Η διαφαινόμενη υπέρβαση των 1.350 μονάδων στον Γ.Δ. του Χρηματιστηρίου Αθηνών, παρά το χθεσινό profit taking, αφενός επιβεβαιώνει την ανοδική δυναμική της ελληνικής αγοράς και αφετέρου δημιουργεί βάσιμες προσδοκίες για περαιτέρω κίνηση που θα τον φέρει ψηλότερα από το «στοιχειωμένο» υψηλό του 2014 των 1.379,42 μονάδων.
Μπορεί την παράσταση των τελευταίων μηνών να την έχουν κλέψει σε μεγάλο βαθμό οι μετοχές των τραπεζών αλλά η συμμετοχή και οι προοπτικές του κατασκευαστικού κλάδου δεν είναι δυνατόν να περάσουν απαρατήρητες. Οι μετοχές όλων των βασικών κατασκευαστικών εταιρειών κινήθηκαν σαφώς ανοδικά από τα χαμηλά του προηγούμενου Οκτωβρίου μέχρι τώρα, και κάποιες από αυτές κινήθηκαν εντυπωσιακά.
Εκτός από το γενικά καλό χρηματιστηριακό κλίμα, οι μετοχές του κλάδου βοηθήθηκαν από τις ειδήσεις σχετικά με νέους διαγωνισμούς ανάθεσης έργων και με κατακυρώσεις άλλων, όπως και από τις θετικές εκθέσεις χρηματιστηριακών αναλυτών. Πέρα από αυτά όμως, δεν υπάρχει αμφιβολία πως η περίοδος που διανύουμε, και μάλλον και τα επόμενα χρόνια, είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες περιόδους για τον κατασκευαστικό κλάδο στη χώρα μας.
Το κατασκευαστικό αντικείμενο είναι πολύ μεγάλης αξίας και δεν περιορίζεται μόνο σε έναν τύπο έργων. Μεγάλα έργα υπάρχουν στον τομέα της μεταφορών (οδοποιία, σιδηροδρομικές υποδομές, αεροδρόμια και λιμάνια), στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος (μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων), στον τομέα της προστασίας από φυσικές καταστροφές, στην αναβάθμιση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης.
Σοβαρό κατασκευαστικό αντικείμενο υπάρχει στον ενεργειακό τομέα, είτε μιλάμε για παραγωγή είτε για μεταφορά ενέργειας και πρώτων ενεργειακών υλών είτε για αποθήκευση ενέργειας. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε και την οικοδομική δραστηριότητα με διάφορα μεγάλα επιχειρηματικά σχέδια σε εξέλιξη σε όλη τη χώρα, με το Ελληνικό να είναι το πιο εμβληματικό αλλά σε καμία περίπτωση το μόνο σημαντικό.
Το επιχειρηματικό περιβάλλον του τομέα είναι πολύ πιο ορθολογικά δομημένο απ’ ότι ίσχυε πριν μερικά χρόνια, καθώς οι εταιρείες με μεγάλο αντικείμενο εργασιών είναι κατά τεκμήριο οικονομικά υγιείς και με ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς αλλά και οι σχετικά μικρότερες δουλεύουν και αυτές με πολύ πιο σωστό τρόπο.
Μία βασική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν είναι πως με την πάροδο του χρόνου εγκαταλείπεται το θνησιγενές μοντέλο των μεγάλων εκπτώσεων κατά την διεκδίκηση διαφόρων έργων, μοντέλο το οποίο είχε σχεδόν πάντα ως αποτέλεσμα μεγάλες καθυστερήσεις και υπέρβαση του αρχικού προϋπολογισμού κατά την εκτέλεση του έργου και τελικά οδηγούσε τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν αυτή την τακτική σε μεγάλες οικονομικές ζημιές.
Το τοπίο είναι εντελώς αλλαγμένο και από πλευράς χρηματοδότησης, αφού οι συστημικές τράπεζες έχουν ξεπεράσει τα προβλήματά τους και μπορούν να δανειοδοτήσουν τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις, υιοθετώντας όμως και πολύ πιο αυστηρά κριτήρια δανεισμού που μειώνουν σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης προβλημάτων στην εξυπηρέτησή του.
