Ολοκληρώθηκε η συνάντηση που είχαν στη Ρώμη, στο περιθώριο της συνόδου της G20, ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν με τον αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν.
Δίχως καμία αναφορά στο αίτημα της Άγκυρας για αγορά μαχητικών F-16 από τις ΗΠΑ αλλά με αναφορές στις αμερικανικές ανησυχίες για τους ρωσικούς πυραύλους S-400 που έχει προμηθευτεί η Τουρκία, όπως και στην ανάγκη ισχυροποίησης των δημοκρατικών θεσμών και του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία, η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.
Η συνάντηση Μπάιντεν -Ερντογάν διήρκησε γύρω στα 20 λεπτά και στόχος ήταν προφανώς να λιώσουν οι πάγοι στις σχέσεις των δύο χωρών, πάνω από τις οποίες τελευταίως τα σύννεφα πυκνώνουν, με αποκορύφωμα τη δήλωση Ερντογάν για απέλαση μεταξύ άλλων του αμερικανού πρεσβευτή για το θέμα του Οσμάν Καβάλα, που μετά την αναδίπλωσή του, τελικά έκανε πίσω.
Στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, επισημαίνεται ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν υπογράμμισε στον Τούρκο ομόλογό του την επιθυμία του να διατηρηθούν οι εποικοδομητικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, να διευρυνθούν οι τομείς συνεργασίας τους, να γίνεται αποτελεσματικά η διαχείριση των διαφωνιών τους, χαιρετίζοντας ταυτόχρονα τις σχεδόν δύο δεκαετίες συνεισφοράς της Τουρκίας στην αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.
«Οι ηγέτες συζήτησαν τις πολιτικές εξελίξεις στη Συρία, την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στους Αφγανούς που την έχουν ανάγκη, τις εκλογές στη Λιβύη, την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις διπλωματικές προσπάθειες στο Νότιο Καύκασο. Ο πρόεδρος Μπάιντεν επιβεβαίωσε εκ νέου τη συνεργασία μας στον τομέα της άμυνας και τη σημασία του ρόλου της Τουρκίας ως συμμάχου του ΝΑΤΟ αλλά επισήμανε τις ανησυχίες των ΗΠΑ για την κατοχή από την Τουρκία του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400. Επίσης, τόνισε τη σημασία της ύπαρξης ισχυρών δημοκρατικών θεσμών, του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου για ειρήνη και ευημερία», καταλήγει η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.
Σύμφωνα με έναν ανώτερο τούρκο αξιωματούχο, η συνάντηση των δύο ηγετών διεξήχθη σε «πολύ θετικό κλίμα» και σύμφωνα με τα τουρκικά κρατικά μέσα ενημέρωσης οι δυο τους συμφώνησαν στη δημιουργία ενός μηχανισμού για τη βελτίωση των διμερών τους σχέσεων.
Παρόντες στη συνάντηση ήταν και οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Άντονι Μπλίνκεν.
Kατά την τουρκική προεδρία, «συζητήθηκαν τα αμοιβαία βήματα που πρέπει να γίνουν σύμφωνα με την κοινή προοπτική για την αύξηση του όγκου των διμερών εμπορικών συναλλαγών και υπογραμμίστηκε η βάση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης και της συμμαχίας του ΝΑΤΟ», ενώ «εκφράστηκε ικανοποίηση για τα αμοιβαία βήματα που πραγματοποιήθηκαν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».
Expressing a common will for the further strengthening and advancing of the Turkey-U.S. relations, the two leaders, to this end, agreed on forming a joint mechanism.
— Turkish Presidency (@trpresidency) October 31, 2021
Mutual steps to be taken in line with the shared perspective on increasing the bilateral trade volume were discussed, and the basis of strategic partnership and NATO alliance was underscored.
— Turkish Presidency (@trpresidency) October 31, 2021
Να σημειωθεί ότι η συνάντηση αυτή προβλεπόταν να γίνει την επόμενη εβδομάδα στο περιθώριο της συνόδου για το κλίμα (COP26) στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Εντούτοις ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν είπε χθες στους δημοσιογράφους ότι θα γινόταν σήμερα.
Οι σχέσεις μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Άγκυρας είναι τεταμένες, ιδίως μετά την αγορά του ρωσικού συστήματος S-400 από την Τουρκία.
Στις αρχές της εβδομάδας ο Ερντογάν εγκατέλειψε το σχέδιο απέλασης δέκα Δυτικών διπλωματών, μεταξύ των οποίων και του πρεσβευτή των ΗΠΑ, οι οποίοι είχαν ζητήσει την αποφυλάκιση του μαικήνα φιλάνθρωπου και ακτιβιστή Οσμάν Καβαλά. Ο Καβαλά παραμένει προφυλακισμένος, χωρίς δίκη, εδώ και τέσσερα χρόνια.
Υπενθυμίζεται ότι οι Μπάιντεν και Ερντογάν είχαν συναντηθεί για τελευταία φορά τον Ιούνιο, στην ετήσια σύνοδο του ΝΑΤΟ, ενώ ο αμερικανός Πρόεδρος δεν δέχτηκε τον τούρκο Πρόεδρο, όπως ήλπιζε εκείνος, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο.