Του Απόστολου Σκουμπούρη
Τέλος σ'' έναν... γόρδιο δεσμό που «απειλούσε» να οδηγήσει σε περαιτέρω αφελληνισμό της ελληνικής ακτοπλοΐας βάζει πλέον η συμφωνία εξαγοράς του 48,5% των μετοχών της Ηellenic Seaways από τον όμιλο Attica Group.
Μέσω δύο κινήσεων – ματ, μία τον περασμένο Αύγουστο με την απόκτηση του 50,30% της Ηellenic Seaways από την Πειραιώς και μία τώρα μέσω της εξαγοράς του 48,5% από τον ιταλικό όμιλο Grimaldi που ανακοινώθηκε χθες, η Attica Group, που ανήκει στον όμιλο της MIG, γίνεται κυρίαρχη στις ελληνικές θάλασσες και κυρίως στο Αιγαίο.
Ο έλεγχος της Hellenic Seaways (HSW) που τα τελευταία χρόνια, με την επιστροφή στην κερδοφορία και τα καλά «πόστα» στα δρομολόγια ήταν το μήλον της έριδος στην ακτοπλοΐα για τις ανταγωνίστριες εταιρείες, αλλάζει πλέον το status quo στον κλάδο.
Με ξεχωριστές – επίσημες – ανακοινώσεις τους οι Μινωικές Γραμμές και η Attica Group έκαναν γνωστό ότι υπήρξε συμφωνία για την εξαγορά από τη δεύτερη 37.667.504 μετοχών της Hellenic Seaways, ήτοι ποσοστού 48,53%, έναντι τιμήματος 78,5 εκατ. ευρώ τοις μετρητοίς.
Παράλληλα, συμφωνήθηκε η πώληση του πλοίου SUPERFAST XII σε εταιρεία του Ομίλου Grimaldi έναντι 74,5 εκατ. καθώς επίσης η πώληση του πλοίου HIGHSPEED 7 στην Minoan Lines έναντι 25 εκατ. ευρώ. Πλέον η Attica Group θα ελέγχει συνολικά ποσοστό 98,83% του μετοχικού κεφαλαίου της HSW.
Η συμφωνία τελεί υπό την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ενώ σύμφωνα με παράγοντες του χώρου, είναι μια ισορροπημένη συμφωνία. Η απόφαση της Επιτροπής αναμένεται από τα μέσα Δεκεμβρίου έως μέσα Ιανουαρίου του ''18, ενώ κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν ότι δεν τίθεται θέμα... εμπλοκής, μιας και οι δυο εταιρείες μαζί, Attica και HSW, δεν συγκεντρώνουν πάνω από το 51% της αγοράς.
Το ενδεχόμενο... αφελληνισμού
Πέρα από το επιχειρησιακό και οικονομικό κομμάτι, δεν είναι ήσσονος σημασίας η πολιτική και γεωστρατηγική διάσταση των εξελίξεων. Η ενδεχόμενη πώληση του πακέτου της HSW σε μη εγχώριο όμιλο, θα σήμανε ότι για πρώτη φορά το Αιγαίο και μεγάλο κομμάτι της ακτοπλοΐας που αποτελεί κλάδο εθνικής σημασίας, θα ελέγχονταν από ξένα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Χωρίς καμιά διάθεση κινδυνολογίας (δεδομένων των διαδικασιών «περιφρούρησης» της απρόσκοπτης λειτουργίας και των δρομολογίων από τις εποπτικές αρχές), τη στιγμή που η Ελλάδα είναι leader στην παγκόσμια ναυτιλία, είναι τουλάχιστον... οξύμωρο να «έχανε» την ακτοπλοΐα που έχει μακρά παράδοση.
Το εκτόπισμα της Attica Group πλέον
Συμπεριλαμβανομένων των μεγεθών της HSW η Attica αντιπροσωπεύει ένα ενοποιημένο κύκλο εργασιών στα επίπεδα των 400 εκατ. ευρώ με βάση τα δεδομένα του 2016 (268,6 ο όμιλος Attica και 131,9 εκατ. ευρώ η HSW) και 1.551 εργαζόμενους, συμπεριλαμβανόμενων των πληρωμάτων (με 1058 απασχολούμενους στον όμιλο Attica και 493 στην HSW).
Επίσης ο όμιλος Attica-HSW θα ελέγχει ένα στόλο από 33 πλοία εκ των οποίων 23 είναι επιβατηγά οχηματαγωγά (15 η Attica οκτώ η HSW) τρία highspeed, τέσσερα flying cat και τρία flying dolphins!
Ο νέος, ενοποιημένος όμιλος Attica με τις δυο εταιρείες (Blue Star Ferriers και Superfast Ferriers) έχει πλέον ισχυρή παρουσία σε όλες σχεδόν τις γραμμές του Αιγαίου αλλά και σε διεθνείς γραμμές στη Δυτική μεσόγειο (Μαρόκο-Ισπανία) και στην Αδριατική! Επιπλέον θεωρείται από τους πιο αξιόπιστους ακτοπλοϊκούς ομίλους στην Ευρώπη.
