Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Κρατικά ομόλογα με επιτόκια που πλησιάζουν στο επίπεδο… των ΗΠΑ και πριν από λίγους μήνες δεν μπορούσαμε καν να φανταστούμε, τράπεζες που από την απόλυτη αβεβαιότητα βγαίνουν στις αγορές και κλείνουν μεγάλα deals για τα «κόκκινα» δάνεια και ένα κύμα ξένων επενδυτών που περιμένει την πολιτική αλλαγή για να ποντάρει στο μέλλον της Ελλάδας. Αυτή είναι η εικόνα που έχει διαμορφωθεί μετά τις ευρωεκλογές και βελτιώνεται όσο πλησιάζουμε στις κάλπες της 7ης Ιουλίου, με τις αγορές να πιστοποιούν με εκκωφαντικό τρόπο ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο κατώφλι μιας νέας εποχής.
Είναι η πρώτη φορά που οι επενδυτές βλέπουν θετικά τις εκλογές και ποντάρουν αληθινά χρήματα στις τράπεζες και τις επιχειρήσεις με την προοπτική της πολιτικής αλλαγής. Το «Mitsotakis effect» βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στα ομόλογα, το χρηματιστήριο και την πραγματική οικονομία αντικαθιστώντας και μάλιστα με εντυπωσιακή ταχύτητα το «SYRIZA effect» που οδηγούσε σε τέλμα και στασιμότητα.
Την ίδια ώρα, η χώρα μας έχει μία ιστορική ευκαιρία να ωφεληθεί στο μέγιστο βαθμό από τον δεύτερο κύκλο ποσοτικής χαλάρωσης που αναμένεται να θέσει εφαρμογή η ΕΚΤ στο πρώτο εξάμηνο του 2020.
Είναι χαρακτηριστικό πως για πρώτη φορά, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε χθες και ο ίδιος ο πρόεδρος της Ν,Δ, οι αγορές αντιμετωπίζουν την προκήρυξη εκλογών με τόσο θετικό τρόπο, δίνοντας στην κυριολεξία ώθηση στην ελληνική οικονομία με βάση πάντα τα αποτελέσματα που αναμένουν κρίνοντας από αυτά των ευρωεκλογών.
Το σχέδιο Ντράγκι για τροφοδότηση των αγορών με φθηνή ρευστότητα, η προαναγγελία του οποίου ώθησε τις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων σε ιστορικά χαμηλά, οι εκθέσεις των διεθνών οίκων αλλά και οι εξελίξεις με το ομόλογο της Τρ. Πειραιώς, δείχνουν με σαφήνεια ότι δημιουργείται ένα σκηνικό που αλλάζει τα δεδομένα. Με την προϋπόθεση πάντα ότι η επόμενη κυβέρνηση θα προχωρήσει στις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις και στα μέτρα που χρειάζονται για τη δημιουργία των συνθηκών ανάκαμψης και ανάπτυξης.
Παρά τη βελτίωση του κλίματος από τότε που έγινε αντιληπτή η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, χρειάζεται και μεγάλη προσπάθεια από τη νέα κυβέρνηση για να αντισταθμιστεί ο αντίκτυπος της ανεύθυνης διακυβέρνησης των τελευταίων μηνών, να επιτευχθούν οι στόχοι και να έρθουν μεγάλα ξένα επενδυτικά κεφάλαια.
Στο πλαίσιο αυτό ο χρονικός ορίζοντας των 18 μηνών που είχε θέσει ως στόχο ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την επιστροφή του ελληνικού δημοσίου στην «επενδυτική βαθμίδα» (investment grade) και την έξοδο από την κατηγορία των «σκουπιδιών» (junk) θα μπορούσε να συρρικνωθεί και να φτάσει ακόμη και στους 12 μήνες, διευκολύνοντας την ένταξη της Ελλάδας σε νέο QE, για την εφαρμογή του οποίου «βουίζει» ολόκληρη η Ευρώπη.
Αρχής γενομένης από τον Ιούλιο, η ελληνική οικονομία μπορεί να αναβαθμιστεί ταχύτερα από το αναμενόμενο και να επανέλθει στην ευρωπαϊκή κανονικότητα, συμμετέχοντας σε όλες τις δράσεις της ΕΚΤ.