Τελευταία αφήσαμε τα δεκάδες δισεκατομμύρια Ευρώ από το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης τα οποία προσφέρουν μοναδική ευκαιρία στη χώρα για επιτάχυνση του ρυθμού εκτέλεσης μεγάλων έργων κάτω από αυστηρές ποιοτικές προϋποθέσεις καθώς αυτή η χρηματοδότηση δίνεται με πολύ αυστηρά κριτήρια.
Αφήνοντας το γενικό πλαίσιο δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων του κατασκευαστικού τομέα, μπορούμε να προχωρήσουμε στις πρωταγωνίστριες του κλάδου στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ξεκινώντας από την χωρίς αμφιβολία μεγαλύτερη σε μέγεθος εταιρεία. Η ΓΕΚΤΕΡΝΑ συνεχίζει να εμπλουτίζει το χαρτοφυλάκιό της με νέα έργα σε διάφορους τομείς παραμένοντας η μεγαλύτερη στον κλάδο.
Από το τέλος του καλοκαιριού και μετά έχει κερδίσει δύο πολύ σημαντικούς διαγωνισμούς, αυτόν για τη λειτουργία και διαχείριση της Αττικής Οδού και αυτόν για την κατασκευή, λειτουργία και διαχείριση ενός σημαντικού μέρους του οδικού δικτύου της Βόρειας Κρήτης. Κατά την ίδια περίοδο σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στην υπόθεση του καζίνο που θα γίνει στο Ελληνικό σε συνεργασία με την αμερικανική Hard Rock. Επίσης, όπως φαίνεται, πλησιάζει η ώρα της οριστικής υπογραφής για την ανάληψη της διαχείρισης και λειτουργίας της Εγνατίας Οδού.
Ένα ακόμα πολύ σημαντικό, και πρωτοπόρο για την Ελλάδα, είναι αυτό του σταθμού αποθήκευσης ενέργειας με τη μέθοδο της αντλησιοταμίευσης στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας, έργο του οποίου η έναρξη κατασκευής φαίνεται πως πλησιάζει. Αυτές οι εξελίξεις έχουν σίγουρα βοηθήσει τη μετοχή της εταιρείας η οποία από τα χαμηλά των 11,70 Ευρώ του Οκτωβρίου ξεπέρασε πρόσφατα τα 14 Ευρώ. Το επενδυτικό ενδιαφέρον επιβεβαιώθηκε και με τη μεγάλη ζήτηση που εμφανίστηκε για το μεγάλο πακέτο μετοχών, το οποίο αγοράστηκε από μεγάλους θεσμικούς επενδυτές πριν ένα δεκαήμερο.
Μετά την αγορά της κατασκευαστικής ΑΚΤΩΡ, η οποία εγκρίθηκε από τις αρμόδιες αρχές στις αρχές του προηγούμενου Νοεμβρίου, η ΙΝΤΡΑΚΑΤ μεγάλωσε πάρα πολύ και βρίσκεται πλέον στη δεύτερη θέση του καταλόγου των κατασκευαστικών εταιρειών από πλευράς κατασκευαστικού αντικειμένου.
Η εξαγορά και η απορρόφηση της ΑΚΤΩΡ έγινε με ταχύτατες διαδικασίες και θετικά αποτελέσματα, όπως φάνηκε αμέσως με την επιτάχυνση του ρυθμού του έργου της κατασκευής του μετρό Θεσσαλονίκης που εκτελεί η ΑΚΤΩΡ εδώ και χρόνια, όπως και από την αντίστοιχη επιτάχυνση στις εργασίες για την κατασκευή τμήματος του αυτοκινητοδρόμου Πάτρας – Πύργου.
Πολύ σημαντική, κρίνοντας και από τις αντιδράσεις των επενδυτών και του οικονομικού Τύπου, είναι και η συμφωνία της ΙΝΤΡΑΚΑΤ με τη ΔΕΗ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μέσω της οποίας η κατασκευαστική εταιρεία θα αναπτύξει από κοινού με τη μεγάλη ενεργειακή επιχείρηση σημαντικό μέρος των σχεδιαζόμενων δραστηριοτήτων της στον τομέα των ΑΠΕ. Οι επενδυτές επιβράβευσαν την πορεία της επιχείρησης με μία πολύ σημαντική άνοδο στην τιμή της μετοχής η οποία ξεπέρασε προ ημερών τα 5 Ευρώ, σημειώνοντας άνοδο άνω του 65% από τον Οκτώβριο.
