρέπει να φτάσουμε στο 80%. Για να καλύψουμε αυτό το έλλειμμα, η πληροφορία για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού πρέπει να φτάσει στον κόσμο από πολλές πλευρές δεν πρέπει να είναι μονοδιάστατη.
Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό και η λύση δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη. Πρέπει να στείλουμε το μήνυμα σφαιρικά, με κάθε τρόπο, για να πείσουμε τους επιφυλακτικούς. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στον εμβολιασμό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες και διαπίστωσα με έκπληξη σε μια ευρωπαϊκή έρευνα ότι η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη που ο λαός της δίνει βάση στις θεωρίες συνωμοσίας. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα και δεν περιορίζεται στα εμβόλια. Υπάρχουν άνθρωποι που «βλέπουν» θεωρίες συνομωσίας παντού, που πιστεύουν ακόμα και πως έχουμε τη θεραπεία για τον καρκίνο και δεν την δίνουμε στους ασθενείς!
Πρέπει να αγγίξουμε τον κόσμο με κάθε τρόπο, να τον προσεγγίσουμε με κάθε τρόπο, να δουλέψουμε όλοι μαζί χωρίς να στέλνουμε αντιφατικά μηνύματα. Στη διάρκεια της μάχης με την πανδημία υπήρξαν σε αρκετές περιπτώσεις γιατροί που σύστησαν ή και τώρα συστήνουν στους ασθενείς τους να περιμένουν, να μην εμβολιαστούν ακόμα. Αυτές οι ενέργειες όμως στέλνουν αντιφατικά μηνύματα και εντείνουν τη σύγχυση του κόσμου.
Τι θα λέγατε σε κάποιον που έχει επιφυλάξεις για τον covid εμβολιασμό;
Όταν πηγαίνετε στο φαρμακείο, γιατί έχετε ένα πρόβλημα υγείας και παίρνετε ένα φάρμακο, ρωτάτε ποτέ το φαρμακοποιό πόσοι το έχουνε πάρει πριν από σας; Τον ρωτάτε πότε πρωτοκυκλοφόρησε το φάρμακο ή τι έπαθαν όλοι οι άνθρωποι που το πήραν; Ανοίγετε να διαβάσετε προσεκτικά το φύλλο οδηγιών του φαρμάκου και τις παρενέργειες; Πόσοι άνθρωποι τα κάνουν όλα αυτά στο φαρμακείο;
Και γιατί ενώ δεν τα κάνουμε όλα αυτά, όταν πρόκειται να πάρουμε ένα φάρμακο, διατυπώνονται όλες αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας με τα εμβόλια που μέχρι στιγμής έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως περισσότερες από 6 δισεκατομμύρια δόσεις;
Επίσης, τον τελευταίο καιρό γράφονται και λέγονται πολλά για τα καινούργια φαρμακευτικά «όπλα» για τον κορονοϊό και ο κόσμος στηρίζει τις ελπίδες του σε ένα αντιικό χάπι το οποίο είναι ακόμα σε στάδιο προ-έγκρισης και έχει δοθεί σε κάποιες χιλιάδες άτομα όχι σε κάποια δισεκατομμύρια άτομα, όπως τα covid εμβόλια. Γιατί λοιπόν αντιμετωπίζουμε διαφορετικά το φάρμακο και διαφορετικά το εμβόλιο; Αυτό θα ρώταγα.
Πέρα από τη μείωση της διασποράς του κορονοϊού, ποιες είναι οι προτεραιότητες του ΕΟΔΥ από εδώ κι εμπρός;
Οφείλουμε να χτίσουμε μία καλύτερη δημόσια υγεία στην Ελλάδα και υπάρχουν πολλά θέματα στα οποία χρειάζονται παρεμβάσεις. Υπάρχει η γρίπη που φέτος μας ανησυχεί, οι άλλοι κορονοϊοί, άλλες λοιμώξεις και η κλιματική αλλαγή που μπορεί να μας φέρει αντιμέτωπους με νέες υγειονομικές απειλές. Υπάρχει μια ακόμα πολύ υψηλή προτεραιότητα, η λεγόμενη «σιωπηρή πανδημία», που αφορά τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.
Ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης ανέφερε πως η καταπολέμηση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων αποτελεί «προσωπικό στοίχημα» για εκείνον. Εσείς που έχετε μεγάλη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα, τι λέτε;
Είναι και για μένα ένα προσωπικό στοίχημα και ένα μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας. Έχω εργαστεί στο πεδίο της μικροβιακής αντοχής, των νοσοκομειακών ανθεκτικών μικροβίων και καθώς διατηρώ τη θέση του ομότιμου καθηγητή στο Penn University (Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια) και τη συνεργασία με τον Αμερικανικό CDC φιλοδοξώ ο ΕΟΔΥ να βρίσκεται σε ανοιχτή επικοινωνία μαζί τους, ώστε να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία του CDC για να ενισχυθεί.
Έτσι θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε έναν ΕΟΔΥ με πρότυπο το Αμερικανικό CDC, για το οποίο πιστεύω ότι ανεξάρτητα με το τι πιστεύει ο καθένας, ανεξάρτητα με την πολιτική του τοποθέτηση, κανείς δεν αμφιβάλλει για το κύρος και την επιστημονική αρτιότητα των γνωμοδοτήσεων του Αμερικανικού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.
Τι άλλο θα αξιοποιήσετε για να βελτιωθεί η δημόσια υγεία;
Την … «προίκα» της πανδημίας. Αυτά μας δίδαξε. Είναι πολύτιμο το δίδαγμα. Θα κρατήσουμε ό,τι μάθαμε - με τα νοσοκομεία του ΕΣΥ και τον ΕΟΔΥ να στέκονται στο ύψος των περιστάσεων, σε πολύ δύσκολες εποχές - για να αξιοποιήσουμε αυτό το δίδαγμα για την επόμενη μέρα. Και εκεί είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος των ανθρώπων της ενημέρωσης. Των δημοσιογράφων, που μεταφέρουν την πληροφορία στην κοινωνία. Δεν μπορείς να φτιάξεις και να βελτιώσεις τη δημόσια υγεία χωρίς αυτόν τον δίαυλο επικοινωνίας. Δεν μπορείς να χτίσεις τη νέα εποχή της Δημόσιας υγείας, ερήμην της κοινωνίας…
*Ο Θεοκλής Ζαούτης είναι πρόεδρος του ΕΟΔΥ
