To διαστημικό σκάφος της NASA Europa Clipper είναι έτοιμο να «σαλπάρει» για τον Δία και το φεγγάρι του, την Ευρώπη, σε ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για την ανεύρεση ζωής, πέρα από τη Γη.
Η αποστολή αυτή αναμένεται να φωτίσει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη υγρού νερού και την πιθανότητα ύπαρξης ζωής στον ωκεανό που πιστεύεται ότι κρύβεται κάτω από τον παγωμένο φλοιό του φεγγαριού.
Η αποστολή του Europa Clipper δεν είναι να ανακαλύψει άμεσα εξωγήινη ζωή, αλλά να αξιολογήσει αν η Ευρώπη διαθέτει τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη ζωής. Ένας από τους κύριους στόχους είναι να μετρήσει το βάθος και την αλμυρότητα του ωκεανού της Ευρώπης, με εκτιμήσεις της NASA να κάνουν λόγο για βάθος 60 έως 150 χιλιόμετρα, καθιστώντας τον έναν από τους μεγαλύτερους ωκεανούς στο ηλιακό σύστημα, σύμφωνα με το "The Associated Press".
Παρόλο που το νερό είναι ένα από τα βασικά συστατικά για την ανάπτυξη ζωής, δεν είναι το μόνο. Για να θεωρηθεί κατοικήσιμος ένας πλανήτης ή φεγγάρι, πρέπει να διαθέτει και άλλα στοιχεία, όπως άνθρακα, άζωτο, φώσφορο και θείο. Τα στοιχεία αυτά έχουν βρεθεί σε άλλα παγωμένα φεγγάρια, όπως ο Εγκέλαδος του Κρόνου, ο οποίος έχει επίσης λοφία που εκτοξεύουν υδάτινα αέρια στο διάστημα, γράφει το Economist.
Η ύπαρξη τέτοιων λοφίων στην Ευρώπη παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα. Αν και υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, δεν έχουν επιβεβαιωθεί με τις τελευταίες παρατηρήσεις από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Αν δεν εντοπιστούν λοφία, το Europa Clipper θα στραφεί στη μελέτη της επιφάνειας της Ευρώπης, για χημικές ενδείξεις ζωής.
«Είναι μια ευκαιρία για εμάς να εξερευνήσουμε όχι έναν κόσμο που μπορεί να ήταν κατοικήσιμος πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά έναν κόσμο που μπορεί να είναι κατοικήσιμος σήμερα - αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο επιστήμονας του προγράμματος Curt Niebur.
Οι τεράστιοι ηλιακοί συλλέκτες του καθιστούν το Clipper το μεγαλύτερο σκάφος που έχει κατασκευάσει η NASA για να διερευνήσει έναν άλλο πλανήτη. Θα χρειαστεί 5 1/2 χρόνια για να φτάσει στον Δία και θα πλησιάσει σε απόσταση 25 χιλιομέτρων (16 μιλίων) την επιφάνεια της Ευρώπης - αρκετά πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο διαστημόπλοιο.
Η αναπληρώτρια επιστήμονας του έργου Bonnie Buratti φαντάζεται ότι οποιαδήποτε ζωή θα ήταν πρωτόγονη, όπως η βακτηριακή ζωή που προήλθε από τα βαθιά ανοίγματα των ωκεανών της Γης. «Δεν θα ξέρουμε από αυτή την αποστολή, γιατί δεν μπορούμε να δούμε τόσο βαθιά», είπε. Σε αντίθεση με τις αποστολές στον Άρη, όπου η κατοικησιμότητα είναι ένα από τα πολλά ερωτήματα, η μόνη δουλειά του Clipper είναι να διαπιστώσει, εάν το φεγγάρι θα μπορούσε να υποστηρίξει ζωή στον ωκεανό του ή πιθανώς σε οποιονδήποτε θύλακα νερού στον πάγο.
Ευρώπη: Ο σούπερ σταρ ανάμεσα στα πολλά φεγγάρια του Δία
Ένα από τα 95 γνωστά φεγγάρια του Δία, η Ευρώπη, έχει σχεδόν το μέγεθος του δικού μας φεγγαριού. Είναι εγκλωβισμένο σε ένα στρώμα πάγου που εκτιμάται ότι έχει πάχος 15 χιλιόμετρα έως 24 χιλιόμετρα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτός ο παγωμένος φλοιός κρύβει έναν ωκεανό που θα μπορούσε να εκτείνεται σε 120 χιλιόμετρα ή και περισσότερο σε βάθος.
Εκτός από το Europa Clipper, και το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος JUICE -που εκτοξεύθηκε πέρυσι- θα εξετάσει τα παγωμένα φεγγάρια του Δία, συμπεριλαμβανομένων της Ευρώπης, του Γανυμήδη και της Καλλιστώ. Το Europa Clipper αναμένεται να φτάσει στην Ευρώπη το 2030, ένα χρόνο πριν από το JUICE, και τα ευρήματα των δύο αποστολών θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αποστολή ενός προσεδαφιστή στην Ευρώπη.
Με πληροφορίες από The Associated Press και Economist
