Εφέτος τιμούμε την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος στις 27 Ιανουαρίου, ενώ η πανδημία του Covid 19 εξακολουθεί να μαίνεται. Η ανθρωπότητα είναι ενωμένη για την καταπολέμηση του ιού με τον εμβολιασμό, καθώς αγωνιζόμαστε να διατηρήσουμε τον κανονικό τρόπο ζωής μας. Απέναντι στην πανδημία και τις επιπτώσεις της, αντιμετωπίζουμε την άγνωστη δύναμη της φύσης, ελπίζοντας ότι η επιστήμη θα είναι με το μέρος μας, καθώς στοχεύουμε στην υπέρβαση του κινδύνου και τις επιπτώσεις του στις ζωές μας. Πριν από 76 χρόνια, η ανθρωπότητα αντιμετώπιζε μια πρόκληση ασύγκριτα μεγαλύτερη από την πανδημία, το απόλυτο κακό του ναζισμού και της γενοκτονικής πολιτικής του.
Σαν σήμερα στις 27 Ιανουαρίου 1945, το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς απελευθερώθηκε από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους, αποκαλύπτοντας τις φρικαλεότητες που έγιναν σε αυτό και πολλά άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά την εφαρμογή της ναζιστικής πολιτικής της «Τελικής Λύσης» που στόχο είχε την εξόντωση του εβραϊκού λαού.
Η απελευθέρωση του στρατοπέδου, σημαντική όπως ήταν στον αγώνα κατά της ναζιστικής Γερμανίας και των πολλών συνεργατών της στην Ευρώπη, συμβολίζει το τέλος μιας εποχής φυλετικών νόμων, διακρίσεων, αποξένωσης και της παραβίασης των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Αυτό που αποκαλύφθηκε στο κρεματόριο του Αούσβιτς έστρεψε την προσοχή και τα μάτια όλων σε εκείνο που πολλοί αρνούντο να αποδεχθούν και να αντιμετωπίσουν έγκαιρα. Πρόκειται για φρικαλεότητες που στόχο είχαν τους Εβραίους λόγω και μόνο της εβραϊκής μας ταυτότητας, της κληρονομιάς και της καταγωγής μας, για κανέναν άλλο λόγο εκτός από το μίσος και την προκατάληψη.
Είναι προφανέστατο ότι η τραγωδία που υπέστη ο εβραϊκός λαός ήταν η ηθική χρεοκοπία του κόσμου. Ο κόσμος και η διεθνής κοινότητα δεν αντέδρασαν εγκαίρως, δεν υπερασπίστηκαν τις βασικές ανθρώπινες αξίες και δεν αγωνίστηκαν να υποστηρίξουν τους στερημένους, τους ανυπεράσπιστους και τα θύματα.
Επέτρεψε στη ναζιστική Γερμανία να νομοθετεί και να εφαρμόσει ρατσιστικούς νόμους και να αντιμετωπίζει τον εβραϊκό λαό ως παρία με βάση το ψεύδος ότι μπορεί να υπάρχουν κατώτεροι άνθρωποι, λες και οι άνθρωποι μιας συγκεκριμένης καταγωγής, οι Εβραίοι, ήταν λιγότερο ίσοι.
Η ναζιστική Γερμανία και οι συνεργάτες της θα φέρουν την ενοχή στο διηνεκές. Αλλά ο υπόλοιπος κόσμος, όσοι δεν είπαν «όχι» στους Ναζί, όσοι δεν στάθηκαν εναντίον τους δεν μπορούν να ξεπλύνουν τη συνείδησή τους ή τα χέρια τους, καθώς η ευθύνη είναι δική τους για το ότι έμειναν άπραγοι.
76 χρόνια αργότερα, ο κόσμος δεν παρέμεινε ο ίδιος. Υπάρχουν νέες προκλήσεις, νέοι κίνδυνοι, νέα επιτεύγματα και πολλές επαναστάσεις στον τρόπο ζωής μας.
Πρέπει όμως να κάνουμε μια παύση και να αναλογιστούμε τη διάσταση του αδιανόητου, αυτού που συνέβη, τις φρικτές θηριωδίες που δεν μπορούν να περιγράψουν οι λέξεις, την καταστροφή των ζωών και τον αγώνα των ανθρώπων για επιβίωση στην απανθρωπιά εκείνης της εποχή και των συνθηκών της.
Αυτή ήταν η πραγματικότητα στην Ευρώπη στη δεκαετία του 1930 μέχρι το 1945. Τώρα αντιμετωπίζουμε μια πανδημία. Λαμβάνουμε προφυλάξεις για να προστατεύουμε τις κοινωνίες μας, τις χώρες μας και τον πολιτισμό μας.
Το δίδαγμα είναι ότι για να αγωνιζόμαστε, για να αγωνιζόμαστε και να κερδίσουμε, πρέπει να θυμόμαστε. Πρέπει να θυμόμαστε το δίδαγμα της ιστορίας και το καθήκον μας. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι αυτό ξεκινά από εμάς. Όλοι μας έχουμε τη δύναμη και την ευθύνη να κάνουμε τη διαφορά. Ο κόσμος είχε παραλύσει στις δεκαετίες του 1930 και 1940. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να συμβεί ποτέ ξανά.
*Ο Γιόσι Αμράνι είναι ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα