Πώς η κυκλοφοριακή συμφόρηση κυοφορεί την επόμενη κρίση

Οι ελεύθερες θέσεις πάρκινγκ σπανίζουν πλέον στο λεκανοπέδιο, ενώ η κυκλοφοριακή συμφόρηση στους δρόμους θυμίζει τις προς χρεοκοπίας εποχές της ευημερίας με δανεικά, όταν η Ελλάδα έβαζε κάτω πολλές πλούσιες χώρες στην κατακεφαλήν κατοχή πολυτελών αυτοκινήτων.

Τότε ήταν τα θηριώδη τετρακίνητα τώρα τα πολυτελή υβριδικά, η παρουσία των οποίων αυξάνεται στους δρόμους παρά τον πανικό που δημιουργούν στο μέσο νοικοκυριό οι ταμειακές μηχανές των σούπερ μάρκετ.

Αν και οι οπαδοί της δημαγωγικής «θολούρας» μισούν την ακρίβεια των αριθμών και των δεικτών που αυτοί συνθέτουν, για να καταλάβει κάποιος τι συμβαίνει στην ελληνική οικονομία πρέπει να καταφύγει στους αριθμούς.

Για όποιον γνωρίζει στοιχειώδη οικονομικά τα πράγματα είναι απλά. Για να καταλάβεις πως πάει μια οικονομία θα πρέπει να κοιτάξεις τη μεταβολή του ΑΕΠ, της ανεργίας, το κρατικό ή εμπορικό έλλειμμα ή πλεόνασμα και κυρίως να κοιτάξεις την πορεία των επενδύσεων.

Ας ξεκινήσουμε από τα θετικά νέα.

Το εισόδημα

Το ΑΕΠ το 2024 συνέχισε να πορεύεται καλύτερα από τον μέσο όρο της Ευρώπης αλλά αυτό δε μοιάζει να είναι αρκετό για να καλυφθεί το μισθολογικό χάσμα.

Το ΑΕΠ το 2024 αυξήθηκε κατά 2,3% έναντι 0,9% του μέσου όρου της Ευρωζώνης. Κατά το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου που πέρασε μάλιστα η αύξηση έφτασε το 2,6% και αυτό είναι θετικό μήνυμα για το 2025.

Η ανεργία

Καλά είναι και τα νέα από το μέτωπο της ανεργίας η οποία τον Ιανουάριο που μας πέρασε έπεσε στο 8,7%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία οι άνεργοι ανήλθαν σε 408.181 άτομα, σημειώνοντας μείωση κατά 149.257 άτομα σε σχέση με τον Ιανουάριο 2024 (26,8%) και κατά 28.830 άτομα σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2024 (6,6%).
 
Ο προϋπολογισμός

Ο κρατικός προϋπολογισμός είναι όπως το ταμείο ενός νοικοκυριού όταν έχει πλεόνασμα δεν χρειάζονται περικοπές ενώ όταν έχει έλλειμμα κάποιοι θα πρέπει να ετοιμάζονται να πληρώσουν τη λυπητερή.

Για πρώτη φορά ο προϋπολογισμός παρουσιάζει πλεόνασμα 369 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει πως τα έσοδα μείον τις δαπάνες και τις πληρωμές για τους τόκους εξυπηρέτησης χρέους αφήνουν στο ταμείο περισσότερα από 350 εκατ. Ευρώ. Αυτό είναι κάτι που σπάνια συμβαίνει όχι στην ελληνική ιστορία αλλά και την παγκόσμια. Οι ΗΠΑ π.χ. το 2024 αναμένουν έλλειμμα περί τα 2 τρισ. δολάρια ή περισσότερο από το 6% του ΑΕΠ τους.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα, δηλαδή χωρίς τις δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 8.698 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 4.635 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 3.920 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023.

Βέβαια, το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους δεν βρίσκεται στις αγορές αλλά προστατευμένο στους εταίρους με σταθερό χαμηλό επιτόκιο. Η κατάσταση αυτή θα αλλάξει μετά το 2032, αλλά παρ’ όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν καλές επιδόσεις.

Τα καλά νέα εξαντλούνται περίπου εδώ. Στα υπόλοιπα στοιχεία περιλαμβάνονται τα εξής:

Εμπορικό έλλειμμα

Παρά τη ραγδαία αύξηση των εξαγωγών τα τελευταία χρόνια, οι εισαγωγές αυξάνονται ταχύτερα και αυτό αποτυπώνει την αδύναμη παραγωγική βάση της χώρας.

Οι εξαγωγές το ’24 έπεσαν στα 48,6 δισ. ευρώ από 50 δισ. Ευρώ το 2023. Από την άλλη πλευρά οι εισαγωγές αυξήθηκαν από τα 83 δισ. Ευρώ στα 84,2 δισ. Ευρώ. Αν σε όλα αυτά συνυπολογίσουμε και τα έσοδα από τουρισμό, μεταφορές, επενδύσεις κλπ. ο λογαριασμός παραμένει πάλι ελλειμματικός.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διαμορφώθηκε στα 15,1 δισ. Ευρώ έναντι 13,9 δισ. ευρώ το 2023. Αυτό δεν είναι καθόλου καλό γιατί δείχνει πως στην εθνική δεξαμενή ρέουν λιγότερα απ’ όσα εκρέουν. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση κάποια στιγμή η δεξαμενή θα αδειάσει.

Οι επενδύσεις

Ο σχηματισμός ακαθάριστου παγίου κεφαλαίου το ’24 έφτασε τα 43,1 δισ. ευρώ έναντι 37,6 το ’23, 41,5 δισ. Ευρώ το ’22 και 22,6 δισ. Ευρώ το 2019. Υπάρχει πρόοδος αλλά όχι αρκετή για να καλύψει το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και ικανή να επαναπατρίσει τους νέους που έχουν φύγει στο εξωτερικό.

Πριν τη χρεοκοπία π.χ. ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου ήταν περί τα 60 δισ. Ευρώ, αλλά τότε πάνω από 20 δισ. επενδύσεις το χρόνο αφορούσαν κατοικίες. Τώρα για κατοικίες δαπανούμε περί τα 5,5 δισ. Ευρώ. Ο μόνος τομέας που βρίσκεται πάνω από τα προ χρεοκοπίας επίπεδα είναι αυτός των μεταλλικών κατασκευών και μηχανημάτων γεγονός που δείχνει μια, έστω και αργή, αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου.

Αν υπάρχει ένα μήνυμα λοιπόν που αφορά την ελληνική οικονομία είναι πως αναρρώνει αλλά χρειάζεται περισσότερα να εισάγει περισσότερα μηχανήματα και λιγότερα, έξυπνα κινητά και υβριδικά ή μη αυτοκίνητα...
Κατ΄ αυτή την έννοια η κατάσταση που βλέπουμε στους δρόμους σε συνάρτηση με τα οικονομικά στοιχεία δυστυχώς δεν επιτρέπουν αισιοδοξία μακροπρόθεσμα.
 
Μήνυμα 1: Η κατάληξη Τραμπ
 
Καλημέρα, τον τελευταίο καιρό ασχολούμαστε με τι θα κάνει ο Τραμπ, αλλά νομίζω αυτό δεν είναι το πρόβλημα καθώς αργά ή γρήγορα θα αναπροσαρμοστεί όταν τα αποτελέσματα της ανορθόδοξης πολιτικής αρχίσουν να χτυπούν την Αμερική.
Ήδη για τον Ιανουάριο είχαμε ένα εμπορικό έλλειμμα ρεκόρ καθώς αρκετές εταιρείες στοκάρισαν προϊόντα εισαγόμενα, στον Καναδά απ ότι βλέπω και μαθαίνω έχουμε κανονικό μποϊκοτάζ σε οτιδήποτε Αμερικάνικο προϊόν!

Αυτά θα γυρίσουν μπούμερανγκ στην τσέπη του Αμερικάνου. Όμως για να γυρίσω στο αρχικό μου σκεπτικό το ΠΡΟΒΛΗΜΑ θα ξεκινήσει σε 2 έτη όπου θα έχουμε ενδιάμεσες εκλογές και πιθανά θα υπάρξει δυσαρέσκεια και θα αλλάξουν οι συσχετισμοί στο πολιτικό σύστημα της Αμερικής.

Όμως ούτε αυτό είναι τόσο μεγάλο πρόβλημα, αυτό που με φοβίζει είναι το τι θα γίνει στις εκλογές του 2028 !!!!
Την προηγούμενη φορά με τους θεσμούς οργανωμένους πήγε να κάνει πραξικόπημα, τώρα ανέλαβε και ξεφτίλισε τον θεσμό χλευάζοντας τον απερχόμενο πρόεδρο και το 50% περίπου των πολιτών, διαλύει το κράτος και φυτεύει μόνο πιστούς οπαδούς του, ΝΟΜΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΔΙΚΑΙΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟ 2028;

Δε νομίζω!

Θα πάει σε μοντέλο κάντο όπως ο ΠΟΥΤΙΝ - ΕΡΝΤΟΓΑΝ!

Κάπου εκεί θα ξεκινήσει το πραγματικό χάος για την Αμερική.

[email protected]