Πολλές φορές αναπολώ τις εποχές που στο τιμόνι της FED βρίσκονταν ο Άλαν Γκρίνσπαν. Εποχές που ο «τιμονιέρης» της FED είχε το θάρρος και την διορατικότητα να κάνει κινήσεις εκτός προγράμματος. Κινήσεις που περιείχαν το στοιχείο της έκπληξης και έδιναν έναν διαφορετικό αέρα στις αγορές και κρατούσαν σε εγρήγορση όλους τους εμπλεκόμενους.
Είπαμε «άλλες εποχές, άλλοι καιροί»! Στην προχθεσινή προγραμματισμένη ομιλία του σημερινού «τιμονιέρη» σε μια προγραμματισμένη απόφαση, φάνηκε στα μάτια μου πως η έλλειψη διορατικότητας και σχεδίου αποτελεί το μεγάλο πρόβλημα των κεντρικών τραπεζών την σημερινή «εποχή των αναταράξεων» (απομνημονεύματα του 2006 του Άλαν Γκρίνσπαν).
Τι μας είπε με λίγα λόγια ο κύριος Πάουελ; Ότι λέει πάντα. Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται σε αυτά που λέει αλλά στο γεγονός ότι δεν τα πιστεύει.
Θα σταθούμε σε δύο σημεία των δηλώσεων Πάουελ που τόνισε ότι «θα χρειαστούν περισσότερα στοιχεία για να είμαστε βέβαιοι ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται σε σταθερή καθοδική πορεία», και στο «η μείωση του πληθωρισμού θα απαιτήσει μια «διευρυμένη περίοδο» αργής ανάπτυξης και κάποια αποδυνάμωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας, η οποία παραμένει ακόμη ιδιαίτερα «ανθεκτική».
Επίσης, στο τέλος πρόσθεσε ότι θα απαιτηθούν κι άλλες αυξήσεις επιτοκίων προκειμένου να επιστρέψει ο πληθωρισμός στον στόχο του 2%. Το τελευταίο δεν είμαι σίγουρος ότι το εννοεί, απλώς το είπε για να δικαιολογήσει τα υπόλοιπα.
Αν βρίσκονταν στο τιμόνι ο Άλαν Γκρίνσπαν την Τρίτη θα είχε κάνει την έκπληξη. Αμέσως μετά την ανακοίνωση του καλύτερου πληθωρισμού θα μείωνε τα επιτόκια στο 0,25% και θα άφηνε ένα κύμα αισιοδοξίας που θα έστελνε τον S&P 500 στις 4400 μονάδες (και λόγω του εορταστικού μήνα που διανύουμε).
Θα ήταν λάθος κίνηση? Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και οι τραπεζίτες είναι ανθρώπινα όντα σαν κι εμάς, θα κάνουν λάθη αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση θα μπω στο μυαλό του «Παππού της fed» και θα σκεφτώ όσο πιο απλά και διορατικά γίνεται.
Οι διαφορές των δύο τραπεζιτών μεγάλες. Ο Πάουελ δεν θέλει υψηλά τις αγορές, καθώς τα κέρδη στις ανόδους είναι περισσότερα από την υποτιμητική κερδοσκοπία που γίνεται από λιγότερους επενδυτές. Περισσότερα κέρδη, περισσότερα χρήματα στις τσέπες για ξόδεμα, άρα υψηλότερος πληθωρισμός.
Με το ζόρι λοιπόν να πέσουν οι αγορές, με το ζόρι να πέσει ο πληθωρισμός, να ανέβει η ανεργία, να φτωχοποιηθεί ο παγκοσμιοποιημένος πολίτης των δυτικών κοινωνιών αντί να δυτικοποιηθεί ο υποανάπτυκτος πληθυσμός του πλανήτη και πολλές άλλες επιτυχημένες ιδέες έρχονται καθημερινά στο προσκήνιο για να τονίσουν (εδώ θα κλέψω μια έκφραση της νέας γενιάς) «ότι να ναι».
Ο Γκρίνσπαν ζούσε για τις αγορές και γνώριζε ότι η Αμερική είναι αυτή που είναι χάρη στην Wall Street! Εξάλλου και το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας στηρίζεται στους δείκτες και γνώριζε τι θα σημαίνει μια ανωμαλία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, κάτι που χειρίστηκε με τον καλύτερο τρόπο στην κρίση του 1998.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα τεχνικές και οικονομικές ενδείξεις που υπάρχουν σε σχέση με τις ανοδικές εξάρσεις των ενεργειακών τιμών, της υπερκατανάλωσης των εορτών και την ψυχολογική πτώση των καταναλωτών τον Ιανουάριο μετά τις εορτές ο πληθωρισμός θα παραμένει απρόβλεπτος αλλά όχι απαραίτητα ανοδικός.
