Άλλο ένα πολυεργαλείο βγάζει από το οπλοστάσιό της η ΑΑΔΕ στον πόλεμο κατά της φοροδιαφυγής. Αυτή τη φορά στο στόχαστρο των Ελεγκτικών Αρχών μπαίνουν τα ακίνητα και συγκεκριμένα τα μη δηλωμένα Airbnb αλλά οι μακροχρόνιες ενοικιάσεις με «μαύρα» χρήματα.
Το νέο υπερόπλο της ΑΑΔΕ είναι το «Μητρώο ιδιοκτητών ακινήτων», το οποίο έρχεται τον ερχόμενο Δεκέμβριο για να συμβάλει καθοριστικά στην πληρέστερη παρακολούθηση και καταγραφή της ακίνητης περιουσίας στη χώρα.
Το νέο ηλεκτρονικό «μάτι» της εφορίας θα δίνει τη δυνατότητα στους «ράμπο» των Αρχών να έχουν πλήρη και ακριβή εικόνα για τα ακίνητα που έχουν στην ιδιοκτησία τους οι ιδιώτες. Από το στόχαστρο των Αρχών δεν θα ξεφεύγουν επίσης ούτε οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται από ενοικιαστές, διασφαλίζοντας τη σωστή δήλωση των εσόδων και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Μέσω του μητρώου, οι έλεγχοι και οι διασταυρώσεις θα γίνονται σε χρόνο dt, δίνοντας τη δυνατότητα στους ελεγκτές να έχουν ολοκληρωμένα στοιχεία για την ακίνητη περιουσία πάνω από 7 εκατομμυρίων φορολογουμένων.
Έτσι θα λειτουργεί το νέο Μητρώο
Ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα του μητρώου θα είναι η διαλειτουργικότητά του, καθώς η βάση δεδομένων που δημιουργείται θα διασυνδεθεί με το Κτηματολόγιο. Έτσι, η ΑΑΔΕ θα έχει κρυστάλλινη εικόνα για κάθε ακίνητο. Αυτή η βάση θα περιλαμβάνει λεπτομερή στοιχεία για κάθε ιδιοκτησία, όπως το εμβαδόν, η θέση, το είδος του ακινήτου (π.χ., ηλεκτροδοτούμενο, ημιτελές, κενό) και το ποσοστό συνιδιοκτησίας.
Επιπλέον, το Μητρώο θα παρέχει πληροφορίες για το αν τα ακίνητα είναι ενοικιασμένα ή δωρεάν παραχωρημένα, τα ποσά των μισθωμάτων, καθώς και τα στοιχεία των ενοικιαστών. Με αυτόν τον τρόπο, η ΑΑΔΕ θα μπορεί να παρακολουθεί τις συναλλαγές που σχετίζονται με την ακίνητη περιουσία και να ελέγχει εάν αυτές έχουν δηλωθεί σωστά.
Το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων θα αντλήσει δεδομένα από διάφορες πηγές, με κύριες τις ακόλουθες:
• Περιουσιολόγιο: Τα δεδομένα του ηλεκτρονικού Περιουσιολογίου θα μεταφερθούν αυτόματα στο Μητρώο χωρίς καμία ενέργεια από τους φορολογούμενους. Εφόσον οι ιδιοκτήτες διαπιστώσουν διαφορές ή παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους, θα μπορούν να προβούν σε διορθώσεις.
• Πλατφόρμα μισθωτηρίων και έντυπο Ε2: Οι πληροφορίες για τα μισθωμένα ακίνητα θα αντλούνται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα μισθωτηρίων της ΑΑΔΕ και το έντυπο Ε2, το οποίο καταγράφει τα εισοδήματα από ενοίκια.
• Πρόσβαση στους ενοικιαστές: Οι ενοικιαστές θα έχουν πρόσβαση στη νέα ειδική εφαρμογή και θα μπορούν να ελέγχουν τα στοιχεία των ακινήτων που νοικιάζουν. Σε περίπτωση διαφορών, όπως χαμηλότερο ενοίκιο από αυτό που καταβάλλεται, θα είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν τις πραγματικές τιμές.
Με την έναρξη λειτουργίας του Μητρώου, η ΑΑΔΕ θα έχει τη δυνατότητα να διασταυρώνει άμεσα τις δηλώσεις των ιδιοκτητών και των ενοικιαστών για τα μισθωμένα ακίνητα και τα ενοίκια που εισπράττονται. Οποιαδήποτε νέα δήλωση ή τροποποίηση στα στοιχεία ενός ακινήτου θα ενημερώνει αυτόματα το Μητρώο, εξασφαλίζοντας έτσι την ακρίβεια των δεδομένων. Παράλληλα, όταν ένας ιδιοκτήτης δηλώνει τη λήξη της μίσθωσης ενός ακινήτου, η πληροφορία θα ενημερώνεται άμεσα στο σύστημα.
