Τρία θα είναι τελικά τα σενάρια για τα πρωτογενή πλεονάσματα που θα συμπεριληφθούν στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα 2021-2024. Το σχέδιο το οποίο θα αποσταλεί τον Μάιο στους Ευρωπαίους εταίρους θα περιλαμβάνει το βασικό με δύο εναλλακτικά, καθώς και τις πρόσθετες φορολογικές ελαφρύνσεις για κάθε έτος.
Στο σχέδιο της κυβέρνησης θα ενσωματωθεί και ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους (DSA) που ολοκληρώνει τις επόμενες μέρες ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ). Η έκθεση βιωσιμότητας θα συνδέεται με το τρίτο σενάριο και πάνω σε αυτό θα βασισθεί η ελληνική κυβέρνηση όπου θα τεκμηριώνει την ανάγκη μείωσης στο 2,2% ΑΕΠ του ονομαστικού στόχου στα πλεονάσματα για την διετία 2021-2022.
Βέβαια η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους γίνεται από την ελληνική κυβέρνηση και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εγκριθεί και από την Κομισιόν. Σε διαφορετική περίπτωση το τρίτο σενάριο των πρωτογενών πλεονασμάτων θα απορριφθεί. Πάντως το οικονομικό επιτελείο πάνω σε αυτό το σχέδιο θα επιχειρηματολογήσει προκειμένου να κερδίσει το στόχο για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Σύμφωνα με τον μέχρι σήμερα σχεδιασμό:
1. Το πρώτο σενάριο το οποίο είναι και το βασικό θα προβλέπει για τα έτη 2021 και 2022 πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%.
2. Το δεύτερο σενάριο θα λαμβάνει υπόψη του τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας οι οποίοι απορρέουν από τις διαδικασίες του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Πρόκειται για τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους, Medium Term Objectives , σε όρους κυκλικά διορθωμένου πλεονάσματος. Οι στόχοι αυτοί αναθεωρούνται κάθε τρία χρόνια και σύμφωνα με αυτούς η Ελλάδα θα πρέπει να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα τουλάχιστον 2,6% του ΑΕΠ για την περίοδο 2021-2022. Με αυτό το δεδομένο δεν προκύπτει περιθώριο μείωσης κάτω από το 2,6% του ΑΕΠ. Ωστόσο, και η μείωση κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς επιτρέπει στην κυβέρνηση να προχωρήσει σε μειώσεις φόρων ύψους 1,8 δισ. ευρώ.
Ήδη ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας έχει εξαγγείλει τη μείωση για το 2020 της εισφοράς αλληλεγγύης και την κατάργηση της το 2021. Μάλιστα το επόμενο έτος το κόστος της κατάργησης της εισφοράς θα ξεπεράσει το 1 δις. ευρώ. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση σχεδιάζει περαιτέρω μειώσεις στη φορολογία ακινήτων το 2021 καθώς και τη μείωση του ΦΠΑ.
3. Το τρίτο σενάριο συνδέεται όπως προαναφέρθηκε με την ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Στην περίπτωση που από την ανάλυση προκύψει ότι η αποπληρωμή του χρέους χρειάζεται μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα τότε η κυβέρνηση θα διεκδικήσει τη μείωση τους για τα επόμενα χρόνια προκειμένου να τονωθεί η ελληνική οικονομία. Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι με βάση την καλύτερη εξέλιξη του χρέους το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να μειωθεί στο 2,2 δηλαδή 1,3 μονάδες χαμηλότερα από τον σημερινό στόχο. Στην περίπτωση αυτή η κυβέρνησης θα έχει περιθώριο ελαφρύνσεων ύψους 2,6 δις. ευρώ τα οποία είναι ακόμα άγνωστο τι ακριβώς θα χρηματοδοτήσουν.
Πάντως οι μεγάλοι φόβοι του οικονομικού επιτελείου και συνολικότερα της κυβέρνησης είναι η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά και το μεταναστευτικό. Φοβούνται θα μπορούσε να πει κανείς ότι στην περίπτωση που «στραβώσει» κάτι τα περιθώρια διαπραγματεύσεων θα στενέψουν, καθώς οι εξελίξεις μπορούν έχουν αντίκτυπο στην ελληνική οικονομίας ακόμα και στην πορείας των επιτοκίων των ομολόγων.
