Συζητήσεις προκάλεσε η αναθεώρηση ελαφρώς επί τα χείρω των προβλέψεων της Τράπεζας της Ελλάδος για την φετινή ύφεση, με τα νέα και πιο απαισιόδοξα σενάρια να αποτελούν σε κάθε περίπτωση μια πραγματικότητα. Σύμφωνα με την χθεσινή της έκθεση, η ύφεση θα κυμανθεί σε 5,8% στο βασικό σενάριο και σε 9,4% στο δυσμενές. Σε διαδικτυακό πάνελ του φόρουμ των Δελφών τον Απρίλιο ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας είχε μιλήσει για ύφεση 4% στο βασικό σενάριο και 8% στο ακραίο.
Τι βλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος και παραθέτει νέα και ελαφρώς χειρότερα σενάρια ; Βλέπει καταρχήν ότι τα μαντάτα και τα στοιχεία για τον τουρισμό δεν είναι καλά, ότι ο Ιούνιος ήταν σχεδόν μηδενικός από πλευράς κρατήσεων – οι τουριστικοί παράγοντες μιλούν για πτώση γύρω στο 90% σε σχέση με πέρυσι- και ότι ακόμη και τα αισιόδοξα σενάρια για όλη την χρονιά προβλέπουν βουτιά τουλάχιστον 60% των τουριστικών εισπράξεων.
Κυρίως όμως βλέπει ότι η πανδημία συνεχίζει να επελαύνει σε πλειάδα χωρών, ότι σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ καταγράφονται καθημερινά ημερήσια ρεκόρ νέων κρουσμάτων και ότι ο φόβος ενός δεύτερου παγκόσμιου γύρου πανδημίας είναι υπαρκτός, όπως και μια δεύτερη φάση lockdown. Εδώ στηρίζεται και το κακό σενάριο για ύφεση 9,4% για το οποίο στην έκθεση της ΤτΕ υπάρχει σαφής αναφορά στο ενδεχόμενο ενός δεύτερου γύρου πανδημίας.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη. Ότι ακόμη και να μην υπάρξει δεύτερος γύρος πανδημίας είναι πολλά τα ξενοδοχεία που με πρωτοβουλία των ίδιων των επιχειρηματιών, ακριβώς επειδή αυτοί θεωρούν ότι το κόστος θα είναι πολύ μικρότερο από το τελικό όφελος, επιλέγουν φέτος να μην ανοίξουν. Είναι ένας εντελώς απρόβλεπτος παράγοντας, που αναγκάζει την ΤτΕ καθώς και άλλους φορείς να αναθεωρούν επί τω αρνητικότερο τις εκτιμήσεις τους για τον τουρισμό μετά και τα όσα συνέβησαν τον Ιούνιο.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι όλα τα εποχικά ξενοδοχεία παρέμειναν κλειστά, ενώ τα ελάχιστα 12μηνης λειτουργίας τα οποία άνοιξαν, τελικά λειτούργησαν με ελάχιστες πληρότητες. Αυτός είναι και ο λόγος που στην νομισματική της έκθεση, η ΤτΕ εκτιμά ότι μια μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων των ξένων επισκεπτών κατά 60% σε σχέση με πέρυσι, δηλαδή κατά 10,8 δισ ευρώ, θα οδηγήσει σε πτώση κατά 5,3% του ΑΕΠ. Σημειωτέον ότι για παρόμοιας τάξης “βουτιά” στα τουριστικά έσοδα της Ελλάδος, της τάξης του 50%, κάνει λόγο σε έκθεσή της και η ιταλική τράπεζα UniCredit.
Το μήνυμα της έκθεσης της ΤτΕ είναι προφανές. Έξι μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και η λέξη που δίνει το στίγμα είναι “αβεβαιότητα”. Δείγμα άλλωστε αυτής της κατάστασης είναι και τα τρία σενάρια που παρουσιάζει η κεντρική τράπεζα στην έκθεση, τα οποία και αποτελούν κοινή συμφωνία με την ΕΚΤ, ακριβώς για να υποδηλώσουν την έντονη αβεβαιότητα που υπάρχει.
Εξάλλου δείγμα ότι δεν υπάρχει μια σταθερά και ότι τα πράγματα αλλάζουν από την μια στιγμή στην άλλη είναι και το ότι στην έκθεση της ΤτΕ δεν έχει συμπεριληφθεί η επίπτωση που θα φέρει μια τυχόν συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο μέσα στον Ιούλιο. Κάτι τέτοιο προφανώς και θα λειτουργήσει θετικά σε επίπεδο προσδοκιών και ψυχολογίας, άρα θα αποτελέσει ένα “συν” στο σκέλος της προσέλκυσης επενδύσεων.
Στην πράξη η έκθεση απεικονίζει το γεγονός ότι έχουμε φτάσει στα μέσα της χρονιάς και ακόμη το τοπίο παραμένει θολό, ακριβώς γιατί δεν υπάρχει ένα αισιόδοξο επιδημιολογικό σενάριο. Οι οικονομίες ανοίγουν, αλλά στην πραγματικότητα, ο πλανήτης βρίσκεται ακόμη σε vertigo. Ενώ η μετά την άλλη οι οικονομίες γυρνούν δειλά το κλειδί της μηχανής, νέα σενάρια μιλούν για επάνοδο των lockdown και της καραντίνα από το φθινόπωρο ή και μέσα στο 2022. Κατάσταση που εξηγεί γιατί όλες οι εγχώριες και διεθνείς προβλέψεις βλέπουν ότι η παγκόσμια οικονομία, άρα και η ελληνική, θα συνεχίσουν να χορεύουν για καιρό στο ρυθμό της αβεβαιότητας μέχρι να βρεθεί η θεραπεία.
