Του Απόστολου Σκουμπούρη
Η Ελλάδα είναι η χώρα που διατηρεί την καλύτερη σχέση με τη Ρωσία από κάθε άλλο ευρωπαϊκό κράτος, όμως αυτό δεν έχει «κεφαλαιοποιηθεί» - αντάξια αυτής της σχέσης - σε εμπορικό, οικονομικό, επενδυτικό ή τουριστικό επίπεδο. Τα περιθώρια βελτίωσης των ευρύτερων οικονομικών σχέσεων με τη Ρωσία είναι τεράστια, παρά τις μεγάλες δυσκολίες που φέρνει το συνεχιζόμενο εμπάργκο.
Όμως, το κεντρικό στοίχημα για τη χώρα μας είναι να ελκύσει μέρος, ένα ελάχιστο μερίδιο των 6 εκατ. Ρώσων που ταξιδεύουν (ή ταξίδευαν έως το 2014) ετησίως προς δύο χώρες που βρίσκονται μπροστά από την Ελλάδα σε ότι αφορά τους τουρίστες από τη Ρωσία. Πρόκειται για τις Τουρκία και Αίγυπτο που το 2014 – παρά τα προβλήματα – έλκυσαν περισσότερους Ρώσους τουρίστες από το 2013, τη στιγμή που η Ελλάδα είχε κατά 13,6% λιγότερους!
Παρ' ότι γενικότερα η τουριστική βιομηχανία της Ρωσίας έχει πληγεί σημαντικά την τελευταία διετία λόγω της τεράστιας υποτίμησης του εθνικού νομίσματος, που «σκότωσε» τη ζήτηση για διεθνή ταξίδια, η συγκυρία είναι τέτοια, που δίνει στην Ελλάδα σημαντικά πλεονεκτήματα.
Οι περιορισμοί (πολιτικοί ή συγκυριακοί) που έχουν επιβληθεί για ταξίδια προς τους δύο δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς της Ρωσίας, την Αίγυπτο και την Τουρκία, υπό προϋποθέσεις σωστών πολιτικών, μπορούν να στρέψουν προς την Ελλάδα το ενδιαφέρον.
Όπως τονίζει στο liberal.gr ο γενικός σύμβουλος Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) της Ελλάδας στη Μόσχα κ. Ηλίας Θανασάς, «είναι ευκαιρία με τις κατάλληλες πολιτικές να μπορέσουμε να ελκύσουμε μέρος από την τουριστική αγορά της Ρωσίας, δηλαδή αυτούς που δεν θα πάνε ούτε το 2016 σε χώρες όπως Τουρκία και Αίγυπτο. Οι δύο αυτές χώρες ελκύουν περί τα 6 εκατ. Ρώσους τουρίστες το χρόνο. Το να μπορέσει η Ελλάδα να ελκύσει μερικές δεκάδες χιλιάδες ή και περισσότερους από αυτούς, είναι απολύτως θεμιτό και ευκταίο».
Ο κ. Θανασάς τονίζει ότι «οι Ρώσοι ακούνε την κυβέρνησή τους, είναι αυτής της νοοτροπίας. Οπότε, εκατοντάδες χιλιάδες δε θα στραφούν πλέον σε Τουρκία και Αίγυπτο. Παράλληλα, οι Ρώσοι δεν… κρυώνουν! Αυτό σημαίνει ότι μπορεί η χώρα μας να επιμηκύνει την τουριστική περίοδο σε φθινόπωρο, χειμώνα και άνοιξη! Είναι αδιανόητο να μην μπορούμε να ελκύσουμε τουλάχιστον μερικές δεκάδες χιλιάδες Ρώσων τουριστών, από τους πολλούς που δε θα πάνε πλέον στις δύο προαναφερθείσες χώρες».
