«Πρεμιέρα» σήμερα για το νέο εξωδικαστικό μηχανισμό, σε ό,τι αφορά στη δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών φυσικών προσώπων και μικρών επιχειρήσεων, μέχρι και 240 δόσεις έναντι όλων των πιστωτών τους (Δημόσιο και ιδιωτικούς φορείς) και υπό προϋποθέσεις, έως και 420 δόσεις προς τις τράπεζες, αλλά προβλέπεται και κούρεμα κεφαλαίου, εφόσον αυτό αποφασίσει ο συμβιβασμός μεταξύ των μερών.
Οι ρυθμίσεις θα γίνονται πλέον αυτόματα, χωρίς δηλαδή την παρέμβαση υπαλλήλου, χωρίς κόστος και γραφειοκρατία με έναν αλγόριθμο μέσα από τον υπολογιστή.
Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται μέσω της ειδικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), και σημειώνεται ότι το νέο πλαίσιο προβλέπει για πρώτη φορά ότι στη ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που δεν είναι ακόμη σε καθυστέρηση αλλά οι οφειλέτες δυσκολεύονται να εξοφλήσουν και προϋπόθεση για να τεκμηριωθεί αυτό είναι να έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους κατά 20% τουλάχιστον.
Αίτηση για εξωδικαστική διευθέτηση οφειλών μπορούν να υποβάλουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα, υπό την προϋπόθεση ότι οι οφειλές τους είναι άνω των 10.000 ευρώ και τουλάχιστον προς δύο πιστωτές. Επίσης, αίτηση μπορεί να υποβάλουν και οι χρηματοδοτικοί οργανισμοί (τράπεζες).
Υπενθυμίζεται ότι ο νέος Πτωχευτικός έχει ξεκινήσει από την 1η Μαρτίου για τις επιχειρήσεις, ωστόσο για τις περιπτώσεις αυτές η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού γίνεται με την υποβολή business plan.
Ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με αφορμή την έναρξη λειτουργία της πλατφόρμας τόνισε πως με τις ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις, η Κυβέρνηση στηρίζει έμπρακτα και αποτελεσματικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ώστε να προστατεύσουν την περιουσία τους, τόσο την 1η κατοικία όσο και την επαγγελματική στέγη.
«Από σήμερα, οι πολίτες μπορούν να ρυθμίζουν τις οφειλές τους προς το Δημόσιο σε έως 240 δόσεις – αριθμό διπλάσιο σε σχέση με το παρελθόν – και προς τις Τράπεζες σε έως 420 δόσεις και παράλληλα, για χρέη προς το Δημόσιο, παρέχεται, υπό προϋποθέσεις και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, η δυνατότητα διαγραφής έως και 75% επί της βασικής οφειλής και έως και 95% επί των προσαυξήσεων» τόνισε για να συμπληρώσει πως και τα ευάλωτα νοικοκυριά που θα ρυθμίσουν τα χρέη τους, λαμβάνουν 5ετή κρατική επιδότηση της δόσης των δανείων 1ης κατοικίας.
Ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών αναφέρει ότι με τη ρύθμιση όλων των οφειλών, επιτυγχάνονται τα ακόλουθα:
1ον. Αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί στην κινητή και ακίνητη περιουσία του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της 1ης κατοικίας, καθώς και της επαγγελματικής στέγης.
2ον. Αποπληρωμή των οφειλών προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ, ΟΤΑ κ.λπ.) και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ, ΚΕΑΟ κ.λπ.) σε χρονικό διάστημα έως 20 ετών. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα παρέχεται αποπληρωμή σε έως 240 δόσεις, δηλαδή σε διπλάσιο αριθμό δόσεων από ό,τι προβλεπόταν μέχρι σήμερα. Αριθμός που μπορεί να φθάσει έως τις 420 δόσεις, για οφειλές προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
3ον. Διαγραφή μέρους της οφειλής, υπό τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που καθορίζονται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Επιπροσθέτως, «η Κυβέρνηση, επιδεικνύοντας αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης, χορηγεί στα ευάλωτα νοικοκυριά επιδότηση της δόσης των δανείων με υποθήκη/προσημείωση στην 1η κατοικία, ύψους έως 210 ευρώ μηνιαίως (ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού) για 5 έτη», σημειώνει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών.
Οι κανόνες
Ο νόμος θέτει σε τράπεζες και διαχειριστές δανείων συγκεκριμένους κανόνες ρύθμισης οφειλών, όπως:
• Ικανότητα αποπληρωμής. Δηλαδή, ο οφειλέτης πρέπει να πληρώνει βάσει των εισοδημάτων του καθώς και αυτών των εγγυητών του.
• Αρχή της μη χειροτέρευσης θέσης πιστωτή. Δηλαδή, κανένας πιστωτής δεν δύναται να λάβει λιγότερα χρήματα από όσα θα λάμβανε σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη και των εγγυητών του.
• Σύμμετρη ικανοποίηση πιστωτών. Δηλαδή, τα χρήματα του οφειλέτη πρέπει να μοιραστούν αναλογικά, έτσι ώστε να καλύψουν όλους τους πιστωτές (δημόσιου και χρηματοπιστωτικού τομέα).
Η διαδικασία
Η διαδικασία προβλέπεται να είναι γρήγορη, καθώς θα πρέπει να ολοκληρώνεται το αργότερο σε δύο μήνες από την υποβολή της αίτησης στην πλατφόρμα.
Όσοι επιλέξουν τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα πρέπει αφού κάνουν αίτηση να παρέχουν εξουσιοδότηση για την άρση τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου.
Στη συνέχεια αυτοματοποιημένα θα καταγράφονται τα στοιχεία που αφορούν σε οφειλές, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία και θα παράγεται η σχετική ρύθμιση, χωρίς να απαιτείται εμπλοκή ανθρώπινου παράγοντα ή/και έγκριση οποιουδήποτε στελέχους του δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης.
Στη συνέχεια οι χρηματοδοτικοί φορείς, δύνανται να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν η πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη και της απαιτούμενης πλειοψηφίας των χρηματοδοτικών φορέων, διαβιβάζεται στο δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι καλούνται σε στενό χρονικό πλαίσιο να ελέγξουν την τήρηση των προϋποθέσεων του νόμου και εφόσον πληρούνται τότε αυτομάτως παρέχεται η έγκρισή τους.
Το «κούρεμα» προς το δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% των απαιτήσεων του δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση, 85% των απαιτήσεων του δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
Επιπλέον, στην περίπτωση των διμερών διαπραγματεύσεων ή στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις όταν η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, το «κούρεμα» βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 75%.
Σημειώνεται ότι διαγραφή βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται από τον νόμο. Περαιτέρω, στην περίπτωση αυτή το «κούρεμα» προς τους χρηματοδοτικούς φορείς δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 80% των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων, με εξαίρεση τους τόκους υπερημερίας για τους οποίους δεν υπάρχει όριο.
Παράλληλα η ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά 5%, το οποίο υπολογίζεται ετησίως. Η ρύθμιση οφειλών με τους χρηματοδοτικούς φορείς επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor τριμήνου/μηνός, προσαυξημένο κατά 3,25% για εξασφαλισμένες οφειλές και 4,5% για μη εξασφαλισμένες οφειλές.
Να σημειωθεί ότι το ποσό μηνιαίας δόσης αυξάνεται σταδιακά μετά από 1 και 4 έτη. Περαιτέρω, σε περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται σταδιακή αύξηση με διάφορα βήματα ανάλογα το είδος δανείου - οφειλέτη.
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης για τη ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανέρχεται σε 50 ευρώ. Περαιτέρω σε περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης προς χρηματοδοτικού φορείς που ανέρχεται σε 50 ευρώ ανά δάνειο με εξασφάλιση και σε 50 ευρώ ανά πιστωτή για δάνεια χωρίς εξασφάλιση.
Ο μέγιστος αριθμός δόσεων ρύθμισης αποπληρωμής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είναι 240.