Το παράδειγμα της Τρ. Πειραιώς είναι χαρακτηριστικό της μεγάλης αλλαγής που συντελείται στο πως βλέπουν οι επενδυτές την Ελλάδα και κατ' επέκταση τα ελληνικά assets. Πριν από περίπου εννέα μήνες εκφράζονταν ανησυχίες για το μέλλον της τράπεζας γιατί έπρεπε να ενισχυθεί κεφαλαιακά αλλά οι πόρτες των αγορών ήταν ερμητικά κλειστές. Ο αποκλεισμός ίσχυε όχι μόνο για τη μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα και τις υπόλοιπες τράπεζες αλλά για το σύνολο της οικονομίας.
Μόνο ορισμένοι επιχειρηματικοί όμιλοι κατάφεραν να «απαγκιστρωθούν» από το κακό κλίμα για την ελληνική οικονομία και να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές, ενώ οι τράπεζες έχοντας το τεράστιο βάρος των «κόκκινων» δανείων και μία οικονομία ανήμπορη να σταθεί στα πόδια της συγκέντρωναν το σύνολο των ανησυχιών. Οι μετοχές τους κατέρρεαν και η αβεβαιότητα χτυπούσε κόκκινο, ακυρώνοντας κάθε σχέδιο, πόσω μάλλον την έξοδο στις αγορές.
Χθες, η Τρ. Πειραιώς ήταν αυτή που άνοιξε την πόρτα των αγορών για πρώτη φορά για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο μετά από 11 ολόκληρα χρόνια με έκδοση ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης. Ήταν μία πολύ δύσκολη αποστολή αφού σε επίπεδο οικονομίας οι επενδυτές ελπίζουν μόνο σε προσδοκίες που γεννάει η πολιτική αλλαγή και δεν έχουν ακόμη στα χέρια τους νομοσχέδια που να αποδεικνύουν τη στροφή της Ελλάδας.
Όμως με το μεγάλο deal που έκλεισε για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων από την εξειδικευμένη σουηδική εταιρεία Intrum, η ελληνική τράπεζα απέδειξε ότι μπορεί να γυρίσει σελίδα. Η Τρ. Πειραιώς δέχθηκε προσφορές άνω των 850 εκατ. ευρώ από περισσότερους από 135 θεσμικούς επενδυτές από τουλάχιστον 20 χώρες. Ενισχύει έτσι σημαντικά τα κεφάλαιά της και μετά τη συμφωνία με την Intrum και την έκδοση του ομολόγου Tier II, επιτυγχάνει την αύξηση του δείκτη CET 1 πάνω από το 15%.
Πλέον, η διοίκηση Χρ. Μεγάλου καλείται να ολοκληρώσει με ομαλό τρόπο τον μετασχηματισμό της τράπεζας και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις ευκαιρίες που ανοίγονται, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι η κοινοπραξία με την Intrum θα φέρει εις πέρας το πολύ σημαντικό για το σύνολο της οικονομίας project μείωσης των NPEs. Υπενθυμίζεται ότι η Τρ. Πειραιώς διαθέτει τον μεγαλύτερο όγκο «κόκκινων» δανείων ενώ η νέα εταιρεία θα διαχειριστεί δάνεια ύψους 27 δισ. ευρώ, καθώς και όσα δάνεια «κοκκινίζουν» στο εξής.
Ο ρόλος της Τρ. Πειραιώς είναι πάρα πολύ κρίσιμος αφού μόνο όταν μειωθεί το βάρος των προβληματικών δανείων – που σημαίνει ότι θα είναι πιο εύκολη η εξυπηρέτησή τους - θα μπορέσει η οικονομία να ανεβάσει ταχύτητα. Η σημαντικότερη πτυχή είναι αυτή της διαχείρισης των επιχειρηματικών δανείων καθώς το επιχειρηματικό τοπίο μεταλλάσσεται και ολόκληροι κλάδοι αλλάζουν χέρια στη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση που έχει δει το ελληνικό επιχειρείν.
Είναι δεδομένο ότι οι συνθήκες διαμορφώνονται και είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκές. Απαιτείται πολιτική σταθερότητα χωρίς παρερμηνείες και ένα ξεκάθαρο εκλογικό αποτέλεσμα για να δοθεί η τελική ώθηση. Η ισχυρή εντολή που ζητά ο Κυριάκος Μητσοτάκης εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο διότι το ενδεχόμενο επαναληπτικών εκλογών και μάλιστα με την απλή αναλογική δύναται να φέρει τη χώρα πίσω και να απομακρύνει επενδυτές πλήττοντας άμεσε την πορεία της οικονομίας.