Την Παρασκευή 11 Αυγούστου, η επιτροπή που εποπτεύει την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στην πολιτεία της Καλιφόρνια των ΗΠΑ (The California Public Utilities Commission, CPUC), ενέκρινε με ψήφους 3 - 1 την παροχή άδειας επέκτασης των εργασιών των εταιρειών Waymo Cruise στην πόλη του Σαν Φρανσίσκο.
Αυτές οι δύο εταιρείες είναι από τις πιο δραστήριες σε έναν τομέα στον οποίον έχουν επενδυθεί μέχρι στιγμής δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια από μεγάλες επιχειρήσεις των κλάδων της τεχνολογίας και της αυτοκινητοβιομηχανίας, αυτόν της αυτόνομης κίνησης οχημάτων.
Οι δύο επιχειρήσεις είχαν, εδώ και μερικά χρόνια, λάβει άδεια για την κυκλοφορία των λεγόμενων robotaxis σε ορισμένες περιοχές της πόλης. Τα robotaxis είναι, πολύ απλά, ταξί που κινούνται χωρίς οδηγό, παραλαμβάνουν επιβάτες και τους πηγαίνουν στους προορισμούς τους. 200 αυτοκίνητα της Waymo, η οποία ανήκει στην Alphabet (GOOGL NASDAQ) κινούνται στους δρόμους της πόλης ενώ 300 οχήματα της Cruise, η οποία ελέγχεται από την General Motors (GM NYSE), κινούνται στο Σαν Φρανσίσκο, το Ώστιν του Τέξας και το Φοίνιξ της Αριζόνα.
Μέχρι την 11η Αυγούστου, τα οχήματα των δύο εταιρειών μπορούσαν να κινηθούν μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές της πόλης και επιτρεπόταν να χρεώνουν τους επιβάτες τους σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας (κυρίως τη νύχτα). Από εδώ και πέρα θα μπορούν να κινούνται σε όλη την έκταση της πόλης του Σαν Φρανσίσκο και θα μπορούν να χρεώνουν τους πελάτες τους για κάθε διαδρομή.
Όπως μαθαίνουμε από τον αμερικανικό Τύπο, αυτή τη στιγμή πάνω από εκατό χιλιάδες υποψήφιοι επιβάτες αυτών των robotaxis είναι εγγεγραμμένοι σε λίστες αναμονής και περιμένουν με υπομονή τη σειρά τους για να δοκιμάσουν αυτό το σχετικά νέο δημόσιο μέσο μεταφοράς. Από τον αμερικανικό Τύπο μαθαίνουμε επίσης πως το κοινό στην πόλη του Σαν Φρανσίσκο ήταν αρκετά μοιρασμένο σε σχέση με την αίτηση των δύο εταιρειών για την επέκταση των εργασιών τους.
Πολλοί κάτοικοι της πόλης την υποστήριξαν με θέρμη, επικαλούμενοι διάφορα οφέλη που θα φέρει. Ανάμεσα σε αυτά, σημαντική θέση είχαν ζητήματα όπως η άρνηση των παραδοσιακών οδηγών ταξί να εξυπηρετούν ομάδες πολιτών, κυρίως των ατόμων με ειδικές ανάγκες αλλά και άλλων με τον τρόπο ζωής των οποίων δεν συμφωνούν. Ένα άλλο θέμα που ανέφεραν οι υποστηρικτές της πρότασης είναι το γεγονός πως το robotaxis δεν πρόκειται ποτέ να παραβιάσει τον ερυθρό σηματοδότη και δεν θα εμφανίσει ποτέ παραβατική συμπεριφορά.
Οι αντίπαλοι των robotaxis δίνουν έμφαση σε δύο σημεία: στην ανησυχία τους για τα προβλήματα που θα δημιουργήσει στην κυκλοφορία των οχημάτων η επέκταση των δραστηριοτήτων των δύο εταιρειών (ήδη είχαν αναφερθεί αρκετά μικροατυχήματα) και στην εκτίμησή τους πως η μαζική κυκλοφορία ταξί χωρίς οδηγούς θα οδηγήσει σταδιακά σε απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας οδηγών ταξί και φορτηγών σε όλη τη χώρα.
