Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις και φορολογούμενοι προσπαθούν να βρουν το δίκιο τους από τις «τρελές» αποφάσεις των ελεγκτικών μηχανισμών με τα υπερβολικά πρόστιμα αναγκάζοντας τους να προσφύγουν αρχικά στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και εν συνεχεία στα διοικητικά δικαστήρια για να μπορέσουν να επιβιώσουν.
Μάλιστα λογιστές, ελεγχόμενοι αλλά και ελεγκτές κάνουν λόγο για χαοτικό φορολογικό σύστημα με πανσπερμία εγκυκλίων που σε πολλές περιπτώσεις είναι αντικρουόμενες με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις εάν όχι στις περισσότερες οι φορολογούμενοι να αδικούνται. Η αδικία όμως κοστίζει ακριβά και για πολλές επιχειρήσεις και φορολογούμενους δεν είναι εύκολο να τα «βάλουν» με το ελληνικό δημόσιο.
Ελεγκτικές εταιρείες, λογιστικά γραφεία και επιχειρήσεις έχουν αρχίσει και αντιδρούν έντονα στον καταιγισμό φορολογικών προστίμων τα οποία θεωρούν αυθαίρετα και σε πολλές περιπτώσεις εντελώς καταχρηστικά.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι οι περισσότερες υποθέσεις που καταλήγουν στα διοικητικά δικαστήρια έπειτα από προσφυγές επιχειρήσεων και φορολογούμενων για αυθαίρετα πρόστιμα, έχουν καταπέσει, δικαιώνοντας τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι έλεγχοι διευρύνονται ακόμα και σήμερα σε φορολογικά έτη τα οποία έχουν παραγραφεί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων το 2017 υποβλήθηκαν 10.685 ενδικοφανείς προσφυγές όταν το 2016 είχαν κατατεθεί συνολικά 9.951 προσφυγές. Από τις προσφυγές που υποβλήθηκαν απέρριψε το 67% των υποθέσεων, ενώ έκανε δεκτές 2.205 υποθέσεις. Βέβαια η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν αλλά δυστυχώς ακόμα φαίνεται ότι ο θεσμός αυτός χρειάζεται την ανεξαρτησία του.
Και όπως προαναφέρθηκε οι περισσότερες επιχειρήσεις που προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη δικαιώνονται.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία όποιος φορολογούμενος θεωρεί ότι αδικήθηκε από κάποια απόφαση επιβολής φόρου ή προστίμου της φορολογικής διοίκησης δεν έχει το δικαίωμα να προσφύγει απευθείας στα διοικητικά δικαστήρια, αλλά είναι υποχρεωμένος να ασκήσει «ενδικοφανή προσφυγή» υποβάλλοντας σχετική αίτηση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών του υπουργείου Οικονομικών, καταβάλλοντος το 50% των αμφισβητούμενων ποσών. Μοναδική περίπτωση να αποφύγει κανείς το 50% είναι να δώσει επαρκή στοιχεία τα οποία να δικαιολογούν αναστολή για σοβαρούς λόγους οικονομικής αδυναμίας.
Οι φορολογούμενοι μπορούν να αμφισβητήσουν φόρους και πρόστιμα που τους έχουν επιβληθεί όπως: το φόρο εισοδήματος, το ΦΠΑ, τον ΕΝΦΙΑ, το φόρο κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, φόρους, τέλη, εισφορές ή χρηματικές κυρώσεις . Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο και εν γένει από κάθε πρόσωπο καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας,
Ειδικότερα, η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται:
- για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα,
- για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή,
- για μεσεγγύηση από τον μεσεγγυούχο,
- για πτωχεύσαντα από τον σύνδικο,
- για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς,
- για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον δικαστικό συμπαραστάτη, για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του,
- για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση από τους εκκαθαριστές.
Για όλες τις ως άνω περιπτώσεις, υποχρεωτικώς με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής συνυποβάλλονται και τα νομιμοποιητικά έγγραφα από τα οποία προκύπτουν οι παραπάνω ιδιότητες.