Καθώς λοιπόν οι ενεργειακές τιμές τον Δεκέμβριο παραμένουν χαμηλά και αυτό που ανεβάζει τον πληθωρισμό περισσότερο προς ώρας είναι τα καταναλωτικά προϊόντα και η στέγαση, λογικά θα αντισταθμίσει το ένα το άλλο.
Το ίδιο θα συμβεί και τον Ιανουάριο όπου καταρρέει η ζήτηση μετά τις εορτές και ακόμα και εάν ανέβουν οι ενεργειακές τιμές πάμε σε πλήρη αντιστάθμιση. Καθώς λοιπόν ο πληθωρισμός παραμένει στο 7,1-7,4 και πέρασαν οι δύο μήνες του χειμώνα θα είχε ένα αβαντάζ ο Άλαν Γκρίνσπαν του 0,50% του Δεκεμβρίου για περίπτωση που τον Φεβρουάριο είχαμε εκτίναξη του πληθωρισμού και θα το εξασκούσε αλλά με τις αγορές πολύ υψηλότερα και την ψυχολογία των επενδυτών σε καλύτερη φάση.
Την Άνοιξη φυσικά δε θα χρειαζόμασταν τόσο πολύ το αέριο και το πετρέλαιο και ο ενεργειακός πληθωρισμός θα υποχωρούσε και άλλο εν όψει και του καλοκαιριού. Η Ευρώπη φυσικά θα είχε το μεγαλύτερο πρόβλημα εάν συνεχιζόταν ο πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά εδώ τα οφέλη θα τα είχαν η ΗΠΑ με τις εξαγωγές αερίου. Βέβαια, εδώ υπάρχει και το θετικό σενάριο που θα μπορούσε να είναι και αυτό μια πρόβλεψη.
Δεν σημαίνει ότι όλες οι προβλέψεις πρέπει να γίνονται με βάση την καταστροφολογία των τελευταίων ετών! Σε περίπτωση ενός θετικού σεναρίου με λήξη του πολέμου και φθηνότερη ενέργεια με καλύτερες προοπτικές σίγουρα η κίνηση ματ του Γκρίνσπαν θα κρατούσε στα υψηλά τους τις αγορές και θα είχαμε γλυτώσει την ταλαιπωρία που θα υποστούμε και πάλι τους πρώτους μήνες του 2023!
Στο μυαλό του Άλαν Γκρίνσπαν θα ήταν οι ομαλή πορεία των αγορών, που οι περισσότερες κεφαλοποιήσεις των εταιρειών στη Wall Street έχασαν από τα υψηλά τους 60-70% από την αρχή της κρίσης στον αντίποδα των δεικτών λόγω της επιρροής των πετρελαϊκών και ενεργειακών κολοσσών.
Σήμερα που όλοι περιμένουν κατάρρευση των δεικτών μένουν προσηλωμένοι σε ένα αριθμό π.χ. 4000 ο οποίος όμως δεν ανταποκρίνεται στην χειρότερη εικόνα των περισσότερων μετοχών. Θα σκέφτονταν πόσο λάθος θα ήταν να συνέχιζε την άνοδο των επιτοκίων χθες όταν του δόθηκε η ευκαιρία να κάνει την κίνηση ματ, που δεν έκανε ο σημερινός πριν δύο χρόνια, όταν έλεγε ότι δεν υπάρχει πληθωρισμός, ενώ τώρα δίνει την χαρακτηριστική βολή στο ευάλωτο σύστημα προσηλωμένος στον μέγα διδάσκαλο της ύφεσης του 1980 Βολκερ.
Θα είχε το 0,50% στο καλάθι του 2023 να το χρησιμοποιήσει εάν το χρειαζόταν, γιατί στις αγορές οι προσδοκίες με την πραγματική εικόνα αλλάζουν συνεχώς και κανένας ποτέ δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το μέλλον. Η σημερινή FED είχε μια χρυσή ευκαιρία να απαγκιστρωθεί από το λανθασμένο και άστοχο παρελθόν της κάνοντας μια έκπληξη που θα μοίραζε χαμόγελα, χρήματα και αισιοδοξία στον επενδυτικό και όχι μόνο κόσμο.
Στον αντίποδα προτίμησε να παραμείνει στο περιθώριο και να συνεχίσει την λανθασμένη πολιτική της, που αντισταθμίζεται αναγκαστικά και θα συνεχίσει να αντισταθμίζεται από την αμερικάνικη κυβέρνηση. Άρα το 2% του πληθωρισμού που μας βάζουν συνεχώς στόχο, υπό αυτές τις συνθήκες, θα κάνουμε αρκετά χρόνια να το δούμε.
Τουλάχιστον ας μην παίζουν με τη νοημοσύνη μας! Πάμε για το κλείσιμο μιας δύσκολης χρονιάς και για το ξεκίνημα της νέας που η νευρικότητα θα ανεβοκατεβάζει τις διαθέσεις μας και φυσικά τις αγορές. Οι εκπλήξεις δυστυχώς παρέμειναν και θα παραμένουν στις «άλλες εποχές».