Περαιτέρω, σε περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται μέγιστο όριο 420 δόσεων για τα εξασφαλισμένα δάνεια ΦΠ, 240 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια ΦΠ και εξασφαλισμένα δάνεια ΝΠ και 180 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια ΝΠ.
Επιπλέον για οφειλέτες ΦΠ έχει προβλεφθεί από τους χρηματοδοτικούς φορείς το μέγιστο όριο ηλικίας τα 85 έτη, βάσει του οποίου μειώνεται ο αριθμός των δόσεων, έκτος αν συμβληθεί εγγυητής μικρότερης ηλικίας.
Επίσης θα πρέπει να καταβάλει για τα χρέη του ό,τι εισπράξει από την ρευστοποίηση όλης της περιουσίας του. Για τα, δε, ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης προσδιορίζεται ως το μέγιστο ανάμεσα στη φορολογητέα αξία και την εμπορική αξία μειωμένη, κατά 3% λόγω των εξόδων της διαδικασίας ρευστοποίησης, ενώ για τα κινητά περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης ταυτίζεται με την εμπορική αξία.
Επιπλέον , ο οφειλέτης θα πρέπει να πληρώσει και το ποσό που περισσεύει από τα εισοδήματα του (μετά την κάλυψη των ευλόγων δαπανών διαβίωσης για φυσικό πρόσωπο και του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης για νομικό πρόσωπο), εφόσον τα εισοδήματα του είναι επαρκή και μπορούν να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο.
Πρόσθετα στα ανωτέρω, ο οφειλέτης έχει την ευχέρεια να δηλώσει ότι μπορεί να πληρώνει παραπάνω (με σκοπό να αποπληρώσει νωρίτερα και αποφύγει την επιβάρυνση τόκων) και τότε προστίθεται και αυτό το ποσό.
Συνοπτικά, η διαδικασία ρύθμισης οφειλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:
- Δημιουργία αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (εδώ και εδώ).
- Άρση του απορρήτου του/της συζύγου, εξαρτώμενων μελών, συνοφειλετών και εγγυητών (εάν υπάρχουν) και άντληση προσωπικών και οικονομικών στοιχείων.
- Επιβεβαίωση κριτηρίων επιλεξιμότητας και διενέργεια ελέγχων και διασταυρώσεων, με σκοπό τον αποκλεισμό στρατηγικών κακοπληρωτών.
- Παραγωγή, από την πλατφόρμα, μιας αυτοματοποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών, βάσει αλγορίθμου με συγκεκριμένους οικονομικούς κανόνες/παραμέτρους (π.χ. αξία ρευστοποίησης, ικανότητα αποπληρωμής).
- Διενέργεια ψηφοφορίας επί της πρότασης ρύθμισης οφειλών από τους πιστωτές. Εάν η πλειοψηφία των πιστωτών συμφωνήσει, τότε η πρόταση αποστέλλεται στον οφειλέτη.
- Αξιολόγηση προτεινόμενης συμφωνίας από τον οφειλέτη.
- Υπογραφή συμφωνίας αναδιάρθρωσης οφειλών μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών.
Αναλυτικός οδηγός χρήσης της πλατφόρμας, καθώς και συχνές ερωτήσεις-απαντήσεις για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ
Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Μαρτίου, οι επιχειρήσεις, καθώς και φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα (δηλαδή, ελεύθεροι επαγγελματίες – επιτηδευματίες), μπορούν να ρυθμίσουν όλες τις οφειλές τους, ακολουθώντας τη διαδικασία της εξυγίανσης, κατόπιν δικαστικής επικύρωσης της συμφωνίας της πλειοψηφίας των πιστωτών.
Νοικοκυριά και επιχειρήσεις που επιθυμούν να λάβουν περαιτέρω ενημέρωση για το θεσμικό πλαίσιο και τις επιλογές διαχείρισης των οφειλών τους, μπορούν να απευθυνθούν σε ένα από τα 50 Κέντρα και Γραφεία Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών της ΕΓΔΙΧ που λειτουργούν πανελλαδικά, κατόπιν ραντεβού στο τηλέφωνο 213.212.57.30.
