Του Γιώργου Φιντικάκη
Καμπανάκι για τις καθυστερήσεις εξεύρεσης λύσης στην αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων χτυπά στην έκθεσή του το ΔΝΤ, επισημαίνοντας ότι όσο αυτή αργεί να έρθει, τόσο θα αυξάνονται οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία.
Στην έκθεση κάνει λόγο για την αδύναμη κουλτούρα πληρωμών στην Ελλάδα, μιλά για την αναποτελεσματική μέχρι τώρα μείωση των «κόκκινων» δανείων, εξαιτίας της αδύναμης κερδοφορίας και της περιορισμένης ρευστότητας των τραπεζών, καλεί τις διοικήσεις τους όπως και την κυβέρνηση να εργαστούν πιο στενά για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ενώ συνιστά περαιτέρω άρση των capital controls, αλλά με προσεκτικά βήματα.
Σε ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης για τον ελληνικό τραπεζικό ταμείο, το ΔΝΤ εκφράζει τους προβληματισμούς του ως προς το κατά πόσο οι λύσεις που βρίσκονται στο τραπέζι για τα «κόκκινα» δάνεια, όπως τα σχέδια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (APS) και αυτό της Τράπεζας της Ελλάδος, δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση, σημειώνοντας ότι πρέπει να ελεγχθούν προσεκτικά ως προς το αν συνάδουν με τους κανόνες περί κρατικής στήριξης και να υπολογισθούν προσεκτικά οι επιπτώσεις τόσο στους ισολογισμούς των τραπεζών, όσο και στο δημόσιο χρέος.
Επισημαίνει ότι η αργή μείωση του στοκ των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων θα καθυστερήσει την χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, καθιστώντας παράλληλα τις τράπεζες ευάλωτες ως προς την διαχείριση ρίσκων, με κίνδυνο τη μείωση της εμπιστοσύνης προς αυτές και την εξάντληση της κεφαλαιακής τους θέσης.
Απαιτείται άμεση δράση
Το Ταμείο κάνει ειδική αναφορά σε κάθε ένα από τα σχέδια που έχουν πέσει στο τραπέζι και συνιστά σειρά κινήσεων προκειμένου αφενός να αποπληρωθεί μεγάλο κομμάτι των δανείων, αφετέρου να αποκατασταθεί η «αδύναμη κουλτούρα πληρωμών».
Επισημαίνει καταρχήν ότι η κυβέρνηση σε συνδυασμό με τους Ευρωπαίους εταίρους, θα πρέπει να εξετάσουν με προσοχή τα σχέδια μείωσης των NPEs με κρατική στήριξη, καθώς όπως λέει, τέτοιες στρατηγικές θα είναι τελικά αναπόφευκτες, εφόσον οι ιδιωτικές λύσεις δεν φέρουν αποτελέσματα.
Σημειώνει ταυτόχρονα ότι οι τράπεζες πρέπει να «χτίσουν κεφάλαια» προκειμένου να μπορέσουν να στηρίξουν τους φιλόδοξους στόχους μείωσης των NPEs, ενώ χαρακτηριστική είναι η αναφορά του ότι ακριβώς επειδή δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ζήτηση για έκδοση νέων μετοχών, αυτό μπορεί να γίνει με χρηματοοικονομικά εργαλεία τα οποία δεν θα προκαλούν διάχυση (non dilutive instruments). Παράλληλα, οι τράπεζες καλούνται να ενισχύσουν τα εργαλεία μείωσης των NPEs και να προχωρήσουν σε ιδιωτικές λύσεις-ρυθμίσεις.
Ειδική αναφορά γίνεται στην έκθεση στο θέμα του υπό διαμόρφωση πλαισίου για τη προστασία της πρώτης κατοικίας με στόχο την μείωση της εμπλοκής του δικαστηρίου. Το Ταμείο συνιστά τη διευκόλυνση των πλειστηριασμών, την ένταξη των επιχειρήσεων στον εξωδικαστικό αλλά και την ενίσχυση των προσπαθειών προκειμένου να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των τραπεζών στο πλαίσιο του NPL Forum.
Στο μέτωπο των capital controls, συνιστά την περαιτέρω άρση τους αλλά με προσεκτικά βήματα, ενώ τέλος ειδική αναφορά κάνει στο σκέλος των καλύτερων πρακτικών διακυβέρνησης από τις τράπεζες, όπως και στην ανάγκη περαιτέρω μείωσης του κόστους τους.