Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Το μόνιμο επιχείρημα των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθεια ακύρωσης της μεγάλης ανόδου των μετοχών και της άνευ προηγουμένου πτώσης των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων μετά τη μεγάλη νίκη της ΝΔ στις ευρωεκλογές, είναι ότι οι επενδυτές προτιμούν τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο τιμόνι της χώρας γιατί θα τους… κάνει τις χάρες, εφαρμόζοντας σκληρά μέτρα, είναι κατά της εργατικής τάξης και άλλα τέτοια ωραία.
Η πραγματικότητα ωστόσο είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας απογοήτευσε τους πάντες και απέτυχε παταγωδώς στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, την ώρα που ο αρχηγός της ΝΔ υπόσχεται να διαμορφώσει με το καλημέρα ένα πιο φιλικό περιβάλλον για τις επενδύσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι η Bank of America Merrill Lynch βλέπει νέο ράλι στα ελληνικά ομόλογα και πτώση της απόδοσης του 10ετούς πολύ κάτω από το 2% αν η ΝΔ εξασφαλίσει αυτοδυναμία.
Και αν στελέχη της – για λίγες ώρες ακόμη - κυβέρνησης «φωνάζουν» ότι το 2017 και το 2018 ήρθαν επενδύσεις ρεκόρ στη χώρα, ας δούμε τι λένε οι ειδικοί. Σύμφωνα λοιπόν με την Bank of America οι επενδύσεις κατέρρευσαν μέσα στην κρίση και ακόμη δεν έχουν ανακάμψει. «Οι επιδόσεις της Ελλάδας όσον αφορά την κατάταξή της σε διάφορους διεθνείς δείκτες για το επιχειρηματικό και επενδυτικό κλίμα έχουν βελτιωθεί, αλλά από πάρα πολύ χαμηλή βάση και παραμένουν οι χειρότερες στον ανεπτυγμένο κόσμο».
Οι αναλυτές της αμερικανικής τράπεζας επισημαίνουν ότι «σημαντικά επενδυτικά project παραμένουν για χρόνια εγκλωβισμένα στα δίχτυα της γραφειοκρατίας, όπως για παράδειγμα το Ελληνικό, ενώ η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος δεν έχει προχωρήσει. Την ίδια ώρα, το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα πάσχει από ανεπάρκεια, ακαμψία, κακή διακυβέρνηση και έλλειψη ανταγωνισμού, οδηγώντας σε κακά αποτελέσματα με βάση τα διεθνή πρότυπα».
Για ποια ανάκαμψη λοιπόν μιλάμε; Όλοι συμφωνούν ότι η οικονομία αντί να καλπάζει σέρνεται και η έξοδος από την κρίση είναι επικίνδυνα αργή. Ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις είναι χρονοβόρες και η νέα κυβέρνηση ίσως δεν καταφέρει να κάνει τα πάντα.
Οι επενδυτές, ωστόσο, ποντάρουν στον Κυριάκο Μητσοτάκη γιατί όπως υπογραμμίζει η BofA ML, «αν ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας δείξει την επομένη των εκλογών ότι κινείται στην κατεύθυνση των φιλικών προς την επιχειρηματικότητα μεταρρυθμίσεων, τουλάχιστον εκείνων που μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα, θα πυροδοτήσει ένα θετικό momentum και θα έχει την στήριξη που θα χρειαστεί και για τις υπόλοιπες μεταρρυθμίσεις».
Στον αντίποδα, ο Αλέξης Τσίπρας απογοήτευσε ακόμη και τους… δικούς του επενδυτές, αφού τελικά δεν κατάφερε να φέρει τα πάνω κάτω στην εγχώρια επιχειρηματική σκηνή. Απογοήτευσε παράλληλα και τους ξένους καθώς στον τομέα της προσέλκυσης κεφαλαίων, ήτοι στη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας, των διαδικασιών αδειοδότησης, στις χρήσεις γης κλπ, δεν έκανε σχεδόν τίποτα.
Αρκούσαν μόνο μερικά αξιόπιστα και αποτελεσματικά βήματα για να αλλάξει η χώρα κατεύθυνση, όμως ούτε αυτά έγιναν, ενώ οι δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν στην προσπάθεια να επιτευχθούν υπερπλεονάσματα και να δοθούν επιδόματα λίγο πριν τις εκλογές.
Μεγάλα project, όπως το Ελληνικό, βλέπουν εμπόδια παντού αντί για μπουλντόζες και ταυτόχρονα ένα κράτος που προσπαθεί να αποτρέψει την εισροή ξένων κεφαλαίων με διάφορες απίστευτες δικαιολογίες και αιώνιο όπλο τη γραφειοκρατία. Όποιος έχει την ατυχία να εμπλακεί σε διένεξη που περνάει μέσα από το δικαστικό σύστημα είναι καλύτερα να φύγει και να «γράψει» χασούρα παρά να περιμένει την απονομή δικαιοσύνης. Για να μην πούμε για τους φορολογικούς συντελεστές που στις επιχειρήσεις είναι σχεδόν διπλάσιοι σε σύγκριση με των γειτόνων μας.
Εσείς θα επενδύατε σε μία τέτοια χώρα;
Δεν προκαλεί λοιπόν εντύπωση ότι οι αγορές έστησαν πάρτι όταν κατάλαβαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποχωρεί, διότι κινούνται κυρίως βάσει προσδοκιών. Και αν κάτι είναι σίγουρο σήμερα είναι η «έξοδος» του Αλέξη Τσίπρα και όχι η εφαρμογή των υποσχέσεων του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Όπως τονίζουν Citi και BofA ML, η πιο φιλική προς την επιχειρηματικότητα ατζέντα της ΝΔ εύλογα γεννάει ελπίδες όμως τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι πολλά και διαρθρωτικά. Δεν αποκλείεται να δούμε το κλίμα και την ψυχολογία να βελτιώνονται αλλά την οικονομία να αλλάζει πιο αργά προς το καλύτερο. Εκτός και αν ο Κ. Μητσοτάκης κάνει πράξη τα πόσα έχει υποσχεθεί και δούμε μία πραγματική έκρηξη επενδύσεων στη χώρα, η οποία ωστόσο προϋποθέτει ότι θα δοθεί λύση στο θέμα των τραπεζών το ταχύτερο δυνατό.
Οι τράπεζες είναι η αχίλλειος πτέρνα του ΣΥΡΙΖΑ. Τα capital controls παραμένουν μετά από 4 χρόνια, ενώ οι καταθέσεις που λείπουν από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα ξεπερνούν τα 25 δισ. ευρώ. Η αλλαγή κλίματος και το τέλος του country risk θα φέρουν καταθέσεις στο εσωτερικό ενώ η αναβάθμιση του δημοσίου θα προκαλέσει εντυπωσιακό ντόμινο θετικών εξελίξεων, όπως η μείωση του χρηματοδοτικού κόστους για τις επιχειρήσεις και η διευκόλυνση των πωλήσεων δανείων με καλύτερους όρους για τις τράπεζες.
Όλα τα παραπάνω θα έχουν αντίκτυπο στο χρηματιστήριο το οποίο ήδη αρχίζει να… βγάζει από πάνω του τον «μανδύα» της αβεβαιότητας που του φόρεσε η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.