Την ώρα που ο διοικητής της Fed, Τζερόμ Πάουελ, προειδοποιεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ ότι η ανάκαμψη κινδυνεύει με εκτροχιασμό αν δεν ληφθούν και νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας, ο Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει τα «παιχνίδια» στην τελική ευθεία προς τις κάλπες. Το twitter του Αμερικανού προέδρου έχει… πάρει φωτιά τα τελευταία εικοσιτετράωρα και η αναποφασιστικότητά του για το ποια στρατηγική πρέπει να ακολουθήσει ενόψει των εκλογών κινδυνεύει να προκαλέσει «τρύπα» ύψους 300 δισ. δολαρίων στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.
Ο Τραμπ τερμάτισε αιφνιδιαστικά τις διαπραγματεύσεις με τους Δημοκρατικούς για το νέο δημοσιονομικό «πακέτο» ύψους άνω των 2 τρισ. δολαρίων, τρομάζοντας τη Wall Street, αλλά μετά από λίγες ώρες το μετάνιωσε αφού γνωρίζει ότι πρέπει να πάει στις κάλπες με το χρηματιστήριο ικανοποιημένο. Έτσι ανακοίνωσε ότι θα υπογράφει άμεσα αποσπασματικά μέτρα, ρίχνοντας… από το ελικόπτερο 1.200 δολάρια για πάνω από 160 εκατομμύρια Αμερικανούς, ένα πακέτο 25 δισ. δολαρίων για τις αεροπορικές και 135 δισ. δολάρια για το πρόγραμμα προστασίας αμοιβών με στόχο τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Πριν ρίξει στο τραπέζι αυτά τα μέτρα ο Τραμπ είχε προσπαθήσει να καθησυχάσει τις αγορές, λέγοντας ότι το μεγάλο δημοσιονομικό πακέτο θα έρθει μετά τις εκλογές. Όμως οι αναλυτές που παρακολουθούν τον προεκλογικό αγώνα στις ΗΠΑ είναι πεπεισμένοι ότι με αυτή την τακτική η αμερικανική οικονομία κινδυνεύει να μείνει για μήνες χωρίς μέτρα στήριξης, ενώ πολλά θα κριθούν από το αποτέλεσμα της κάλπης.
Όπως εκτιμά η Oxford Economics, ο αντίκτυπος των μέτρων που άρχισαν να εφαρμόζονται τον περασμένο Μάιο εξασθενεί και οι επόμενοι μήνες είναι εξαιρετικά κρίσιμοι. Αν η πανδημία συνεχίσει να καλπάζει μπαίνοντας στους χειμερινούς μήνες και η αμερικανική οικονομία αναγκαστεί να μείνει χωρίς μέτρα έως τον Ιανουάριο θα δημιουργηθεί «τρύπα» ύψους 300 δισ. δολαρίων ή 1,5% του ΑΕΠ. Αυτό θα συμβεί γιατί αν οι συνομιλίες για το δημοσιονομικό πακέτο γίνουν μετά τις εκλογές, ο νόμος θα ψηφιστεί μετά τις 20 Ιανουαρίου.
Στο επικρατέστερο, λοιπόν, σενάριο, κατά το οποίο η απασχόληση δεν θα ενισχύεται στους επόμενους μήνες, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι ευάλωτες στην επιδείνωση των συνθηκών αφού δεν θα υπάρχει το δίχτυ ασφαλείας των δημοσιονομικών μέτρων. Μόνο από τον τερματισμό του προγράμματος διάρκειας πέντε εβδομάδων για τη συμπλήρωση των χαμένων αμοιβών, εκτιμάται ότι θα δημιουργηθεί ένα εισοδηματικό κενό που σε ετησιοποιημένη βάση ανέρχεται στα 600 δισ. δολάρια, σημειώνει η Oxford Economics. Σύμφωνα με την Deloitte, το βοήθημα των 600 δολαρίων αντιστοιχεί στο 4,5% όλων των προσωπικών εισοδημάτων του Ιουνίου.
Η αλήθεια είναι ότι Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί δεν έφτασαν ποτέ πολύ κοντά σε συμφωνία για το νέο πακέτο μέτρων, με τους Δημοκρατικούς να τάσσονται υπέρ μιας σειρά μέτρων ανακούφιση ύψους 2,2 τρις. δολαρίων και τον Λευκό Οίκο να προσανατολίζεται σε πακέτο 1,5 τρισ. δολαρίων.
Όσο για τις αγορές, οι αναλυτές στην πλειονότητά τους κάνουν λόγο για μία μακρά περίοδο αβεβαιότητας και κατ’ επέκταση μεταβλητότητας, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει και θα διαρκέσει ενδεχομένως έως τις 20 Ιανουαρίου που θα ορκιστεί ο πρόεδρος. Πάντως, ένα από τα σημαντικότερα θέματα για τις αγορές την επομένη των εκλογών είναι τα μέτρα που θα λάβουν οι Δημοκρατικοί στην περίπτωση που κερδίσουν και στον Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο για τους τεχνολογικούς κολοσσούς.
Η έκθεση της νομικής επιτροπής του κοινοβουλίου καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι γίγαντες Apple, Amazon, Facebook και Google, έχουν αποκτήσει τεράστια δύναμη και επιβάλλουν υπερβολικές χρεώσεις, καταπιεστικούς όρους συμβολαίων και εξάγουν πολύτιμα δεδομένα από ιδιώτες και επιχειρήσεις που εξαρτώνται από αυτές. Η Επιτροπή προτείνει τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων των εταιρειών αυτών καθώς και την επιβολή περιορισμών και μένει να δούμε αν ο Μπάιντεν – στην περίπτωση που επικρατήσει - θα κινηθεί εναντίον τους.
