Του Απόστολου Σκουμπούρη
Ένας από τους λόγους της πολυεπίπεδης θεσμικής χρεοκοπίας της χώρας κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης είναι ο εκφυλισμός και η... έκπτωση σε βαθμό ακύρωσης της λειτουργίας της δικαιοσύνης.
Ο θεσμός της δικαιοσύνης που είναι ακρογωνιαίος λίθος για την κοινωνική συνοχή και τη δημοκρατία, έχει εκμαυλιστεί τα μέγιστα, φτάνοντας στην ουσία να ακυρωθεί σε επικίνδυνο για τη λειτουργία του πολιτεύματος βαθμό. Η δυσλειτουργία του θεσμού της δικαιοσύνης, πέρα από τις κοινωνικοπολιτικές επιπτώσεις, έχει και τεράστια επίπτωση στην οικονομία.
Κρατάει την Ελλάδα δέσμια στην τοξικότητα και στη στασιμότητα, απομακρύνει επενδύσεις, ακυρώνει την ανάπτυξη υγιών δυνάμεων σε πολλά επίπεδα, «σκοτώνει» κάθε δημιουργική διάθεση και το κοινό περί δικαίου αίσθημα.
Το κόστος των καθυστερήσεων στην απονομή της Δικαιοσύνης κατατάσσει την χώρα στην τέταρτη χειρότερη θέση μεταξύ των 47 χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, γεγονός που επιβαρύνει το λειτουργικό κόστος της οικονομίας και δημιουργεί ταυτόχρονα επιχειρηματική αβεβαιότητα.
Παράλληλα, η πολυνομία και η νομοθετική αυθαιρεσία κατατάσσουν την Ελλάδα στην τελευταία θέση ως προς την ποιότητα απονομής δικαιοσύνης!
Η «φάμπρικα» που υπηρετεί μια τοξική (μη αποτελεσματική) βιομηχανία
Στην Ελλάδα τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει «ανθίσει» η... φάμπρικα της παρέλευσης του 18μήνου, η φάμπρικα των διαρκών αναβολών με διάφορα δικονομικά, διαδικαστικά ή άλλα τρικ, που συντηρούν ένα άρρωστο σύστημα και μια βιομηχανία τοξική, γύρω από το χώρο της δικαιοσύνης.
Υπάρχει μια υπερδιογκωμένη βιομηχανία γύρω από τη δικαιοσύνη, για την οποία έχει ευθύνη τόσο η δικαστική όσο και η νομοθετική εξουσία!
Μια βιομηχανία που «κρύβεται» πίσω από την τερατώδη γραφειοκρατία, με υπερπληθώρα δικηγόρων και δικαστών, πρωτοφανή πολυνομία με διαρκή “παραγωγή” νέων νόμων που, δεν καταργούν τους προηγούμενους αλλά μπαίνουν στον δαιδαλώδη κυκεώνα ενός νομικού... χάους, που κάθε άλλο παρά τον πολίτη εξυπηρετεί.
Άλλωστε, η προ 20 μηνών μελέτη της Κομισιόν για τα δικαστικά συστήματα κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έβγαζε στην επιφάνεια πολλές από τις παθογένειες της ελληνικής δικαιοσύνης, κατατάσσοντας τη χώρα μας ουραγό σε ταχύτητα αλλά και «ποιότητα» απονομής δικαιοσύνης,
Καθυστερήσεις σε σημείο αρνησιδικίας, παραγραφές, διογκωμένο και διαρκώς ανατροφοδοτούμενο - μη διαχείρισιμο - «στοκ» δικών και πολλά άλλα!
Και όλα αυτά, παρ'' ότι ο αριθμός των δικαστών όχι μόνο δεν είναι μικρός, αλλά υπερβαίνει αντίστοιχους μεγάλων χωρών, όπως η Ιταλία και η Γαλλία! Επιπλέον, ο αριθμός των δικηγόρων είναι ο δεύτερος υψηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση (η Γερμανία έχει λιγότερους), όμως η τερατώδης γραφειοκρατία «τρώει» τη λειτουργία τους...
Η δραματική έκκληση του ΣΕΒ και της MRB
«Υπάρχει στοκ ενός εκατομμυρίου δικαστικών υποθέσεων στην Ελλάδα. Ο μέσος χρόνος εκδίκασης μιας υπόθεσης στη χώρα μας είναι στις 950 ημέρες, όταν στην Ευρώπη είναι μόλις 350. Παράλληλα, παράγουμε πάρα πολλούς νόμους σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και συνάμα κακούς νόμους που δεν προλαβαίνουμε να τους... καταναλώσουμε».
