Τη λειτουργία του πρώτου ελληνικού Παρατηρητηρίου Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής στα Αντικύθηρα στηρίζει η COSMOTE. Το πρωτοπόρο Παρατηρητήριο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών αποτελεί μια ολοκληρωμένη ερευνητική υποδομή για την αδιάλειπτη παρακολούθηση των κλιματικών παραμέτρων στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, καθώς και για την έγκαιρη ενημέρωση της Πολιτείας σε περίπτωση ακραίων φυσικών φαινομένων.
Το Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής Αντικυθήρων (ΠΑΓΓΑΙΑ) φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις του ΟΤΕ στα Αντικύθηρα, ενώ για τη λειτουργία και τη διασύνδεση του προηγμένου εξοπλισμού μετρήσεων που χρησιμοποιεί, το παρατηρητήριο αξιοποιεί τα δίκτυα κινητής και τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες της COSMOTE.
Τα Αντικύθηρα επιλέχθηκαν από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών λόγω των ατμοσφαιρικών συνθηκών υποβάθρου, που επικρατούν στο νησί, οι οποίες είναι αντιπροσωπευτικές της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.
Στη διάρκεια της λειτουργίας του, το Παρατηρητήριο των Αντικυθήρων έχει καταγράψει με συνεχείς μετρήσεις την κατακόρυφη κατανομή της σκόνης από τη Σαχάρα, ενώ παράλληλα πραγματοποιούνται μετρήσεις ατμοσφαιρικού ηλεκτρισμού.
«Ακούγεται παράξενο να φτάνει μέχρι τη χώρα μας καπνός από δασικές πυρκαγιές στον Καναδά, κι όμως συμβαίνει», αναφέρει ο Δρ. Βασίλειος Αμοιρίδης, Διευθυντής Ερευνών του Αστεροσκοπείου. «Η μεταφορά σωματιδίων από τον Καναδά σημειώθηκε στις 27 και 28 Αυγούστου 2018. Οι πυρκαγιές ξεκίνησαν στις αρχές του μήνα, πράγμα που σημαίνει ότι ο καπνός ταξίδεψε περίπου 15 ημέρες για να φτάσει σε εμάς. Καταγράψαμε τέφρα και από την Αίτνα, στις 29 Αυγούστου», εξηγεί η διδακτορική ερευνήτρια του Αστεροσκοπείου, κα Άννα Γιαλιτάκη, που ασχολείται με το Παρατηρητήριο.
«Ειδικά σε ό,τι αφορά στις φωτιές του Καναδά, παρατηρήσαμε αρκετά μεγάλες συγκεντρώσεις καπνού που διαχύθηκε στην στρατόσφαιρα. Ο καπνός αυτός λειτουργεί ως ένα πέπλο που σκιάζει τον πλανήτη από την ηλιακή ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να φτάνει στην επιφάνεια της Γης λιγότερη ενέργεια, επηρεάζοντας το ενεργειακό ισοζύγιο του πλανήτη και το κλίμα», σημειώνει ο Δρ. Αμοιρίδης.
Οι μετρήσεις του Παρατηρητήριου ακολουθούν τα πρότυπα αντίστοιχων ευρωπαϊκών υπερ-σταθμών και τις διεθνείς προδιαγραφές του συστήματος παρακολούθησης του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού GAW/WMO.
Το Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής Αντικυθήρων συστάθηκε από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών για να εξυπηρετήσει τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα με σκοπό την αδιάλειπτη παρακολούθηση του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, σύμφωνα με τις επιταγές των αρμόδιων διεθνών οργανισμών και των πρόσφατων Εκθέσεων Αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή αλλά και της θεματικής στρατηγικής της ΕΕ για την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Με όραμα να συμβάλλει σε έναν κόσμο καλύτερο, μέσα από την τεχνολογία, η COSMOTE προωθεί την έρευνα και την καινοτομία, ενώ στηρίζει σταθερά δράσεις της επιστημονικής κοινότητας και ερευνητικά προγράμματα.