Όπως είναι φανερό από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας μεταξύ των μελών της επιτροπής, τα μέλη της έκριναν πως τα πλεονεκτήματα υπερτερούν των μειονεκτημάτων, παρά το γεγονός πως οι εκπρόσωποι του τοπικού δήμου ήταν αρκετά επιφυλακτικοί, ειδικά λόγω συχνών συμβάντων μεταξύ robotaxis και οχημάτων της Πυροσβεστικής. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε πως ένα μέλος της επιτροπής είχε διατελέσει στο παρελθόν νομικός σύμβουλος της Cruise και μέχρι πρότινος απείχε από τις σχετικές ψηφοφορίες.
Η εξέλιξη αυτή δεν πέρασε απαρατήρητη. Στο σχετικό του άρθρο το Barron’s την χαρακτήρισε μεγάλη νίκη για την τεχνολογική βιομηχανία. Η διαδικτυακή έκδοση τεχνολογικού περιεχομένου theverge.com μίλησε για τεράστια νίκη της βιομηχανίας robotaxis. Οι συντάκτες του Bloomberg αναφέρθηκαν σε κομβικού χαρακτήρα εξέλιξη στον δρόμο για την εμπορική επέκταση της βιομηχανίας robotaxis.
Γενικότερα, μπορούμε να πούμε πως η απόφαση της επιτροπής CPUC δίνει την ευκαιρία στον κόσμο της τεχνολογίας και την κοινή γνώμη να δουν από κοντά μία από τις αρκετές εξελίξεις που εμπεριέχουν μέσα τους εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης (AI, artificial intelligence). Μην ξεχνάμε πως ο γνωστός σε όλους μας Έλον Μασκ της Tesla (TSLA NASDAQ) αναφέρεται πολύ συχνά στην εταιρεία του ως μία από τις πρωτοπόρους της τεχνητής νοημοσύνης, σε μεγάλο βαθμό λόγω της έρευνας για τα δικά της συστήματα αυτόνομης και υποβοηθούμενης οδήγησης.
Το θέμα μας όμως σήμερα δεν είναι η σύγκριση μεταξύ αυτοκινητοβιομηχανιών ή τεχνολογικών εταιρειών αλλά το γεγονός πως έχει ανοίξει ο δρόμος για τη σχετικά μαζική εφαρμογή μίας τεχνολογίας που στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό στην τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση (machine learning).
Οι επενδύσεις που έχουν γίνει στον τομέα τα τελευταία χρόνια ανέρχονται σε πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και στα επενδυτικά σχήματα συμμετέχουν άμεσα ή άμεσα πολλές μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις. Η Waymo ανήκει στην Alphabet, η οποία είναι ιδιοκτήτρια και της Google που είναι μία από τις πρωτοπόρους της τεχνητής νοημοσύνης.
Στο μετοχικό κεφάλαιο της Cruise συμμετέχει και η Microsoft (MSFT NASDAQ), η οποία πέρασε ξαφνικά και αυτή στο προσκήνιο στον τομέα του A.I. Οι μικροεπεξεργαστές που χρησιμοποιούνται στα συστήματα αυτόνομης και υποβοηθούμενης οδήγησης προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από την Nvidia (NVDA NASDAQ), η οποία είναι από τις πιο δυνατές επιχειρήσεις του τομέα και από την Mobileye (MBLY NASDAQ), η οποία ελέγχεται από την Intel (INTC NASDAQ).
Είναι λοιπόν φανερό πως αν η μετάβαση του μέχρι τώρα «πειράματος» των robotaxis σε ένα καθεστώς σχετικά μαζικής λειτουργίας στεφθεί από επιτυχία, τότε θα πρόκειται και για μία πρώτη επίδειξη των δυνατοτήτων των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης. Και όταν μιλάμε για επιτυχία εννοούμε κυρίως την ομαλή λειτουργία χωρίς σημαντικά ατυχήματα.
