Του Βασίλη Γεώργα
Την ώρα που στην κυβέρνηση αναζητούν τη μεγάλη συμμαχία στην Ευρώπη κατά της λιτότητας και διοργανώνουν με τον αντικαγκελάριο Γκάμπριελ «παράτες» για Γερμανικές επενδύσεις στην Ελλάδα, η πραγματική οικονομία δέχεται τα πυρά της φορολογικής επίθεσης και υφίσταται παράλληλα τις συνέπειες τις αποσύνθεσης από την πολυετή ύφεση.
Από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν έχουν καμία ένδειξη ότι μετά την αξιολόγηση, το κλίμα στην οικονομία έχει αλλάξει προς το καλύτερο. Υπάρχουν κάποιες σποραδικές καταγραφές βελτίωσης σε τομείς όπως η βιομηχανικές παραγγελίες (Markit) και η καταναλωτική εμπιστοσύνη (ΙΟΒΕ), όμως επί της ουσίας το οικονομικό κλίμα παρέμεινε και τον Ιούνιο στο κόκκινο, επιβεβαιώνοντας ότι η κατάσταση στις επιχειρήσεις συνεχίζει να είναι αρκετά χειρότερη ακόμη και σε σχέση με το περσινό καλοκαίρι των capital controls.
Το Brexit ήρθε να προστεθεί ως μια σοβαρή απειλή αλλά κυρίως «βολική» δικαιολογία για να καλυφθούν οι ανεπάρκειες και να εξηγηθεί η αδυναμία εξουδετέρωσης των υφεσιακών μέτρων. Κορυφαίοι υπουργοί (π.χ Γ. Σταθάκης) αμφιβάλλουν πλέον για τις δυνατότητες επιστροφής της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στο δεύτερο 6μηνο, συναρτώντας τις με την ταχύτητα των εξελίξεων στην Ευρώπη μετά το βρετανικό δημοψήφισμα.
Γεγονός, όμως, είναι πως με ή χωρίς Brexit ελληνική οικονομία βρίσκεται σε μέγγενη, το ρίσκο της παραμένει πολύ υψηλότερο από όσο θα αναμένονταν μετά την συμφωνία του Eurogroup για την προοπτική διευθέτησης του χρέους (το δεκαετές ομόλογο βρίσκεται κοντά στο 8%), και δεν γίνονται παρά ελάχιστα για να καταστεί η οικονομία ανταγωνιστική και περισσότερο ελκυστική στις ιδιωτικές επενδύσεις.
Αντίθετα η στρατηγική παραμένει προσανατολισμένη στην προσδοκία ότι η Ευρώπη θα «μαλακώσει», θα χρηματοδοτήσει περισσότερες δημόσιες επενδύσεις και θα περιορίσει τις δημοσιονομικές απαιτήσεις στις αδύναμες χώρες, παρότι από πουθενά δεν προκύπτουν τέτοιες ενδείξεις αλλά οι ακριβώς αντίθετες όπως δείχνουν οι εξελίξεις σε Ισπανία και Πορτογαλία με το δημοσιονομικό σύμφωνο και στην Ιταλία με την διαχείριση των προβλημάτων του τραπεζικού της συστήματος.
Οικονομολόγοι εκτιμούν πως με την υλοποίηση πλέον των περικοπών στις συντάξεις και τις φορολογικές επιβαρύνσεις, η οικονομία θα ξεπεράσει το όριο αντοχής και μεγάλο μέρος των εκτιμώμενων εσόδων δεν θα εισπραχθούν ποτέ. Από εδώ και πέρα, η κατάσταση θα γίνεται όλο και χειρότερη μήνα με το μήνα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις όσο θα προστίθενται νέες υποχρεώσεις πληρωμών (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ τον Σεπτέμβριο με συμπληρωματικό φόρο στα αγροτεμάχια, αυξήσεις ειδικών φόρων στα καύσιμα τον Οκτώβριο, τέλος συνδρομητικής τηλεφωνίας τον Ιανουάριο, κλπ) με αποτέλεσμα να γεννάται κίνδυνος μεγάλης μείωσης και της καταναλωτικής δαπάνης μέχρι το τέλος του έτους παρά την θετική πορεία του τουρισμού και φέτος.
Στο μέτωπο των επενδύσεων η πραγματικότητα είναι ακόμη εξίσου αποθαρρυντική. Με εξαίρεση τον TAP και ορισμένα τμήματα οδικών αξόνων, κανένα μεγάλο έργο δεν αναμένεται να ξεκινήσει μέχρι το τέλος του έτους, ενώ προς το παρόν δεν γίνεται καν λόγος για προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. Αν περιπτώσεις όπως αυτή με το επαπειλούμενο κανόνι του Μαρινόπουλου και εκατοντάδων εταιρειών που εξαρτώνται από τον συγκεκριμένο όμιλο, αποτελούν σύμπτωμα της ελληνικής χρεοκοπίας που φαίνεται πως οδεύει στην κορύφωσή της επτά χρόνια μετά το πρώτο ξέσπασμα, το φιάσκο με την Cosco και η παρ' ολίγον κρίση με έναν από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές της χώρας στο παρά ένα της επίσημης επίσκεψης Τσίπρα στην Κίνα, έστειλε το πιο ακατάλληλο μήνυμα στην πιο κρίσιμη στιγμή για τη χώρα. Η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού και εξακολουθεί να βάζει τρικλοποδιές στον εαυτό της.
Η προσπάθεια, παράλληλα, να ελεγχθεί άμεσα πλέον από τα funds το τραπεζικό σύστημα όχι μόνο σε όρους μετοχικών ισορροπιών αλλά και διοίκησης με άξονα τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, δείχνει ότι μπαίνουμε πλέον σε μια περίοδο σεισμικών μεταβολών στον επιχειρηματικό χάρτη, δίχως πλέον να υπάρχει ο παραμικρός έλεγχος εκ των έσω και πριν δρομολογηθούν συνθήκες ανάπτυξης ικανές να απορροφήσουν τους κραδασμούς. Η εκτίμηση είναι πως οι εξελίξεις κατά τους επόμενους μήνες θα είναι εκκωφαντικές καθώς σκελετοί θα βγαίνουν πλέον μαζικά από τα ντουλάπια σε μια περίοδο που αμφισβητείται αν η οικονομία θα μπορεί να σηκώσει το βάρος.
