Η δράση της Ε.Ε. με το Ταμείο Ανάκαμψης και τα κονδύλια που θα απελευθερωθούν την επόμενη τριετία συνεχίζει να απασχολεί πολιτικούς, επενδυτές και αναλυτές όχι τόσο για το ύψος των κονδυλίων όσο κυρίως για την απορροφητικότητα και τη διασύνδεσή της με τις μεταρρυθμίσεις σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα περισσότερο παρά ποτέ και στην έξοδο από μια μεγάλη δεκαετή κρίση έχει ανάγκη να εκπονήσει ένα συνεκτικό σχέδιο ανάκαμψης, να επιταχύνει δομικές μεταρρυθμίσεις, να αποκλείσει «πελατειακές» λογικές του παρελθόντος.
Η φετινή χρονιά θα είναι υφεσιακή σε μέγεθος που είναι δύσκολο να προβλεφθεί ακόμη, καθώς η εξάπλωση της πανδημίας συνεχίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ανάκτηση του ΑΕΠ, που απώλεσε η χώρα από την κρίση, είναι το στοίχημα της Ελλάδας, η οποία τα επόμενα επτά χρόνια θα έχει να διαχειριστεί πάνω από 70 δισ. και με τη μόχλευση που μπορεί να επιτύχει να καταφέρει να εξισορροπήσει την αποεπένδυση που υπέστη. Οι επενδύσεις στην έρευνα και στην καινοτομία, η επιτάχυνση απονομής Δικαιοσύνης, η διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και η μείωση της φορολογίας είναι βασικοί πυλώνες για την επιτυχία στο μεγάλο αυτό εγχείρημα.
Ο μετασχηματισμός της οικονομίας πρέπει να στοχεύσει στην αρωγή των βιώσιμων μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, καθώς η χώρα μας βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο σε σχέση με την Ευρώπη σε θέματα μεγέθους και απασχόλησης, έχει πολύ υψηλό ποσοστό αυτοαπασχολούμενων, με επιχειρήσεις χαμηλής προστιθέμενης αξίας, χαμηλής παραγωγικότητας και σχετικά υψηλής φοροδιαφυγής. Είναι η τελευταία ευκαιρία για τη μετάβαση σε ένα διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο, που θα μας φέρει πιο κοντά στις προηγμένες οικονομίες, καθώς τα χρήματα είναι πολλά και η διάθεση υπάρχει ώστε να εκμεταλλευτεί χώρα αυτή τη μεγάλη ευκαιρία.
Αναδιάρθρωση, ρευστότητα και στροφή στις ΑΠΕ
Θέτουμε στο μικροσκόπιο τη ΔΕΗ, τη μεγάλη εισηγμένη που ελέγχεται από το Δημόσιο και η οποία βρίσκεται σε φάση πλήρους αναδιοργάνωσης προκειμένου να επανέλθει με διαφορετικά κριτήρια στον ενεργειακό χάρτη της χώρας.
Η σύσταση της ΔΕΗ τον Αύγουστο του 1950 εθνικοποίησε την παραγωγή και διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θεωρήθηκε πλέον υπηρεσία κοινής ωφέλειας. Η ΔΕΗ είχε το αποκλειστικό προνόμιο της κατασκευής, λειτουργίας και εκμετάλλευσης υδροηλεκτρικών και θερμικών εργοστασίων, της χρήσης (κατά προτίμηση) εθνικών καυσίμων και την υποχρέωση κατασκευής εθνικού δικτύου μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, το μονοπώλιο διάθεσης και πώλησης του παραγόμενου ηλεκτρικού ρεύματος.
Το 1950 ο ηλεκτροδοτούμενος πληθυσμός της χώρας ήταν 55% του συνόλου, ενώ το 1955 έφτασε το 59,1%. Το μονοπώλιο της ΔΕΗ στην παραγωγή, μεταφορά, διανομή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας έχει αρθεί πλήρως από το 2012, ενώ εξαίρεση αποτελούν τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ) στα οποία έχει αρθεί μερικώς. Το εθνικό δίκτυο μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικού μήκους περίπου 208.000 χλμ., έχει περάσει στη διαχείριση διαφορετικών εταιρειών, πλήρως θυγατρικών της ΔΕΗ κατά τη σύστασή τους.
Συγκεκριμένα, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ Α.Ε.) είναι υπεύθυνος για το δίκτυο μεταφοράς, ενώ ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Μεταφοράς και Διανομής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.) είναι υπεύθυνος για το δίκτυο διανομής (δίκτυο μέσης τάσης 20kV, 15kV, 6.6kV, δίκτυο χαμηλής τάσης 400V) και διανέμει την ισχύ σε κάθε καταναλωτή της ελληνικής επικράτειας.
Τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι τα ατμοηλεκτρικά, τα υδροηλεκτρικά φράγματα, τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα που βρίσκονται κυρίως στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους.
Το 2017 η Γ.Σ. της ΔΕΗ ενέκρινε την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ, αφού προηγουμένως οι τέσσερις δανείστριες τράπεζες απέσυραν τις επιφυλάξεις τους για τη βιωσιμότητα των δανείων της επιχείρησης. Στις 19 Ιουνίου του 2017 ξεκίνησε η διαπραγμάτευση των 232.000.000 μετοχών της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών, με μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ και την επιστροφή σε είδος στους μετόχους της, των μετοχών της Εταιρείας, κατά την αναλογία συμμετοχής τους στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ.
Στο πρώτο τρίμηνο του 2020 η εταιρεία κατέγραψε αυξημένα έσοδα, στο 1,218 δισ.€ που ήταν 7,1% υψηλότερα από το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Τα επαναλαμβανόμενα EBITDA έφτασαν τα 182 εκατ.€ έναντι ζημιών 66,3 εκατ.€, ενώ καταγράφηκαν ζημιές μετά φόρων 11,1 εκατ.€ έναντι 218 εκατ.€, ως αποτέλεσμα του πλάνου αναδιάρθρωσης που υλοποιεί η διοίκηση.
Επιπλέον, τα αποτελέσματα του α' τριμήνου 2020 έχουν επηρεαστεί και από την πρόβλεψη για αποζημιώσεις προσωπικού ύψους 8,5 εκατ.€. Η βελτίωση του επαναλαμβανόμενου EBITDA για το α' τρίμηνο του 2020 οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση των τιμών φυσικού αερίου και στη χαμηλότερη Οριακή Τιμή Συστήματος.
Στην προμήθεια ρεύματος, το μερίδιο της Δημόσιας Επιχείρησης υποχώρησε στο 66,13% από 66,29% τον Μάιο, σύμφωνα με το δελτίο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Κατά τη διάρκεια του Ιουλίου η Δημόσια Επιχείρηση κατάφερε να αντλήσει ρευστότητα με ενέχυρο τις ληξιπρόθεσμες οφειλές πελατών της με JP Morgan και Pimco, αντλώντας ένα συνολικό ποσό της τάξης των 610 εκατ.€, με ικανοποιητικό επιτόκιο για τα δεδομένα των δύο συναλλαγών. Τα κεφάλαια που αντλήθηκαν θα αντικαταστήσουν ακριβότερο δανεισμό. Η κίνηση αυτή μαζί με τη στροφή του στρατηγικού σχεδιασμού της εταιρείας στις ΑΠΕ και τη δέσμευση για σταδιακή και γρήγορη απεξάρτηση από τον λιγνίτη έχει διαφοροποιήσει το διεθνές κλίμα, κάτι που φάνηκε και στην άνοδο της τιμής της μετοχής από τα χαμηλά του Μαρτίου στο 1,45€ έως σήμερα στα 3,90€.
Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Σεπτεμβρίου η ΔΕΗ εκκινεί το δεύτερο πρόγραμμα οικειοθελούς αποχώρησης και θα αφορά περίπου 1.700 εργαζόμενους από όλο τον όμιλο. Στο πρώτο πακέτο της εθελουσίας εξόδου συμμετείχαν συνολικά 702 εργαζόμενοι από τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και τις θυγατρικές της Μελίτη και Μεγαλόπολη. Το όφελος που αποκομίζει η εταιρεία υπολογίζεται σε 48 εκατ.€.
Το επόμενο μεγάλο βήμα για τη ΔΕΗ είναι η μεταβίβαση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, αφού πρώτα εγκριθεί το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για τη θυγατρική της, το οποίο θα ξεκινήσει το 2021 και θα έχει διάρκεια μέχρι το 2024 με δυνατότητα ανανέωσης έως το 2028. Η αντικατάσταση των συμβατικών ρολογιών με «έξυπνους μετρητές» είναι το πρώτο μεγάλο έργο του ΔΕΔΔΗΕ, ώστε να αναβαθμιστεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και να περιοριστεί η ρευματοκλοπή.
Turnaround story σε εξέλιξη, λοιπόν, για τη μεγάλη δημόσια εισηγμένη.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφόρησε την 1η Αυγούστου