Μιλώντας λοιπόν για ομαλή λειτουργία, οφείλουμε να παρατηρήσουμε πως η μία από τις δύο εταιρείες, η Cruise, στάθηκε λίγο άτυχη και αυτή η ατυχία της θα μπορούσε να κάνει σημαντική ζημιά στην ίδια και στη βιομηχανία robotaxis. Δικαιώνοντας τους εκπροσώπους του δήμου του Σαν Φρανσίσκο και ειδικότερα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, το βράδυ της Πέμπτης 17ης Αυγούστου, ένα αρκετά σοβαρό ατύχημα συνέβη στην περιοχή Tenderloin.
Ένα όχημα της Cruise με έναν επιβάτη (και βέβαια χωρίς οδηγό) συγκρούστηκε με όχημα της πυροσβεστικής το οποίο βρισκόταν σε υπηρεσία με τις σειρήνες του και τα ειδικά φώτα του σε λειτουργία. Όπως δήλωσαν οι εκπρόσωποι της εταιρείας, το όχημά τους πέρασε μία διασταύρωση κανονικά δεδομένου πως το φανάρι της Τροχαίας ήταν πράσινο.
Στη συνέχεια έπεσε πάνω του το όχημα της Πυροσβεστικής. Ο επιβάτης τραυματίστηκε, μάλλον όχι πολύ σοβαρά, και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Το περιστατικό δημιούργησε έντονη ανησυχία, ειδικά για την αδυναμία του οχήματος της Cruise να αντιληφθεί έγκαιρα το επερχόμενο όχημα της Πυροσβεστικής. Λίγο μετά το περιστατικό, το υπουργείο Μεταφορών της πολιτείας της Καλιφόρνια ανέλαβε τη διερεύνηση των αιτίων του περιστατικού και ζήτησε (δηλαδή διέταξε) από την εταιρεία να περιορίσει κατά το ήμισυ τις δραστηριότητες των οχημάτων της για όσο διάστημα θα κρατήσει η σχετική έρευνα.
Αν οι υπηρεσίες του υπουργείου κρίνουν πως η Cruise (και ίσως όχι μόνον αυτή) θα πρέπει να λάβει πρόσθετα μέτρα ασφαλείας, τότε ο περιορισμός των κινήσεων του στόλου της θα διαρκέσει ακόμα περισσότερο. Το υπουργείο επισήμανε επίσης πως αν διαπιστώσει πως υπάρχουν σοβαρά προβλήματα ασφαλείας δεν θα διστάσει να αφαιρέσει προσωρινά ή και οριστικά την άδεια λειτουργείας των robotaxis.
Προφανώς, η βιομηχανία robotaxis θα εύχεται τη γρήγορη ολοκλήρωση της έρευνας του υπουργείου χωρίς να προκύψουν πολύ σοβαρά ευρήματα σχετικά με την ασφαλή κίνηση των οχημάτων. Αν όμως δεν συμβεί αυτό ίσως να πρέπει να μιλήσουμε για μία πύρρειο νίκη των δύο εταιρειών. Αν κάτι τέτοιο είχε συμβεί πριν την κρίσιμη ψηφοφορία θα μπορούσε να περάσει σχετικά απαρατήρητο από την κοινή γνώμη.
Τώρα που η σχετική έγκριση δόθηκε παρά τις αντιρρήσεις του δήμου και της Πυροσβεστικής και ενώ οι δύο εταιρείες διαφήμιζαν συστηματική την ασφαλή λειτουργία των robotaxis τους, η ζημιά θα είναι πολύ μεγαλύτερη. Θα είμαστε λοιπόν σε αναμονή της ολοκλήρωσης της έρευνας του υπουργείου Μεταφορών της Καλιφόρνιας για να δούμε αν η πόρτα για τη μαζική λειτουργία αυτών των οχημάτων θα παραμείνει ανοικτή ή θα κλείσει λίγο αφού άνοιξε. Και για να μάθουμε αν θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε σε λειτουργία την πρώτη ίσως μαζική επίδειξη συστημάτων που λειτουργούν με τη βοήθεια των εφαρμογών της τεχνητής νοημοσύνης.
