Η βιομηχανία αγωγών που στήνεται πανελλαδικά για το ρεύμα, με παρότρυνση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι το ιδανικό προσάναμμα για να ξαναγυρίσουμε στο «δεν πληρώνω». Η προσωρινή διαταγή που έβγαλε χθες το Πρωτοδικείο Αθήνας στο πλαίσιο της ομαδικής προσφυγής των οργανώσεων ΕΚΠΟΙΖΩ και ΙΝΚΑ κατά της ΔΕΗ για τη ρήτρα αναπροσαρμογής, αποσοβεί προσωρινά τον κίνδυνο.
Αντιλαμβανόμενο ότι θα ξέσπαγε ένας τυφώνας ανεξόφλητων οφειλών, αν δεχόταν το αίτημα των εναγόντων, ακόμη και αν οι καταναλωτές δεν καταβάλουν τη ρήτρα να μην κινδυνεύουν με διακοπή ρεύματος, το δικαστήριο δέχθηκε να εξαιρέσει από την πληρωμή μόνο τους ευάλωτους.
Ζύγισε τους κινδύνους και αποφάσισε μέχρι την οριστική εκδίκαση της υπόθεσης στις 6 Ιουλίου, πως η μη καταβολή της ρήτρας δεν θα έχει επίπτωση παρά μόνο για τους πάσχοντες από σοβαρές ασθένειες, τους οικονομικά πολύ αδύναμους και τους ηλικιωμένους 70 ετών και άνω.
Βέβαια, στο δικαστήριο δόθηκε μάχη. Πρωταγωνιστής στην αναμέτρηση, όπως μεταφέρουν οι παριστάμενοι, ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Γιώργος Αδαμίδης. Ο παρ’ ολίγον υποψήφιος βουλευτής με το ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2019, κατέθεσε σε βάρος της εταιρείας του με το ρόλο του μάρτυρα κατηγορίας της άλλης πλευράς, και χαρακτήρισε ανάλγητη τη ΔΕΗ για τις διακοπές ρεύματος, ξεχνώντας ίσως ότι οι περισσότερες έλαβαν χώρα κατά τη διετία 2017-2018.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε ο ΔΕΔΔΗΕ τον Απρίλιο, το 2017 κόπηκε το ρεύμα σε 233.092 καταναλωτές, το 2018 σε 220.314 το 2019 σε 172.843, το 2020 σε 186.887, το 2021 σε 168.471 και το 2022 μέχρι στιγμής σε 56.755. Αλλά οι διακοπές εκείνες προφανώς δεν μετράνε.
Δίχως να ξεκαθαρίσει αν τάσσεται γενικά κατά των αποκοπών ρεύματος ή μόνο για τους ευάλωτους, ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ έκλεισε στην ουσία το μάτι στους «δεν πληρώνω», υποστηρίζοντας μάλιστα ότι οι συνάδελφοί του δεν μπορούν να εξηγήσουν στους ωρυόμενους καταναλωτές τι είναι η ρήτρα αναπροσαρμογής. Κάτι που προφανώς δεν μπορεί να ισχύει όταν αυτή ακριβώς είναι η δουλειά όσων βρίσκονται πίσω από τα γκισέ της επιχείρησης.
Η παρουσία και τοποθέτηση Αδαμίδη ως μάρτυρα κατηγορίας κατά της ΔΕΗ προφανώς και δεν ήταν τυχαία. Ούτε η συγκεκριμένη αγωγή, η πρώτη ομαδική κατά της ΔΕΗ για τη ρήτρα, είναι μια οποιαδήποτε προσφυγή.
Η υπόθεση της ρήτρας θεωρείται εμβληματική για την αντιπολίτευση που κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού παίζοντας δυνατά με το εμπόριο ελπίδας στο ρεύμα, μια καταδικαστική απόφαση θα τον εξυπηρετούσε τα μέγιστα. Και ας γινόταν αυτό η αφορμή για ένα ρεύμα ανεξόφλητων χρεών με άγνωστη κατάληξη για τους οφειλέτες.
Διότι η ρήτρα αναπροσαρμογής δεν καταργείται. Απλώς αναστέλλεται από την 1η Ιουλίου και για ένα έτος, στη διάρκεια του οποίου θα εφαρμοστεί ο μηχανισμός που έχει εξαγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δηλαδή το πλαφόν στη χονδρική του ρεύματος. Από τον Ιούλιο του 2023 και μετά, η ρήτρα θα επανέλθει.
Αν λοιπόν τα δικαστήρια την κρίνουν κάποια στιγμή νόμιμη, τότε οι καταναλωτές που θα έχουν σταματήσει στο μεταξύ να πληρώνουν, θα κληθούν να καταβάλουν τα χρήματα αθροιστικά και με τόκο. Όπως ακριβώς συνέβη πριν το 2015 με την ελεύθερη διέλευση από τα διόδια χιλιάδων οδηγών, τους οποίους έλουσε κρύος ιδρώτας όταν μετά από μερικούς μήνες παρέλαβαν τα φουσκωμένα ραβασάκια.
Στην ίδια κατεύθυνση άλλωστε ήταν και η τροπολογία που είχε καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ τον Απρίλιο. Επιδίωκε να μην υπάρχουν συνέπειες μέχρι να κριθεί δικαστικά αν η ρήτρα είναι νόμιμη ή όχι. Άρα να μην πληρώνουν οι πολίτες τώρα και να υπάρξει μία αναστολή των διακοπών ρεύματος έως ότου η υπόθεση τελεσιδικήσει, χωρίς να εξηγεί τι θα συμβεί στο σενάριο που κριθεί νόμιμη.
Απέναντι λοιπόν στον κίνδυνο να μεταβληθεί η χώρα σε ένα απέραντο δικαστήριο, η ΔΕΗ αποτάνθηκε στον Άρειο Πάγο, ζητώντας του να επιλύσει το θέμα της ρήτρας κεντρικά. Δηλαδή να ξεκαθαρίσει μια και έξω, για όλους τους ενδιαφερόμενους πολίτες, αν αυτή είναι νόμιμη ή παράνομη. Στις 14 Ιουνίου συζητείται το αίτημα της να γίνει χρήση του νέου θεσμού, της λεγόμενης «πιλοτικής δίκης».
Το ανώτατο δικαστήριο μπορεί να επιλύει σημαντικά θέματα που αφορούν την κοινωνία, αποφεύγοντας τις δεκάδες ή εκατοντάδες αγωγές από περιφερειακά πρωτοδικεία, τις αντιφατικές αποφάσεις όταν άλλα κρίνει το ένα δικαστήριο και άλλα το επόμενο.
Τέλεια συνταγή για μια χιονοστιβάδα ληξιπρόθεσμων οφειλών, κινδύνους που ο φιλολαϊκός πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ και όσοι «κόπτονται» για τα δικαιώματα των καταναλωτών, γνωρίζουν πολύ καλά, όπως και ποιοι θα πληρώσουν τα ειδοποιητήρια όταν αυτά θα έρθουν με τα συσσωρευμένα χρέη.