Μια εξωγενής «απειλή» για τη φετινή πορεία του ελληνικού τουρισμού έχει αρχίσει να κάνει έντονη την παρουσία της, καθώς διανύουμε το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου και με τις εκτιμήσεις να δείχνουν ότι μάλλον θα «πιάσουμε» τα νούμερα του 2019, αν όχι δεν τα ξεπεράσουμε. Πρόκειται για την χαοτική κατάσταση που επικρατεί στα μεγαλύτερα διεθνή αεροδρόμια της Ευρώπης, σε μια στιγμή, μάλιστα, που οι κρατήσεις αεροπορικών θέσεων προς τους ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς είναι αυξημένοι κατά 25% σε σχέση με το 2019.
Παράλληλα, όπως είναι γνωστό από τον προηγούμενο μήνα σε επίπεδο αεροπορικών εταιρειών η Easyjet είχε προγραμματίσει 4,4 εκατ. θέσεις, η Jet2 1,2 εκατ., η Transavia 1,3 εκατ., η Condor 1,9 εκατ., η British Airways 800.000 και η Air France 850.000 θέσεις. Η προαναφερόμενη χαοτική κατάσταση, η οποία συχνά οδηγεί σε μεγάλες καθυστερήσεις ή και ματαιώσεις πτήσεων οφείλεται κατά κύριο λόγο σε έλλειψη προσωπικού, η οποία είναι εμφανής στα μεγάλα αεροδρόμια της Αγγλίας, της Γαλλίας, Γερμανίας και Ολλανδίας.
Στα διεθνή αεροδρόμια της Γερμανίας, σε ολόκληρη την αλυσίδα της διαδικασίας παρατηρούνται μεγάλες ελλείψεις. Σε ό,τι αφορά στο προσωπικό εδάφους, όπως αναφέρουν επίσημες πηγές που πρόσκεινται στην Ένωση Αεροδρομίων ADV, λείπει το 20% σε σχέση με αυτό που απασχολούνταν προ κορονοϊού. Και αυτό στις ώρες αιχμής μπορεί να οδηγήσει σε μακριές ουρές ειδικά στο check-in, κατά τη φόρτωση των βαλιτσών και τον έλεγχο ασφάλειας εναέριας κυκλοφορίας. Τα συμβούλια εργαζόμενων στα αεροδρόμια υπολογίζουν μάλιστα ότι σε παγγερμανικό επίπεδο λείπουν 5.500 άτομα.
Στη Βρετανία, το ίδιο θέμα έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις καθώς έχει οδηγήσει σε αλληλοκατηγορίες μεταξύ της κυβέρνησης και του κλάδου των αερομεταφορέων. Το ταξιδιωτικό χάος που έχει ήδη οδηγήσει σε εκατοντάδες ακυρώσεις πτήσεων και υπερπλήρεις επιβατικούς τερματικούς σταθμούς. Και σε αυτήν τη χώρα υπάρχει έλλειψη εκπαιδευμένου προσωπικού, που τα τελευταία δύο χρόνια έχει γυρίσει τα νώτα στο συγκεκριμένο κλάδο, σύμφωνα με τα όσο αναφέρουν εκπρόσωποι των συνδικάτων.
Λόγω της αυξημένης κίνησης στον τομέα του τουρισμού παρατηρείται συνωστισμός στους γερμανικούς τερματικούς σταθμούς. Στο Ντίσελντορφ, το Βερολίνο και τη Φρανκφούρτη παρατηρούνται ήδη μεγάλες ουρές. Ιδιαίτερα στο Ντίσελντορφ το κύριο πρόβλημα είναι οι έλεγχοι επιβατών, τους οποίους έχει αναλάβει για λογαριασμό της ομοσπονδιακής αστυνομίας ένας ιδιωτικός πάροχος. Τα συνδικάτα αναμένουν ότι τα προβλήματα θα συνεχιστούν ολόκληρο το καλοκαίρι, γιατί η ένταση και η πίεση στη δουλειά επιδρά σωματικά και ψυχικά στους εργαζόμενους.
Η ολλανδική KLM, μάλιστα, διέκοψε την πώληση εισιτηρίων για να πάρει ανάσα στη διαδικασία αλλαγών στις υπάρχουσες κρατήσεις.
Παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον πληθωρισμό-ρεκόρ, οι άνθρωποι έχουν τεράστια ανάγκη να καλύψουν τα χαμένα ταξίδια μετά από δύο χρόνια, ειδικά για διακοπές και αναψυχή. Όπως σημειώνουν παράγοντες του κλάδου, στη χώρα μας παρατηρούνται ακυρώσεις κρατήσεων και καθυστερήσεις στις αφίξεις τουριστών, ωστόσο το φαινόμενο δεν είναι μαζικό. Όμως ουδείς γνωρίζει τι θα γίνει στην πορεία της τουριστικής περιόδου, στην περίπτωση που συνεχιστεί το χάος στα αεροδρόμια.
Δυσχέρειες στην κάλυψη των θέσεων
Σύμφωνα με το Eurocontrol την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου, έγιναν περισσότερες από 28.100 πτήσεις την ημέρα στην Ευρώπη, που αντιστοιχεί σχεδόν με το 86% του επιπέδου πριν την πανδημία. Το καλοκαίρι, για παράδειγμα ο όμιλος Lufthansa σκοπεύει να εξασφαλίσει πτήσεις στο 95% του επιπέδου πριν την πανδημία, ενώ η θυγατρική της Eurowings προσφέρει μάλιστα περισσότερες θέσεις από ότι το 2019.
Την κατάσταση επιβαρύνει περαιτέρω η εισαγωγή ενός νέου συστήματος ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας στη Γαλλία, και έτσι ως το τέλος Ιουλίου έχει μειωθεί η χωρητικότητα του γαλλικού εναέριου χώρου με ταυτόχρονη επιβάρυνση του γερμανικού εναέριου χώρου.
Επιπρόσθετα, η εταιρεία εκμετάλλευσης του αεροδρομίου της Φρανκφούρτης Fraport περιέκοψε περίπου 4.000 θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας και έχασε απροσδόκητα προσωπικό εδάφους που βρήκε καλύτερες θέσεις εργασίας αλλού. Η εύρεση 1000 νέων ανθρώπων είναι δύσκολη, ειδικά αυτή την περίοδο.
Ένα από τα εμπόδια είναι και οι υψηλές απαιτήσεις ασφαλείας για άτομα που εργάζονται ως φορτωτές αποσκευών ή στις υπηρεσίες παράδοσης φαγητού. Ο έλεγχος του μητρώου τους στις υπηρεσίες αεροπορικής ασφάλειας μπορεί να διαρκέσει έως και έξι εβδομάδες. Και όποιος τα τελευταία 5 χρόνια έχει ζήσει στο εξωτερικό πάνω από έξι μήνες πρέπει να προσκομίσει είτε ένα ευρωπαϊκό πιστοποιητικό ποινικού μητρώου, είτε το λεγόμενο πιστοποιητικό απαλλαγής από ποινική δίωξη από τη σχετική χώρα, κάτι που είναι ελάχιστα εφικτό για πολλούς μετανάστες.
Η κρίση είναι εδώ και καιρό ένα παγκόσμιο φαινόμενο, για αυτό και το θέμα έχει αναλάβει η ΙΑΤΑ, η οποία και προτείνει είναι ένα παγκόσμιο τυποποιημένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, ώστε το προσωπικό εδάφους και οι πιλότοι να μπορούν να δουλέψουν οπουδήποτε στον κόσμο. Επιπλέον οι προσλήψεις θα πρέπει να βελτιωθούν και να εξορθολογιστούν οι έλεγχοι ασφαλείας.
Η κατάσταση αυτή, όπως αναφέρουν οι πρώτες εκτιμήσεις εκπροσώπων μεγάλων ευρωπαϊκών τουριστικών πρακτορείων, έχει ως αποτέλεσμα τη δυσφορία από την πλευρά των επιβατών, ορισμένοι από τους οποίους ακυρώνουν κρατήσεις.
Πάντως οι εκπρόσωποι των τουριστικών γραφείων της Βρετανίας είναι καθησυχαστικοί προς το παρόν και αναφέρουν ότι η επιστροφή στην κανονικότητα είναι θέμα χρόνου και δεν πρόκειται να υπάρξει σοβαρό θέμα στην γενικότερη εικόνα του καλοκαιριού. Από την άλλη πλευρά, όπως αναφέρουν οι ίδιοι, με βάση τις μέχρι στιγμής επικοινωνίες, πολλοί ταξιδιώτες ανησυχούν για το αν θα μπορέσουν να ταξιδέψουν, αλλά και να επιστρέψουν στην ώρα τους. Σε δεύτερη φάση αν δεν ικανοποιηθούν ενδέχεται να προχωρήσουν σε ακυρώσεις.