«Σαφάρι» ελέγχων στα Airbnb
Την ίδια στιγμή, στην πρώτη γραμμή των ελέγχων μπαίνουν 1.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με βραχυχρόνιες μισθώσεις. Πρόκειται για περιπτώσεις φορολογούμενων που έχουν… ανοιχτούς λογαριασμούς με την εφορία. Μάλιστα, όπως ανέφερε ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, σε ομιλία του στο συνέδριο της Prodexpo, ο φοροελεγκτικός μηχανισμός έχει αναπτύξει, σε συνεργασία με τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, εργαλεία που παρέχουν ποιοτικά δεδομένα για την αγορά. Σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, 6.200 νομικά πρόσωπα έχουν δηλώσει πάνω από 3 ακίνητα, με την εικόνα συμμόρφωσης στη νομοθεσία να είναι καλή, καθώς το 90% έχει ανοίξει βιβλία, περίπου 500 έχουν δώσει λάθος κωδικούς, ενώ άλλοι 500 δεν έχουν προχωρήσει σε καμία ενέργεια.
«Τους έχουμε εντοπίσει και θα τους ενοχλήσουμε το επόμενο διάστημα για να συμμορφωθούν», είπε ο κ. Πιτσιλής. Παράλληλα, η φοροελεγκτική αρχή θεωρεί πως τα τελευταία χρόνια έχει βελτιωθεί σημαντικά το ποσοστό συμμόρφωσης των ιδιοκτητών ακινήτων σε βραχυχρόνιες μισθώσεις. Πριν από μερικά χρόνια, οι προβληματικές καταχωρήσεις (με βάση τα στοιχεία που έστελναν οι πλατφόρμες στην ΑΑΔΕ και τις διασταυρώσεις των αρχείων που ακολουθούσαν) άγγιζαν το 37%, πέρυσι το ποσοστό μειώθηκε στο 20% και φέτος εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί χαμηλότερο κοντά στο 12%.
Παράλληλα, η αύξηση των φορολογικών εσόδων από τη βραχυχρόνια μίσθωση είναι υπερδεκαπλάσια από το 2017 μέχρι σήμερα. «Το 2017 τα φορολογικά έσοδα ήταν περίπου 70 εκατ. ευρώ, ενώ πέρυσι έφθασαν τα 740 εκατ. ευρώ. Φέτος, στο πρώτο 9μηνο, έχουμε έσοδα 742 εκατ. ευρώ (έναντι 640 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2023) και εκτιμούμε ότι στο τέλος της χρονιάς θα φτάσουμε τα 830 εκατ. ευρώ», τόνισε ο κ. Πιτσιλής.
Από την πλευρά του, ο Αλέξης Πατέλης, Οικονομικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού, παρέθεσε μία σειρά από στοιχεία για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, σύμφωνα με τα οποία 100.000 κατοικίες διαθέτουν μοναδικό ΑΜΑ και μισθώνονται βραχυχρόνια, με 40.000 Αριθμούς Μητρώου Ακινήτων (ΑΜΑ) να έχουν προστεθεί την τελευταία τετραετία. «Από αυτά τα 100.000 ΑΜΑ, το 1/4 τα μισθώνει πάνω από 90 ημέρες ετησίως, για αυτό και αποφασίσαμε τελικά να μην θεσμοθετήσουμε χρονικό περιορισμό», δήλωσε ο κ. Πατέλης. Εξήγησε ότι σε φυσικά πρόσωπα ανήκουν τα 80.000, εκ των οποίων τα 4/5 νοικιάζονται κάτω από 90 ημέρες. Αντίστοιχα, σε νομικά πρόσωπα ανήκουν 20.000, με τα μισά τουλάχιστον να μισθώνονται πάνω από 90 ημέρες, γι΄ αυτό και έχει σφίξει το πλαίσιο στα νομικά πρόσωπα.
Ο κ. Πατέλης οριοθέτησε το μέσο έσοδο ανά ΑΜΑ σε 7.350 ευρώ ετησίως, ενώ σχετικά με τους περιορισμούς σε τρία διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων, εξήγησε πως στο κέντρο ελλοχεύει ο κίνδυνος αλλοίωσης του κοινωνικού ιστού. «Στις γειτονιές αυτές οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ξεπερνούν το 5%. Το μέτρο θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2025 και στο τέλος του έτους θα κρίνουμε αν το μέτρο έχει αποτέλεσμα και πρέπει να παραταθεί», συμπλήρωσε ο κ. Πατέλης.