Οι δραστηριότητες του ομίλου Mytilineos στον τομέα των κατασκευών, οι οποίες σε σημαντικό βαθμό αποτελούν συνέχεια της παλιάς ΜΕΤΚΑ, είναι πολύ σημαντικές αν και μερικές φορές επισκιάζονται από τις υπόλοιπες του ομίλου. Από τα πιο σημαντικά έργα στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας είναι η κατασκευή και λειτουργία της οδικής παράκαμψης της Θεσσαλονίκης (Flyover), η οδική παράκαμψη της Χαλκίδας, η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Κιάτου - Ρίου.
Αξιοσημείωτα είναι επίσης το έργο της ανακαίνισης του εμπορικού κέντρου Athens Heart στο οποίο θα μεταστεγαστεί η ΑΑΔΕ και αυτό της κατασκευής του πολύ μεγάλου data center της Digital Realty. Αξίζει να σημειωθεί πως η ελληνική κατασκευαστική δραστηριότητα του ομίλου αντιπροσωπεύει λιγότερο από το μισό της συνολικής, καθώς η δραστηριοποίησή της στο εξωτερικό είναι πολύ σημαντική.
Είναι δύσκολο να πούμε πόσο έχει συνεισφέρει η καλή πορεία του κατασκευαστικού τομέα της εταιρείας στη σημαντική άνοδο της μετοχής από τον Οκτώβριο μέχρι τώρα, (από το χαμηλό των 30 Ευρώ η μετοχή ξεπέρασε τα 39) αλλά είναι βέβαιο πως έχει παίξει και αυτή τον ρόλο της.
Η μετοχή της ΑΒΑΞ αποτέλεσε μία σχετική έκπληξη, καθώς σε κάποια στιγμή αφυπνίστηκε και χαροποίησε τους επενδυτές που την έχουν εμπιστευθεί. Εδώ σίγουρα έπαιξαν ρόλο οι θετικές εκθέσεις των αναλυτών δύο χρηματιστηριακών εταιρειών οι οποίοι ανέβασαν κατά πολύ τις τιμές - στόχους για τη μετοχή.
Το μεγάλο ατού της εταιρείας μέσα στην Ελλάδα είναι το έργο της κατασκευής της γραμμής 4 του μετρό στην Αθήνα, έργο που θα την κρατήσει απασχολημένη μέχρι το 2030 περίπου. Το έργο της παράκαμψης της Θεσσαλονίκης που έχει αναλάβει μαζί με την Mytilineos είναι επίσης πολύ σημαντικό, όπως και τα τρία νοσοκομεία που θα ανεγείρει για το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και η κατασκευή κτιριακών εγκαταστάσεων στο Ελληνικό.
Σημαντική είναι και η παρουσία της στη Ρουμανία, όπου το 2023 ανέλαβε την κατασκευή μεγάλου εργοστασίου παραγωγής ενέργειας. Η μετοχή της εταιρείας έχει ανεβεί σημαντικά από τον Οκτώβριο και βρίσκεται τώρα κοντά στα 1,70 Ευρώ από 1,20 τότε.
Μία μικρή κατασκευαστική εταιρεία που εντυπωσίασε με τις οικονομικές της επιδόσεις και με την ανοδική κίνηση της μετοχής της είναι η ΕΚΤΕΡ. Η πολύ μεγάλη αύξηση του κύκλου εργασιών και της κερδοφορίας εντυπωσίασε τους επενδυτές που την παρακολουθούν, με αποτέλεσμα την άνοδο της μετοχής από τα περίπου 2,5 ευρώ του Οκτωβρίου στα 4,13 της περασμένης Παρασκευής. Η εταιρεία εξειδικεύεται στην ανάληψη και εκτέλεση ιδιωτικών έργων μεσαίου μεγέθους και η καλή της πορεία δείχνει πως η άνθηση του κλάδου των κατασκευών δεν είναι ανάγκη να αφορά μόνο στις μεγάλες εταιρείες.
Όπως αναφέραμε παραπάνω, υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι για να συνεχιστεί και να γίνει ακόμα πιο δυνατή η ανοδική πορεία του τομέα των κατασκευών και των μετοχών των εταιρειών του κλάδου. Αρκεί να συνεχιστεί ο συνετός τρόπος με τον οποίον επιχειρούν να εκμεταλλευτούν την τωρινή θετική συγκυρία. Αν τα καταφέρουν, θα προσφέρουν μεγάλες υπηρεσίες όχι μόνο στους μετόχους και τους εργαζόμενους τους αλλά και στην οικονομία της χώρας.