Τα καμπανάκια για το ύψος του Αμερικανικού Χρέους ηχούν ανά τακτά χρονικά διαστήματα, χωρίς ωστόσο να αποτρέπουν την αυξητική του τάση. Προ ημερών ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, στη δημοφιλή τηλεοπτική εκπομπή «60 minutes», διατύπωσε σαφώς την άποψη ότι οι ΗΠΑ ακολουθούν ένα μη βιώσιμο δημοσιονομικό μονοπάτι.
Και το εξήγησε με έναν εξαιρετικά απλό τρόπο. Λέγοντας ότι το ομοσπονδιακό χρέος των ΗΠΑ αυξάνεται με ταχύτερους και υψηλότερους ρυθμούς σε σχέση με τους ρυθμούς ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας. Με αποτέλεσμα ο δείκτης του Χρέους προς το ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν) να μεγαλώνει υπέρμετρα. Ένα γεγονός που με τη σειρά του, οδηγεί τους οίκους αξιολόγησης, στο να μελετούν το ενδεχόμενο υποβάθμισης του αξιόχρεου των ΗΠΑ. Και όπως όλοι θυμόμαστε μόλις τον περασμένο Αύγουστο, η Fitch Ratings είχε υποβαθμίσει το αξιόχρεο των ΗΠΑ στο «AA+» από «AAA».
Στις 3 Ιανουαρίου 2023 για πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ, το χρέος διέσπασε ανοδικά το όριο των 34 τρισ. δολάρια. Το προηγούμενο όριο, το λεγόμενο και «ταβάνι», που είχε τεθεί από τους Αμερικανούς νομοθέτες ήταν στα 33 τρισ. δολάρια. Με ψήφους 314 υπέρ και 108 κατά η Γερουσία στις 17 Ιανουαρίου, είχε αποφασίσει θα θέσει χρονικό όριο την 1η και 8η Μαρτίου, για να βρει ο Λευκός Οίκος κάποιες λύσεις ώστε να μην αναγκαστεί να «κατεβάσει τα ρολά» η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Στις προαναφερθείσες ημερομηνίες και πάλι θα ξεκινήσει ένα πολιτικό παζάρι ανάμεσα στον Λευκό Οίκο και την ηγεσία των Ρεπουμπλικάνων για την εκ νέου αύξηση του ορίου.
Το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους για το 2023 ξεπέρασε τα 800 δισ. δολάρια. Δηλαδή υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με τα 352 δισ. δολάρια του 2021. Σύμφωνα μάλιστα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) αναμένεται ότι το 2026 οι καθαροί τόκοι που θα πρέπει να καταβληθούν θα υπερβούν σαν ποσοστό το 3,3% του Αμερικανικού ΑΕΠ. Η εκτίμηση βασίζεται πάνω στο γεγονός ότι αυτήν την περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας αναχρηματοδοτούνται οι λήξεις προηγούμενων ομολόγων εκδόσεων 2013, 2016, 2018, 2020 και 2021, συνολικού ύψους άνω των 200 δισ. δολάρια, το επιτόκιο δανεισμού βρίσκεται στο 5,00% και όχι στο μέσο επιτόκιο του 1,20% που έφεραν τα προηγούμενα ομόλογα.
Σύμφωνα με την έκθεση του CBO, το κόστος εξυπηρέτησης του αμερικανικού χρέους, θα υπερβεί το 2025 το κονδύλι του αμυντικού προϋπολογισμού και μέσα στο 2026 τις συνολικές δαπάνες του Medicare, δηλαδή του ομοσπονδιακού συστήματος υγείας. Το ύψος των αμυντικών δαπανών και των δαπανών για το Medicare, αποτελούν κομβικά σημεία στα οικονομικά προγράμματα των υποψήφιων των προεδρικών εκλογών. Οπότε πλέον θα έχουν ένα ακόμα θέμα προς αντιπαράθεση.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου προέβη και σε άλλες εξίσου σημαντικές εκτιμήσεις. Σύμφωνα με αυτές, το έλλειμμα για το 2024 θα βρίσκεται στο 5,6% και στο 6,1% μέσα στο 2025. Σε απόλυτα μεγέθη το έλλειμμα του 2024 θα ανέλθει στα 1,6 τρισ. δολάρια και εντός δεκαετίας θα υπερβεί τα 2,6 τρισ. δολάρια.
Τέλος, το CBO, στην έκθεση του αναφέρει ότι μέχρι το 2034 το αμερικανικό χρέος θα προσεγγίσει τα 54 τρισ. δολάρια, με τις δαπάνες για συντάξεις και περίθαλψη να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο. Παρ’ όλη την αντικειμενική αλήθεια των αριθμών και τις εκκλήσεις της Fed, οι κτύποι του χρέους στην πόρτα της αμερικανικής οικονομίας δεν φαίνεται να κινητοποιούν τις δυνάμεις των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών, που από την πλευρά τους κατηγορούν τον Jerome Powell για πολιτική παρέμβαση εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2024.
