Η απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση προσθέτει περαιτέρω πίεση στην παγκόσμια οικονομία, σε μια περίοδο που επικρατούν μια σειρά από καθοδικοί κίνδυνοι στις αγορές, σύμφωνα με το World Economic Outlook Update του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Το update στην έκθεση του Ταμείου αναθεωρεί τα στοιχεία που είχαν ανακοινωθεί τον Απρίλιο, καθώς το outlook που είχε προβλέψει αρχικά έκανε λόγο για 3,2% παγκόσμιας ανάπτυξης και 3,5% το 2017. Στη σημερινή δημοσίευση του ΔΝΤ μειώνονται οι εκτιμήσεις κατά 0,1%, στο 3,1% και 3,4% αντίστοιχα.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου, που “ξάφνιασε” τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, σηματοδοτεί την έλευση ενός σημαντικού καθοδικού κινδύνου για την παγκόσμια οικονομία. Ως αποτέλεσμα, το παγκόσμιο outlook για το 2016-2017 έχει επιδεινωθεί, παρά τις καλύτερες από τις αναμενόμενες αποδόσεις στις αρχές του 2016. Η επιδείνωση αυτή αντικατοπτρίζει τις αναμενόμενες μακροοικονομικές συνέπειες μιας αρκετά μεγάλης αύξησης της αβεβαιότητας, μεταξύ άλλων και στο πολιτικό σκηνικό.
Η αβεβαιότητα αυτή αναμένεται να επηρεάσει την εμπιστοσύνη και τις επενδύσεις, μεταξύ άλλων μέσω των επιπτώσεών της στις οικονομικές συνθήκες και στο κλίμα της αγοράς γενικότερα. Η αρχική αντίδραση των χρηματοπιστωτικών αγορών ήταν ισχυρή, ωστόσο σε γενικές γραμμές ομαλή.
Από τα μέσα Ιουλίου, η λίρα έχει αποδυναμωθεί κατά περίπου 10% και, παρά την κάποια ανάκαμψη, οι τιμές των μετοχών έχουν υποχωρήσεις σε αρκετούς τομείς, ιδιαίτερα των ευρωπαϊκών τραπεζών, ενώ μειώθηκαν και οι αποδόσεις στα περιουσιακά στοιχεία που θεωρούνται ασφαλή.
Μειωμένο το outlook και της Βρετανίας
Ο Maury Obstfeld, επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, αναφερόμενος στους κινδύνους που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία, πέρα από το Brexit, μίλησε για το προσφυγικό και οι πιέσεις που ασκεί στις χώρες υποδοχής και προέλευσης των μεταναστών και των εκτοπισμένων ατόμων, τους γεωπολιτικούς κίνδυνους που παραμένουν, τις περιφερειακές συγκρούσεις , αλλά και τη διατήρηση της μακροχρόνιας ανεργίας.
Αναφερόμενος στις επιπτώσεις του Brexit υποστήριξε ότι θα είναι μεγαλύτερες στην Ευρώπη και κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο. Για την Ευρωζώνη το ΔΝΤ εκτιμά πως εφέτος θα αναπτυχθεί κατά 1,6%, βελτιώνοντας την πρόβλεψη του Απριλίου κατά 0,1%, ωστόσο θεωρεί πως το 2017 θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1,4%, ήτοι 0,2% χαμηλότερα σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη. Για τη Βρετανία το ΔΝΤ αναμένει πως εφέτος θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1,7%, έναντι 1,9% που ήταν η παρελθούσα πρόβλεψη, ενώ για το 2017 το Ταμείο εκτιμά πως το βρετανικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά μόλις 1,3%, ήτοι κατά 0,9% λιγότερο από όσο εκτιμούσε τον Απρίλιο όταν προέβλεπε για το επόμενο έτος ανάπτυξη της Βρετανίας με ρυθμό 2,2%.
Για τη γερμανική οικονομία το ΔΝΤ προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,4% από 1,6%, που ήταν η παλαιότερη πρόβλεψη. Για τις ΗΠΑ η ανάπτυξη για φέτος τοποθετείται στο 2,2% και το 2017 στο 2,5%. Για την Ιαπωνία αναμένει ανάπτυξη 0,3% εφέτος και 0,1% το 2017. Για την Κίνα εκτιμά επέκταση του ΑΕΠ κατά 6,6% το 2016 και 6,2% το 2017. Για τη Ρωσία αναμένει ύφεση 1,2% το 2016 (έναντι εκτίμησης για ύφεση 1,8% προηγουμένως) και επιστροφή στην ανάπτυξη με ρυθμό 1% το 2017.
Πηγή γραφήματος: ΔΝΤ
Επιπλέον κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία
Το ΔΝΤ αναφέρθηκε επίσης στους υπόλοιπους κινδύνους για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, πέρα από το Brexit, οι οποίοι θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγαλύτερη επιδείνωση. Συγκεκριμένα, αναφέρεται σε "ανεπίλυτα ζητήματα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, ιδίως στις ιταλικές και πορτογαλικές τράπεζες".
Συγκεκριμένα, το ΔΝΤ εκτιμά ότι "οι παρατεταμένες αναταράξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και η αυξανόμενη αποστροφή κινδύνου παγκοσμίως θα μπορούσε να έχει σοβαρές μακροοικονομικές επιπτώσεις, μεταξύ άλλων και μέσω της επιδείνωσης των προβλημάτων του τραπεζικού κλάδου, ιδιαίτερα στις ευάλωτες οικονομίες".
Το Ταμείο προειδοποίησε επίσης ότι "πολιτικές διαιρέσεις εντός των προηγμένων οικονομιών ενδέχεται να παρεμποδίσουν τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των μακροχρόνιων διαρθρωτικών προκλήσεων και του προβλήματος των προσφύγων", καθώς και ότι "μια στροφή προς πολιτικές προστατευτισμού συνιστά μια ξεχωριστή απειλή".
Τέλος, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η τρομοκρατία σημειώνεται ότι επιβαρύνουν ιδιαίτερα το outlook αρκετών οικονομιών, κυρίως στη Μέση Ανατολή.