Η οροφή που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για το δημόσιο χρέος, το ότι δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ, είναι πλέον άτοπη και είναι καιρός να αναθεωρηθεί, δήλωσε την Τετάρτη ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ.
Τα μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να διατηρούν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος τους κάτω από το 60% ώστε να εξασφαλίζεται η σταθερότητα του ενιαίου νομίσματος, του ευρώ, που σήμερα έχουν υιοθετήσει τα 19 από τα 27 της μέλη.
Τα όρια αυτά συμφωνήθηκαν στο πρωτόκολλο της Συμφωνίας του Μάαστριχτ το 1992 αλλά με την πραγματικότητα σήμερα να έχει αλλάξει η ΕΕ μελετά την αναθεώρηση των κανόνων αυτών που θέτουν τα όρια δανεισμού και επιβάλλουν τη δημοσιονομική πειθαρχία.
Η ανάγκη για αλλαγές στους κανόνες αυτούς έχει γίνει πιο επιτακτική λόγω της πανδημίας COVID-19, εκτίμησε ο Ρέγκλινγκ σε ομιλία του στη βελγική κεντρική τράπεζα.
«Κατά την άποψη μου το όριο του 3% για το δημοσιονομικό έλλειμμα παραμένει σχετικό και αυτό είναι καλό γιατί αναφέρεται στη Συνθήκη. Όμως πρέπει να ξανασκεφτούμε το όριο για το δημόσιο χρέος, η καλύτερα τον στόχο του 60% για το δημόσιο χρέος ο οποίος είχε λογική όταν έλαβαν χώρα οι διαπραγματεύσεις για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Σήμερα όμως δεν έχει λογική», δήλωσε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Ο ESM είναι ένα μόνιμο πρόγραμμα χρηματοδότησης της ΕΕ για τα 19 κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ, το οποίο διαδέχτηκε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τον Ιανουάριο του 2013, όταν επικυρώθηκε από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει τις προτάσεις της για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, του αποκαλούμενου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, προς το τέλος της φετινής χρονιάς. Η αναθεώρηση των κανόνων θα εστιάσει στον τρόπο μεταχείρισης του χρέους και των επενδύσεων και σε αλλαγές των μεθόδων μέτρησης ώστε να γίνει πιο ρεαλιστική.
Η τελική απόφαση για τις αλλαγές των κανόνων θα είναι στα χέρια των κυβερνήσεων της ΕΕ το πιθανότερο μετά από συνομιλίες το 2022 καθώς οι τωρινοί κανόνες θα παραμείνουν σε πάγο ώστε να υπάρξει ευελιξία στην αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19.
Σύμφωνα με τον Ρέγκλινγκ, το μέσο επίπεδο δημόσιου χρέους στη ζώνη του ευρώ σήμερα βρίσκεται στο 100% του ΑΕΠ και η διατήρηση των παλιών κανόνων που υποχρεώνουν τα κράτη να μειώνουν το δημόσιο χρέος τους κάθε έτος κατά το ένα εικοστό του ποσού που υπερβαίνει την οροφή του 60%, δεν έχει οικονομική λογική.
Ένας άλλος λόγος έχει να κάνει με το ότι τα επιτόκια σήμερα είναι πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα που βρίσκονταν τη δεκαετία του 1990 και δεν αναμένεται να επιστρέψουν στα επίπεδα αυτά σύντομα. «Κατά συνέπεια, η ικανότητα των κυβερνήσεων να επωμίζονται χρέος είναι μεγαλύτερη σήμερα από ότι υπέθετε η Συνθήκη του Μάαστριχτ», ανέφερε ο Ρέγκλινγκ.
Ωστόσο, ο επικεφαλής του ESM προειδοποίησε ότι οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης σήμερα είναι επίσης χαμηλότεροι και οι κυβερνήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με αυξανόμενα κόστη χρηματοδότησης συντάξεων και περίθαλψης λόγω της γήρανσης των πληθυσμών.
