(Φωτ.: Πεκίνο - 01/10/2009. Γυναίκες μέλη της εθνοφρουράς, εφεδρική δύναμη πολιτών υπό τον στρατό της Κίνας, παρελαύνουν μπροστά από την πλατεία Τιανανμέν κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής παρέλασης για την 60ή επέτειο της Κίνας. Όσο ο «κόκκινος δράκος» χάνει τη λάμψη του, ορισμένες οικονομίες - δορυφόροι ωφελούνται, όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτική σε περίπτωση απότομης προσγείωσης.)
Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Είναι το θέμα που μονοπωλεί το ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο τις τελευταίες εβδομάδες. Η κινεζική οικονομία εμφανίζει σημάδια «κόπωσης» και προκαλεί ζάλη στην παγκόσμια επενδυτική κοινότητα, επηρεάζοντας τα πάντα. Από το πετρέλαιο μέχρι τα εμπορεύματα και από τα χρηματιστήρια μέχρι τα επενδυτικά πλάνα των επιχειρήσεων.
Στην αρχή ήταν τα στοιχεία για τα κινεζικά εργοστάσια που... χάλασαν την πρωτοχρονιά των επενδυτών. Χθες, τα στοιχεία για την ανάπτυξη της Κίνας εμφανίστηκαν ανάλογα των εκτιμήσεων. Η Κίνα αναπτύσσεται ετησίως κατά 0,1% χαμηλότερα από το ψυχολογικό όριο του 7% που αποτελούσε και στόχο της κυβέρνησης και 0,4% χαμηλότερα από το 7,3% του 2014. Τι σημαίνει αυτό;
Είναι ο χαμηλότερος ρυθμός ανάπτυξης της 25ετίας για τον ασιατικό γίγαντα, ενώ η επιβράδυνση γίνεται ακόμη πιο αισθητή όταν συγκριθεί ο φετινός ρυθμός με το 14,2% του 2007. Από το 1989 έως το 2015 η Κίνα αναπτύσσεται με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 9,88%, καταγράφοντας ιστορικό υψηλό στο πρώτο τρίμηνο του 1993 (15,4%) και χαμηλό το τέταρτο τρίμηνο του 1990 (3,8%).
Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη, αρκεί το στοιχείο ότι η επιπρόσθετη ετήσια οικονομική παραγωγή της Κίνας, ακόμη και στο φετινό επίπεδο, είναι ανάλογη του συνολικού ΑΕΠ οικονομιών όπως της Ελβετίας, ή της Ολλανδίας. Επίσης, η Κίνα εκτιμάται πως θα συνεχίσει να παράγει σχεδόν το ένα τέταρτο της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής μέχρι το 2020.
Σταθεροποίηση ή ανώμαλη προσγείωση;
Ορισμένοι αντιμετωπίζουν με ψυχραιμία την οικονομική επιβράδυνση της Κίνας στηριζόμενοι στην άποψη πως «ό,τι ανεβαίνει... κατεβαίνει». Εξηγούν πως η δύναμη της... οικονομικής βαρύτητας είναι φυσιολογικό να παρασύρει την κινεζική οικονομία, η οποία, μετά από μία 25ετία «εκρηκτικής» ανάπτυξης, δείχνει να... ξαποσταίνει, δεν «βλέπουν», ωστόσο, ανώμαλη προσγείωση μέσα στο 2016, αλλά σταθεροποίηση μεγεθών και λήψη μέτρων τόνωσης της οικονομίας.
Μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι στέκονται στο γεγονός πως ο ασιατικός γίγαντας παλεύει με την επιβράδυνση και την ίδια ώρα θέλει να πείσει τον κόσμο ότι θα συνεχίσει να αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της παγκόσμιας οικονομίας. Η Credit Suisse, για παράδειγμα, εκτιμά ότι υφίστανται οι προϋποθέσεις για να σκάσει σε δεύτερο χρόνο η κινεζική φούσκα: πτώση - ρεκόρ στα συναλλαγματικά αποθέματα, στις τιμές ακινήτων και στις τιμές παραγωγού, όμως κάνει λόγο για βραχυπρόθεσμη σταθεροποίηση ορισμένων δεικτών.
Στον αντίποδα, πολλοί αναλυτές βλέπουν το... ποτήρι μισοάδειο και σπεύδουν να κηρύξουν το... τέλος της κινεζικής αυτοκρατορίας.
Μπορεί η Ινδία;
Δεν λείπουν, μάλιστα, οι φωνές που «βαφτίζουν» την Ινδία «επόμενη Κίνα» και προσπαθούν να σταθμίσουν τις επιπτώσεις μίας τέτοιας μετάβασης. Όμως τέτοιες αλλαγές δεν γίνονται από τη μία ημέρα στην άλλη. Ακόμη και οι «ταύροι» των αγορών παραδέχονται ότι η Ινδία είναι μία πολύ διαφορετική χώρα από την Κίνα και χρειάζεται σίγουρα μία δεκαετία για να μπορέσει –αν ποτέ τα καταφέρει– να σηκώσει το βάρος ενός τέτοιου ρόλου.
Και μπορεί η ινδική οικονομία να εκτιμάται πως θα βρεθεί στο Νο 3 του κόσμου το 2020, όμως είναι επιτακτική ανάγκη να αυξήσει τις επενδύσεις και να βελτιώσει τις υποδομές της. Με άλλα λόγια, να εμφανίσει μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης για να αποδείξει ότι διαθέτει έστω ορισμένες από τις... αρετές της Κίνας.
Πολλοί «τρίβουν τα χέρια τους», αλλά...
Όσο η Κίνα χάνει τη λάμψη της, ορισμένες οικονομίες - δορυφόροι ωφελούνται από το χαμηλότερο εργατικό κόστος, όπως η Ινδονησία, το Βιετνάμ και το Μπαγκλαντές, όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτική σε περίπτωση απότομης προσγείωσης.
Η Ρωσία και η Βραζιλία, από την πλευρά τους, θα ήθελαν πολύ να αντικαταστήσουν – έστω μερικώς– την Κίνα, εμφανίζουν όμως υπερβολική εξάρτηση στις τιμές των εμπορευμάτων και θεωρούνται εύκολοι στόχοι σε περιόδους αναταράξεων.
...ο πλανήτης δεν είναι είναι έτοιμος να χάσει τον «δράκο»
Σήμερα, το ερώτημα που απασχολεί τις αγορές έχει να κάνει λιγότερο με το ποιο είναι το επόμενο «εργοστάσιο» του πλανήτη, και περισσότερο με το αν η Κίνα θα καταφέρει –και για πόσο– να διατηρήσει τα σκήπτρα. Γιατί μόνο έτσι θα αποφευχθεί μία παγκόσμια κρίση, καθώς η Κίνα είναι αυτή που απορροφά τους παγκόσμιους κραδασμούς και «συντηρεί» το όνειρο της ευημερίας τόσο στη Δύση όσο και στο εσωτερικό της.
Η Κίνα παράγει φθηνά, η Κίνα καταβροχθίζει πρώτες ύλες από ολόκληρο τον κόσμο, η Κίνα καταναλώνει... τα πάντα και ο πλανήτης δεν είναι έτοιμος να την «χάσει».