Οι φράσεις ανήκουν στο Γενικό Διευθυντή του ΣΕΒ Άκη Σκέρτσο στην παρουσίαση της ετήσιας έρευνας για το επιχειρηματικό περιβάλλον με θέμα «Ο σφυγμός του επιχειρείν» που έγινε σε συνεργασία με την MRB την Τετάρτη.
Για άλλη μια φορά, ο επιχειρηματικός κόσμος στην Ελλάδα εκφράζει την απόγνωσή του για την καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, που πλέον φτάνει στα όρια της... ακύρωσης του θεσμού, που είναι ακρογωνιαίος λίθος για τη λειτουργία του πολιτεύματος. Ο ΣΕΒ κατ'' επανάληψη έχει εκφράσει αυτή την απόγνωση, ενώ έχει καταθέσει και τις προτάσεις του για την καλύτερη λειτουργία της δικαιοσύνης στην Ελλάδα.
«Απαιτείται η διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων, ενώ πρέπει να “τρέξει” και η ηλεκτρονική δικαιοσύνη», τονίζει ο κ. Σκέρτσος και συμπληρώνει: «Οι επενδυτές δεν έρχονται στην Ελλάδα όταν βλέπουν ότι μπορεί να μπλέξουν σε δικαστικό κυκεώνα 5-10 ή 15 ετών»!
Από την πλευρά του, o πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της MRB κ. Δημήτρης Μαύρος, απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους, σχεδόν σε δραματικό τόνο, έκανε... παράκληση «να βγάλετε στην επιφάνεια την καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης και την πολυνομία στην Ελλάδα. Γράψτε, βγάλτε τα στην επιφάνεια, είναι κεφαλαιώδες πρόβλημα», επισήμανε.
Πρόσφατη μελέτη του ΣΕΒ για την ελληνική δικαιοσύνη
Ο ΣΕΒ έχει ανοίξει το φάκελο των καθυστερήσεων στη δικαιοσύνη για να καταδείξει τις αρνητικές συνέπειες που προκαλεί στις επενδύσεις και στην ανάπτυξη η σοβαρή αδυναμία του δικαστικού συστήματος να αποδώσει γρήγορα λύση. Σε πρόσφατη μελέτη του ΣΕΒ, τα ευρήματα ήταν κάτι παραπάνω από αποκαρδιωτικά.
Στο τέλος του 2016, σύμφωνα με τη μελέτη, βρίσκονταν σε εκκρεμότητα:
- 332.427 υποθέσεις στα Ειρηνοδικεία
- 262.950 υποθέσεις στα Πρωτοδικεία
- 42.826 υποθέσεις στα Εφετεία
- 263.475 υποθέσεις στα Διοικητικά Πρωτοδικεία
- 43.434 υποθέσεις στα Διοικητικά Εφετεία
Ήτοι, 945.112 εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, σε μια χώρα με... 10 εκατ. πολίτες!
Οι συσσωρευμένες καθυστερήσεις αλλά και οι νέες συνθήκες που δημιούργησε η κρίση έχουν γιγαντώσει το πρόβλημα. Συγκριτικά με το 2000, όταν οι εκκρεμείς υποθέσεις στα δικαστήρια ήταν 314.588, ο αριθμός τους σήμερα έχει τριπλασιαστεί!
Οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης καταγράφονται διαχρονικά ως ένας από τους βασικούς παράγοντες ανεπάρκειας του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Ο ΣΕΒ, εκφράζοντας τον επιχειρηματικό κόσμο, υποστηρίζει ότι το πρόβλημα αυτό συνδέεται άμεσα με την αδυναμία της χώρας να ανακάμψει και να γίνει ανταγωνιστική σε όρους μη μισθολογικού κόστους, σημειώνοντας ότι όπου η δικαιοσύνη δεν αποδίδεται σε εύλογο χρόνο, η ασφάλεια δικαίου κλονίζεται και οι επενδύσεις είτε δεν γίνονται είτε ματαιώνονται.
Ο σύνδεσμος εκτιμά ότι αν υλοποιηθούν μια σειρά από παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού και αλλαγής του τρόπου λειτουργίας στη Δικαιοσύνη τα οφέλη θα είναι άμεσα και πολλαπλά. Σε οικονομικό επίπεδο εκτιμά ότι θα εξοικονομηθούν πάνω από 235 εκατ. ευρώ για το ελληνικό Δημόσιο και τουλάχιστον 800.000 «ανθρωποημέρες» εργασίας, ενώ ο ρυθμός επίλυσης των εκκρεμών υποθέσεων θα μπορούσε να διπλασιαστεί.