Το turn around story από την Hellenic Seaways
Συγκυριακοί λόγοι αλλά και ουσιαστικοί παράγοντες που έγκεινται στην αναδιάρθρωση δανεισμού και στον εξορθολογισμό – επανασχεδιασμό των δρομολογίων, έχουν οδηγήσει σε ένα θεαματικό turn around story την Hellenic Seaways τα τελευταία χρόνια. Με καλό management και σωστές επιλογές, η εταιρεία τα τελευταία χρόνια αύξησε σημαντικά τα μερίδια αγοράς της στις γραμμές των Κυκλάδων και του Βορειοανατολικού Αιγαίου.
Θυμίζουμε ότι από το 2009 – όπως και όλη η ακτοπλοΐα - η HSW για μια 5ετία έβγαζε ζημιές, πορεία που αντιστράφηκε το 2015, όταν ο κύκλος εργασιών έφτασε στα 131,9 εκατ. ευρώ, ενισχυμένος κατά 26,5% έναντι του 2014. Τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν στα 3,9 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 17,4 εκατ. ευρώ το 2014.
Το 2016 οι πωλήσεις έφτασαν στα 132 εκατ. ευρώ και τα καθαρά κέρδη σε 6,5 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα υπήρξε και μείωση κατά 40 εκατ. ευρώ στο δανεισμό, καθώς από τα 183 εκατ. ευρώ έπεσε στα 143 εκατ. ευρώ.
Τα μεγάλα σχέδια της Attica Group
Φιλόδοξα σχέδια μέσα από έναν ολικό ανασχεδιασμό των δρομολογίων καθώς πλέον θα υπάρχουν περισσότερα πλοία σχεδιάζει η Attica Group, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των νησιωτών και τη βέλτιστη διασύνδεσή τους με την ηπειρωτική Ελλάδα.
«Χτίζουμε “Εγνατίες” στη θάλασσα» είναι η προσφιλής έκφραση της διοίκησης τελευταία, κάνοντας έναν... παραλληλισμό με την Εγνατία Οδό και τη σημασία της, καθώς η ακτοπλοΐα είναι ο βασικός ο κρίκος μεταξύ της νησιωτικής χώρας και της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Στο φόντο αυτό σχεδιάζεται μια ορθολογικοποίηση των χρονικών θυρίδων των δρομολογίων για να αποφευχθούν τα γνωστά φαινόμενα «συνωστισμού» πλοίων σε συγκεκριμένες ώρες αλλά και καλύτερη αξιοποίηση του διαθέσιμου στόλου.
Το προφίλ και το εκτόπισμα της ελληνικής ακτοπλοΐας
Πέρα από τα οικονομικά δεδομένα που πάντα παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο, ο κλάδος της ακτοπλοΐας δεν «ζυγίζεται» μόνο με την κερδοφορία και αποτελέσματα, αλλά είναι ζωτικής έως και... εθνικής σημασίας, καθώς δεκάδες νησιά της χώρας, δεν έχουν άλλο μέσο επικοινωνίας με την υπόλοιπη Ελλάδα.
Άλλωστε, 69 από τα 120 κατοικημένα νησιά της χώρας, επικοινωνούν αποκλειστικά μέσω της ακτοπλοΐας, δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμιά άλλη σύνδεση. Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες συνδέουν μεταξύ τους 95 νησιά.
Οι εταιρείες όλα τα περασμένα χρόνια έκαναν τις προσαρμογές τους, τακτοποίησαν δρομολόγια, νοικοκύρεψαν τη χρηματοοικονομική διάρθρωσή τους, οπότε αν οι τιμές του πετρελαίου δεν... ξεφύγουν υπέρμετρα, τότε και το 2018 έχει τα φόντα να είναι μια καλή, γενικά, χρονιά.
Οι συσσωρευμένες ζημιές αυτή την πενταετία ξεπέρασαν το 1,2 δισ. ευρώ, ενώ εννέα ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις βγήκαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από την αγορά, είτε υπολειτουργώντας, είτε αποσύροντας ή πουλώντας τα πλοία τους, είτε πτωχεύοντας.
Στην ελληνική αγορά, με τα εκατοντάδες κατοικημένα νησιά και τα 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, δραστηριοποιούνται 27 εταιρείες επιβατηγών πλοίων, οι οποίες διαχειρίζονται 91 πλοία.
Σε ετήσια βάση γίνονται 40.000 δρομολόγια, μεταφέροντας περισσότερους από 15.700.000 επιβάτες και 2.700.000 οχήματα! Αν προστεθούν και τα δρομολόγια και των γραμμών του Αργοσαρωνικού, τότε μεταφέρονται 36.000.000 επιβάτες και 9.200.000 οχήματα, σε ετήσια βάση!
Τα καράβια των ελληνικών θαλασσών μεταφέρουν 8.000.000 τόνους εμπορευμάτων και προϊόντων διατροφής, καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο των αναγκών των ελληνικών νησιών.
Η συνολική ετήσια οικονομική συνεισφορά ανέρχεται σε 11,8 δισ. ευρώ ή ποσοστό 6,5% του ελληνικού ΑΕΠ, ενώ όσον αφορά στην απασχόληση, η ελληνική ακτοπλοΐα αντιπροσωπεύει περίπου 260.000 θέσεις εργασίας (7,2% του συνολικού εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα) σε ετήσια βάση (ΙΟΒΕ μελέτη 2014).
