Η ψήφος των πολιτών στις εκλογές αποτελεί συνειδητή επιλογή. Και η επιλογή αυτή που κάνουμε σήμερα ατομικά σαν πρόσωπα και συνολικά σαν κοινωνία, έχει επιπτώσεις πάνω σε όσα πρόκειται να συμβούν στο μέλλον. Διότι οι σημερινές επιλογές μας, οριοθετούν τις δυνατότητες μας και τις κατευθύνσεις μας για τα επόμενα χρόνια.
Ειδικά όταν τα επόμενα χρόνια, αναμένονται σημαντικές εξελίξεις και ανατροπές πάνω σε όλα όσα μέχρι πρότινος θεωρούσαμε αυτονόητα, δεδομένα και απολύτως δομημένα. Εξελίξεις και ανατροπές που μεταβάλλουν ταυτόχρονα με δυναμικό τρόπο τις πεποιθήσεις μας και τα στερεότυπα που κουβαλάμε.
Το μέλλον μας, σύμφωνα με έναν όρο που είχε πλάσει το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘90 είναι VUCA. Δηλαδή είναι μεταβαλλόμενο (volatile), αβέβαιο (uncertain), πολύπλοκο (complex) και ασαφές (ambiguous). Και φυσικά το μέλλον δεν μπορεί να προβλεφθεί, διότι δεν υπάρχει. Οπότε αυτό που μένει για εμάς τους πολίτες να κάνουμε, είναι να επιλέξουμε και να οριοθετήσουμε τις δυνατότητες των κινήσεων μας μέσα σε αυτό το μέλλον.
Το «μέλλον» μας έφερε τα προηγούμενα χρόνια τον covid-19, μας έφερε τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση. Μας έφερε επίσης απίστευτη πρόοδο στην ψηφιακή τεχνολογία. Όλα αυτά ερήμην των πολιτών. Ωστόσο το 2019 οι πολίτες μέσω της ψήφου τους είχαν οριοθετήσει τις δυνατότητες τους να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις και να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες. Τις είχαν οριοθετήσει με την επιλογή τους να φέρουν την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην εξουσία.
Εκ του αποτελέσματος κρίνοντας, η επιλογή τους αυτή αύξησε τις δυνατότητες της ορθής και επιτυχούς πλοήγησης μέσα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο, αβέβαιο, πολύπλοκο και ασαφές περιβάλλον που κινήθηκε και κινείται ο κόσμος. Και όπως φαίνεται το κοντινό μέλλον θα προσδιορίζεται από τα ίδια χαρακτηριστικά.
Έτσι και πάλι στις εκλογές του 2023, οι πολίτες θα αποφασίσουν για τις κατευθύνσεις και για τις δυνατότητες, που θέλουν να έχουν μέσα σε αυτό το μέλλον που έρχεται. Υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις των οποίων το αφήγημα δεν έχει να κάνει με το μέλλον, αλλά με το παρελθόν. Με τις μάχες των ανταρτών στα βουνά, με τις τριτοδρομικά επαναστατικά οράματα, με την λατρεία της μουμιοποιημένης σοβιετίας που έχει λάβει πλέον τη μορφή της Ρωσίας, με τα λαϊκίστικα οικονομικά πειράματα των πρώτων ετών της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, με τα απαρχαιωμένα μοντέλα αντίληψης για την παιδεία και την απασχόληση και γενικότερα με μια οπτική που κοιτάζει προς τα πίσω.
Η οπτική που κοιτάζει προς τα πίσω, υιοθετείται για δυο βασικούς λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι «η γλυκιά αναδρομή στην ευμάρεια, στην ευημερία» και στη στρεβλή ανάπτυξη του παρελθόντος που βασίστηκε στα δανεικά και όχι στην παραγωγή και η οποία μας οδήγησε στην πτώχευση. Αυτή την οπτική επιλέγει το νέο ΠΑΣΟΚ. Ο δεύτερος λόγος είναι η ευκολία με την οποία μπορεί να κριθεί, να απορριφθεί και να καταδικαστεί το πρόσφατο παρελθόν, σε αντίθεση με την ηρωοποίηση του απώτερου παρελθόντος. Σε πλήρη αντίθεση με τη δυσκολία της προσέγγισης του μέλλοντος. Αυτήν την οπτική την επιλέγει ο Σύριζα.
Με την ίδια οπτική προς τα πίσω αντιμετωπίζει ο Σύριζα όχι μόνο τους μεγαλύτερους σε ηλικία και τους ημιπιτσιρικάδες αλλά και τους νέους με τα σποτάκια του, που θυμίζουν στιγμές του ένδοξου ασπρόμαυρου κινηματογράφου του 1950 -1960. Το σποτ με τον αραχτό φοιτητή θυμίζει την ταινία «Πατέρα κάτσε φρόνιμα» του 1967 με τον αιώνιο φοιτητή Θωμά Παπασταφίδα που υποδυόταν ο Αλέκος Τζανετάκος. Το σποτ για την ανεύρεση εργασίας, θυμίζει τις ταινίες με τα στερεότυπα του μοχθηρού εργοδότη, του απαραίτητου «μέσου» που μεσολαβούσε κατ’ εξοχή για την πρόσληψη στο Δημόσιο και του τίμιου και πτωχού εργαζόμενου.
Όμως το μέλλον, απαιτεί μια διαφορετική οπτική. Στο μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης, της Ψηφιακής Κοινωνίας και των εναλλασσόμενων κρίσεων και ευκαιριών δεν μπορείς να πλοηγηθείς με απαρχαιωμένα εργαλεία και αφηγήματα που παρελθόντος. Είναι αναγκαίο να πορεύεσαι με σύγχρονα αναλυτικά εργαλεία και διαφορετικές προσεγγίσεις. Με τις ψήφους τους οι πολίτες οριοθετούν τις δυνατότητες της χρήσης αυτών των αναλυτικών εργαλείων και των διαφορετικών προσεγγίσεων. Δηλαδή με τις ψήφους τους καθορίζουν τα πλαίσια της πλοήγησης τους στο μέλλον. Η απόφαση των πολιτών το 2019 δικαιώθηκε. Θα δικαιωθεί και το 2023;