Τι έγινε το 2013 και το 2014
Τα στατιστικά στοιχεία και οι αριθμοί, δείχνουν πολλά στο πως διαμορφώνεται το «μωσαϊκό» του ρωσικού τουριστικού χάρτη τα τελευταία χρόνια σε ότι αφορά τις τρεις πρώτες χώρες που προτιμούν. Πιο αναλυτικά, το 2013 την Τουρκία επισκέφτηκαν 3,078 εκατ. Ρώσοι τουρίστες, ενώ το 2014 την επισκέφτηκαν 3,278 εκατ., μια αύξηση 6,5%. Την Αίγυπτο το 2013 την επισκέφτηκαν 1,9 εκατ. Ρώσοι, ενώ το 2014 υπήρξαν 2,565 εκατ. πολίτες από τη Ρωσία που ταξίδεψαν στη χώρα της Αφρικής, κάτι που μεταφράζεται σε αύξηση 34,4%!
Η Ελλάδα το 2013 δέχτηκε 1,175 εκατ. Ρώσους τουρίστες, ενώ το 2014 είχε 1.016 εκατ. (-13,6%). Φυσικά, οι λόγοι της μείωσης είναι σύνθετοι, έχουν να κάνουν με το «κανόνι» πολλών tour operators που έφερναν κόσμο από τη Ρωσία στην Ελλάδα, ενώ ρόλο έπαιξε φυσικά και η υποτίμηση του Ρουβλίου, κάτι που όμως δεν επηρέασε τη ροή Ρώσων προς άλλες αγορές.
Το 2015 η εικόνα ήταν κατά πολύ χειρότερη, καθώς σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Τουρισμού Rostourism, ο αριθμός των Ρώσων τουριστών που επισκέφθηκε την Ελλάδα στη διάρκεια του 1ου εξαμήνου του 2015 ήταν κατά 53% μειωμένος έναντι του ίδιου διαστήματος του 2014.
Βεβαίως, οι αφίξεις των Ρώσων τουριστών εμφάνισαν κατακόρυφη πτώση προς το σύνολο των προορισμών τους το 2015 και όχι μόνο προς την Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 9μηνο του 2015, ο αριθμός των Ρώσων που επισκέφτηκαν την Ευρώπη ήταν κατά 34% μειωμένος έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2014 και αυτό λέει πολλά. Η άποψη του κ. Θανασά είναι ότι παρ' όλες αυτές τις δυσκολίες, η χώρα μας με τις κατάλληλες πολιτικές δύναται να ελκύσει σημαντικό αριθμό Ρώσων τουριστών.
Έτος Ελλάδας στη Ρωσία το 2016
Συνδυαστικά με όλα τα ανωτέρω δύναται να λειτουργήσει και η υπογραφή του Κοινού Μνημονίου την άνοιξη του 2015, που ανακήρυξε το 2016 έτος Ελλάδος στη Ρωσία και Έτος Ρωσίας στην Ελλάδα. Το μνημόνιο έχει υπογραφεί και επικυρωθεί από το Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και δημοσιεύθηκε στην επίσημη νομική πύλη του Κρεμλίνου. Βεβαίως η πρώτη συμφωνία για αυτό είχε γίνει το 2013 μέσω των υπουργών Εξωτερικών Ρωσίας και Ελλάδας, Σεργκέι Λαβρόφ και Βαγγέλη Βενιζέλο.
Πρόκειται για συμφωνία που αποσκοπεί στην εμβάθυνση των παραδοσιακών σχέσεων φιλίας και στην περαιτέρω αναζήτηση «συμπλεύσεων» σε όλα τα επίπεδα με στόχο το αμοιβαίο όφελος. Το μνημόνιο περιλαμβάνει δράσεις που θα διαρκέσουν όλο το τρέχον έτος και έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2016 και μεταξύ άλλων θα συμπεριλαμβάνουν οικονομικά συνέδρια, διασκέψεις, ανταλλαγή επιχειρηματικών αποστολών, εκδηλώσεις στους τομείς εκπαίδευσης, εκμάθησης της γλώσσας, επιστήμης, πολιτιστικής κληρονομιάς, τέχνης, αθλητισμού, καθώς και ανταλλαγής νέων κ.α. Η χρηματοδότηση όλων των δραστηριοτήτων θα γίνει με κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Στο πλαίσιο του κοινού έτους για τις δύο χώρες, αλλά και με αφορμή τη συμπλήρωση 1000 χρόνων από την παρουσία των Ρώσων στο Άγιο Όρος, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος θα επισκεφθεί τη Μόσχα πιθανότατα στις 15 Ιανουαρίου 2016. Εκεί, θα έχει συνάντηση και με το Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.